De Helper en Trooster

 

Pasen tot Pinksteren zijn samen één groot feest van 50 dagen. Pinksteren is de vijftgste dag (Grieks: pentakosta). Met Hemelvaart gaat Jezus voorgoed naar de hemel. Hij heeft zijn leerlingen een helper, een trooster beloofd. De opdracht van Jezus is om mensen over hun grote held Jezus te vertellen. Daarbij krijgen ze een duwtje in de rug. Als een windvlaag wordt de heilige Geest als helper voelbaar. Ze voelen het vuur van binnen en zijn niet bang meer. Nu nog ontdekken hoe wijzelf die heilige Geest zouden kunnen ervaren.

Een mooi voorbeeld daarvan is te vinden in het Pinksterfilmpje van Kleine Uil wordt wijs. Joes heeft een echte pinkster-ervaring.

Opening

Rondom een rode doek

Leg een rode doek op de grond of op een tafeltje.
Zet de kaars op deze doek.

Vraag de kinderen er om heen te komen zitten en hun ogen dicht te doen.
Vraag de kinderen hun ogen pas te openen als ze een windvlaag voelen.
Blaas elk kind in het gezicht. Wanneer zij de ogen openen, geeft u hen een hand en wenst u hen vrede en heet ze welkom in de kinderwoorddienst.

Bijbel

Navertelling Handelingen van de Apostelen 2,1-11

We richten ons voor de kinderwoorddienst doorgaans op het Evangelie. Maar het pinksterverhaal staat in het begin van de Handelingen van de Apostelen. Voor de jongste kinderen kan de navertelling gebruikt worden. Daar worden de drie verhalen van Pasen, Hemelvaart, Pinksteren gecombineerd. Voor wat oudere kinderen is de vertaling uit de Samenleesbijbel goed te begrijpen. U zou dan beide verhalen kunnen lezen.

Pinkstervertelling

Jezus is gestorven en begraven. Heel veel verdriet en tranen natuurlijk. Wat moest er nu gebeuren? Op Paasmorgen ging Maria naar het graf. De steen was weggerold. Ze keek naar binnen. Daar zag ze twee engelen zitten. Ze hadden witte kleren aan. Ze schrok! Ze zag het lichaam van Jezus nergens meer en ze begon te huilen. De engelen vroegen Maria: “Waarom huil je?” Maria zei: ”Jezus is weg!”
Toen hoorde ze iets en keek ze achterom. En daar stond iemand. Maria dacht dat het de tuinman was. Maar toen ze heel goed keek ... zag ze het wel goed? De man vroeg: “Wie zoek je?” Maria zag dat het Jezus was! Ze wilde naar Jezus toelopen en Hem vasthouden, zo blij was ze dat ze Hem zag. Maar Jezus zei: “Je moet me niet vasthouden”. Hij zei dat Hij naar zijn Vader zou gaan in de hemel. Hij vroeg Maria om naar de leerlingen te gaan en dat te vertellen.
Daarna kwam Jezus nog een keer bij de leerlingen. Opeens was Hij er! Hij liep langs de leerlingen en wenste hen vrede. Ook blies Hij hen in hun gezicht en zei: “Nu hebben jullie de heilige Geest gekregen die jullie zal helpen”. En dan verdween Hij weer.

Het werd Hemelvaart. Jezus en de leerlingen waren bij elkaar. Jezus stelde hen moeilijke vragen waar ze erg over moesten nadenken. En Jezus sprak weer over de heilige Geest van wie zij kracht zouden ontvangen. Toen gingen ze naar buiten. Jezus ging naar de hemel. Hij was weg; waar ze ook keken, nergens zagen ze Jezus meer. De leerlingen keken steeds naar boven, alsof Jezus nu hoog in de lucht zou zijn. Tot ze een stem hoorden: “Houd toch op met naar boven te kijken. Daar zul je Jezus echt niet vinden. Zoek je Jezus, kijk dan gewoon naar mensen om je heen! Hij gaat met jullie mee onderweg, als je aan Hem denkt, over Hem praat en doet wat Hij jullie gevraagd heeft. Ga maar, dan zul zien dat het echt zo is.”

Pinksteren is de dag waarop de Joden het oogstfeest vieren. Het was druk in de stad, want het was feest. Maar niet voor de leerlingen. Zij waren met Maria, de moeder van Jezus bij elkaar om samen te eten. Ze durfden nog niet naar buiten te gaan, want misschien zouden zij ook gevangen genomen worden, net als ze met Jezus hadden gedaan.
Opeens begon het te waaien, overal in huis, alsof de ramen open stonden. Het waaide heel hard ... En er kwam vuur! Ze voelden het van binnen, maar je zag ook op ieders hoofd een vlammetje. De leerlingen voelden zich helemaal warm worden. Ze wisten niet wat er met hen gebeurde, maar ze begonnen allemaal te praten, door elkaar heen, in talen die ze helemaal niet kenden. Ze keken elkaar verbaasd aan. Wat gebeurde er nou?
Ze hadden het tot nu toe heel eng gevonden om naar buiten te gaan en de mensen over Jezus te vertellen. Maar nu voelden ze een kracht in zich en durfden ze alles! Ze gingen de straat op en begonnen de mensen te vertellen over de wonderen van God en Jezus hun vriend. Het maakte niet uit welke taal de mensen spraken, iedereen kon hen verstaan. De mensen gingen begrijpen dat Jezus niet dood was. Ze zeiden: “Je kunt Hem niet meer zien, maar Hij is er nog steeds. Hij leeft!” De mensen die naar hen luisterden werden zelf ook blij en enthousiast.
De wind en het vuur, dat had te maken met de heilige Geest, die als een adem de mensen kracht geeft. Het was zoals Jezus gezegd had: deze heilige Geest was een trooster, een helper voor de mensen. Zo ging het verhaal heel snel door de wereld! Als een lopend vuurtje! En het vlammetje brandt nog altijd, ook hier bij ons in deze kring. Het vuur van Pinksteren was het allereerste begin van onze kerk.

Pinksteren met Kleine Uil, Joes, Mara en Hannelies

Joes verveelt zich. Niemand thuis, niets te doen. Dan komt Hannelies van de buren binnen... en alles wordt anders. Kleine Uil snapt het: 'Soms lijkt het ineens alsof je vliegt!'

Het evangelieverhaal is Handelingen 2,1-11; Het verhaal van Pinksteren.

Alle verhalen van Kleine Uil wordt wijs vind je via YouTube kanaal @KleineUilwordtwijs

Gebed

Bidden om de heilige Geest

Goede God,
Wij vragen U of de heilige Geest mag komen
als we verdrietig zijn,
zodat we weer blij in ons hart mogen worden
en lichtjes in onze ogen krijgen.
Wij vragen U of de heilige Geest mag komen
als we bang zijn,
zodat we de moed voelen
om te doen wat we willen doen.
Wij vragen U of de heilige Geest mag komen
voor iedereen die alleen is,
dat zij op zoek durven gaan naar vriendschap,
zodat ze een fijner leven krijgen.
Amen

Verwerking

Gesprek met de kinderen

Vijftig dagen tellen
U kunt de vijftig dagen visueel maken met blokjes, kralen, steentjes of Legosteentjes.
Gebruik bij voorkeur de liturgische kleuren: Geef Pasen een grote witte steen, gevolgd door 39 kleine witte. De 40e steen is Hemelvaart. Gebruik hiervoor een weer grotere steen. Dan nog 9 naar Pinksteren. Geef de 10e steen van Pinksteren de kleur rood.

Om de kinderen verband te laten leggen kunt u er voor kiezen om vragen te stellen, terwijl u de stenen aanwijst.
Wat gebeurde er met Pasen? Wat gebeurde er met Hemelvaart? En wat gebeurde er met Pinksteren?

Met Pinksteren denken we terug aan Pasen. 50 dagen geleden verscheen de opgestane Jezus aan Maria uit Magdala. Zij was naar het graf gegaan en ontdekte daar dat de steen was weggerold en Jezus’ lichaam was verdwenen. Hij vertelt haar dat ze Hem “niet moet vasthouden”, omdat Hij naar zijn hemelse Vader gaat (Hemelvaart). Ze krijgt de opdracht naar de leerlingen te gaan om te vertellen dat ze Hem gezien heeft.
Jezus zendt zijn leerlingen erop uit en geeft hen ‘adem’ mee, ofwel heilige Geest. De straat op gaan is niet gemakkelijk en ze zien er tegen op, want ze zijn bang. Ze trekken zich terug in de zaal waar ook het laatste avondmaal werd gegeten. En daar gebeurt het. Ze schrokken ervan. Er was wind en overal een soort ‘tongen van vuur’. Ze worden vervuld van heilige Geest. Ze kunnen spreken in vreemde talen. Hierdoor kan iedereen die in Jeruzalem is voor het Joodse Pinksterfeest, hen verstaan.
De angst van de leerlingen om de straat op te gaan en over Jezus te gaan vertellen verdwijnt. Heel veel mensen worden zo enthousiast door wat de leerlingen vertellen, dat zij zelf ook bij Jezus willen horen. Zij laten zich dopen en worden nu ‘christen’ genoemd; net als de leerlingen. Ze horen bij Jezus die ook de Christus wordt genoemd.

Over durven en bang zijn
Praat met de kinderen door over het feit dat de leerlingen bang waren om de straat op te gaan om over Jezus te gaan vertellen.
Vraag aan de kinderen of zij ook wel eens bang zijn om iets te vertellen tegen een ander?
Of om iets te gaan doen, wat ze spannend vinden. Hoe pakken zij dat aan? Hebben zij dat wel eens meegemaakt? Kunnen zij voorbeelden noemen? En wat hielp hen toen om het toch te durven?
Snappen de kinderen dat het voor de leerlingen spannend was om over Jezus te gaan vertellen? Vertellen zij zelf wel eens over Jezus aan anderen kinderen?
Als je iets spannend vindt om te gaan doen, is het best fijn als je een steuntje in de rug krijgt. De leerlingen van Jezus kregen de heilige Geest als Helper. Wat of wie helpt de kinderen als ze bang zijn om iets te gaan doen?
Denk bijv. aan een spreekbeurt op school. Of misschien heb je wel eens meegemaakt dat je met vriendjes over een slootje ging springen. Een kind durfde eerst niet. Anderen waren er al overheen gesprongen. “Jij kunt het ook!” riepen de anderen. “Wacht even” zei dat kind: “Ik moet eerst nog durven!”

Hoe weet je dat de Geest je helpt?
Zouden alle mensen de heilige Geest als helper kunnen krijgen? Praat met de kinderen over deze vraag. Probeer door te filosoferen over de heilige Geest als Helper. Hoe kan je voelen of weten dat de Geest je helpt? Je kunt de heilige Geest niet zien, maar als je je een voorstelling moest maken, hoe zou je de Geest dan omschrijven of tekenen?

Symbolen
Mensen hebben symbolen / beelden gegeven aan de heilige Geest. Wind en vuur zijn symbolen voor de heilige Geest die in het verhaal van vandaag worden genoemd. Vuur verwarmt en wind brengt je in beweging. Vinden de kinderen dit goede symbolen voor de heilige Geest?
Weten de kinderen nog meer symbolen die zij goed bij de heilige Geest vinden passen? (in de Bijbel vinden we woorden als wind, vuur, olie, wijn, duif, zegel, water. In de kunst wordt de heilige Geest ook afgebeeld als stralen uit de hemel). De duif is een veel gebruikt symbool voor de heilige Geest. In de middeleeuwen werden er zelfs duiven los gelaten in de kerk.
Probeer de kinderen te laten uitleggen waarom ze een bepaald symbool bij de heilige Geest vinden passen of juist niet.
Ook stuurden mensen elkaar vroeger een Pinkstergroet en strooiden ze rozenblaadjes van de pioenroos in de kerk.

U kunt één van de knutsels kiezen die op deze oude traditie aansluit. (zie onder Extra)
- Duifmobiel maken
- Pinkstergroet / wenskaart maken
- Rozenblaadjes kleuren en uitknippen.

Extra's

Vliegende duiven

Maak een duif, het teken van de heilige Geest, en laat zien dat hij liefde komt brengen.

Nodig:
- Print van duif en hartje (zie hiernaast) op stevig wit papier
- Scharen
- Touwtjes of lintjes
- Tak of stok

Laat de kinderen de duif uitknippen en het hartje. Versier het hartje of geef een schrijf opdracht (gedichtje, elfje, woorden die met de heilige Geest of kracht te maken hebben)
Maak het hartje aan de duif vast en maak de duif vast aan een tak of stok.

Tip:
1. U kunt ieder kind een eigen duif aan een stokje laten maken zodat de duif ‘vliegt’.
2. U kunt alle duiven aan een stok hangen als een mobile (op verschillende hoogtes).

Pinkstergroet maken

Nodig:
Ansichtkaart karton
Kleurpotloden of stiften
Materiaal om kaarten te versieren zoals: stickertjes of sjablonen van duifjes etc.

Laat de kinderen een ansichtkaart maken die ze als Pinkstergroet aan iemand kunnen geven of sturen.

 

Ze mogen ook zelf een duif tekenen of kleuren. U kunt op internet heel wat afbeeldingen vinden met mooie afbeeldingen die bij Pinksteren passen.

 

Pioenrozen maken

Langgeleden werden blaadjes van de pioenroos in de kerk uitgestrooid op Pinksteren. Misschien leuk om voor de Pinksterlunch of het avondeten een mooie pioenroosservet te maken?

Nodig:
-Servetten (1 servet per bloem. Kies voor roze, wit, rood)
-Lint, touw of elastiek
-Schaar

Wekwijze:

1. Vouw de servet als een harmonica
2. Bindt een touwtje, lint of elastiek in het midden.
3. Volg daarna de instructie van het plaatje: trek alle losse blaadjes uit elkaar, ook de verschillende lagen van de servet tot er een mooi dicht geheel ontstaat. 

Durf-spelletje

De kinderen mogen in een kring komen staan. Een volwassenen staat in het midden van de kring en vertelt wat u gaat doen: Een spel van vertrouwen.

Met je ogen dicht je laten vallen in de armen van iemand die je opvangt.
U telt tot drie en dan draaien zij zich om zodat ze met de rug naar u toe staan.
U vraagt alle kinderen hun handen voor hun ogen te doen. U gaat achter een kind staan en tikt het kind op de schouder. Dit is het teken voor het kind om zich langzaam achterover te laten vallen. Wie durft erop te vertrouwen dat u hem/haar opvangt?

Pinksterliedjes

Vuur uit de hemel 

 Ik wens je

 Door de kracht

Achtergrond

Pinkstertradities

Het Pinksterfeest was in de Joodse traditie het feest van de oogst. Om deze reden waren er ook veel mensen in Jeruzalem. Zij zien gebeuren dat de discipelen ‘begeesterd’ raken met de heilige Geest en de straat op gaan, waar zij de mensen in hun eigen talen aanspreken. De leerlingen die na de Hemelvaart van Jezus de opdracht hebben om te getuigen van het koninkrijk van God, voelen zich alleen en onzeker. De beloofde heilige ‘Geest’, de helper, komt zoals beloofd tijdens dit oogstfeest. Pinksteren geldt in de christelijke traditie als het begin van onze kerk.

Daar waar nu Pinksteren wat achterblijft bij Kerstmis en Pasen, was het in de vroege middeleeuwen een zeer belangrijk christelijk feest. Het ging toen gepaard met een week van verplichte rust, bekend als de Heilige Geestweek. Duiven werden losgelaten in de kerk. Ook werd er op de klaroen (een trompet met één ventiel) geblazen en werden er blaadjes van de pioenroos uitgestrooid. Tot de 20e eeuw was het gebruikelijk om elkaar met Pinksteren een Pinkstergroet te sturen in de vorm van een wenskaart.
In Casteren (Noord Brabant) zullen op de 1e Pinksterdag de ‘Pinksterbloemen’ weer rondgaan en bij de inwoners aanbellen en hen toezingen. Met een kleine gift trekken de meisjes van de lagere school tevreden verder.
(zie: www.casteren.net/Page.aspx?id=151 )

Liefde tussen God, zijn Zoon en de mensen

 

Op de eerste zondag na Pasen hoorden we: “Dagelijks gingen ze trouw en eensgezind naar de tempel, braken bij iemand aan huis het brood, gebruikten samen hun maaltijden in blijdschap en eenvoud van hart, loofden God en stonden in de gunst bij heel het volk.” Dat is de rode draad in deze zondagen. Vandaag de laatste zondag na Pasen, de zevende. 

In het Evangelie horen we het woord ‘verheerlijken’. een bijzonder woord. Het heeft te maken met iemand lof toezingen, maar ook met kracht en vooral met liefde. Met de kinderen gaan we ontdekken hoe dat zit. 

Bijbel

Kleine Uil wordt wijs: Hemelvaart

Joes en Mara in het boekje van hun neef André. Die wist superveel over insecten! Daar hebben Joes en Mara heel wat van opgestoken. En ook nu hij weg is, gaan ze door met insecten kijken. Want als iemand weg is, kun je wel doorgaan met wat hij je geleerd heeft!

Het evangelieverhaal is Handelingen 1,1-11; Het verhaal van de Hemelvaart van Jezus.

Vragen voor wie wil napraten:
- Houd jij ook van insecten? Welke ken je?
- Ken je iemand van wie je iets bijzonders geleerd hebt? Ben je er ook mee verder gegaan?
- Wat vind je van het verhaal van de Hemelvaart van Jezus? Is Jezus voor jou, net als voor de leerlingen, ook iemand van wie je veel geleerd hebt?  

Opening

Verheerlijken

Leg vooraf een groot vel papier waarop groot het woord ‘verheerlijken’ staat.

(Later, bij de verwerking en het gesprek, kunnen hier woorden bij geschreven worden.)

Wanneer de kinderen in de kring zitten, kan hen alvast gevraagd worden welk woord er staat. Hebben ze ook enig idee wat het betekent?

Een kaars wordt aangestoken of het licht dat mee kwam uit de kerk wordt in het midden van de kring gezet. De kinderen wordt gevraagd even stil te zijn. In die stilte kan één van de begeleiders het openingsgebed bidden.

Bijbel

Navertelling Johannes 17,1-11a 

De evangelielezing van vandaag is Johannes 17, 1-11a. Voor de jongste kinderen kan de navertelling gebruikt worden, voor wat oudere kinderen is de vertaling uit b.v. het Evangelieboek voor kinderen of de Bijbel in Gewone Taal ook heel goed te begrijpen.
Vandaag twee versies. Kies maar welke u het beste vindt voor uw groep kinderen.

 

Versie 1: vrij letterlijk

Jezus werd stil. Hij keek naar boven, naar de hemel. Jezus ging bidden tot zijn Vader in de hemel. Hij bad: ”Vader, niet lang meer zal Ik op aarde zijn. Snel zal Ik naar U toe komen. Vader, verheerlijk Mij. Geef Mij kracht om alles aan te kunnen wat er gaat gebeuren. Dan zal Ik U verheerlijken en Uw woord vertellen aan alle mensen. Vader, het gaat niet om wat Ik wil. Het gaat om uw wil! Dat is het belangrijkste.
Het werk dat Ik hier op aarde doe, is het werk dat U van Mij gevraagd heeft. De mensen die in Mij geloven, weten nu dat U Onze Vader bent en dat Ik uw Zoon ben. De mensen geloven nu, dat Ik hier ben, omdat U dat van Mij vraagt. Alles wat van Mij is, is ook van U. Vader, Ik bid voor al deze mensen; voor mijn vrienden.  Als Ik er niet meer ben, wilt U dan goed voor hen zorgen?”

Versie 2: bewerking

We zijn niet alleen en we hoeven niet alles alleen te doen. Dat is wat Jezus ons telkens weer verteld heeft. Samen bidden. Samen dingen doen voor andere mensen.  Dat deden de vrienden van Jezus. En Jezus deed het ook.
Jezus bad veel tot God zijn Vader. Hij houdt van zijn Vader en Hij wil heel graag dat iedereen Hem leert kennen. Hij heeft daar een speciaal woord voor: verheerlijken. God verheerlijkt Jezus. Hij heeft veel vertrouwen in Jezus. Mensen luisteren naar Hem en doen wat Hij van ze vraagt. En Jezus verheerlijkt God. Hij doet wat God de Vader van Hem vraagt. Jezus zegt tegen God: “AI het mijne is van U en het uwe is van Mij.”

God wil dat de mensen Hem en Jezus leren kennen. Daarom praat Jezus zoveel over God en doet Hij heel speciale wonderen. Want voor God is alles mogelijk. Daarom komt Jezus terug bij de leerlingen nadat Hij is opgestaan. Hij wil ze nog één keer op het hart drukken: vergeet Mij niet. Doe wat Ik gezegd heb. Geloof in Mij en in mijn Vader, God.
Jezus bidt dat ze God niet zullen vergeten en in hun hart telkens aan Hem zullen denken. Om God zo te  verheerlijken. Zo is er een band tussen God, Jezus en de mensen. Een band van Liefde. ‘Help elkaar’, zegt Jezus. ’Niemand is groter of minder of meer dan een ander. Iedereen is een kind van God.’

Jezus en God en de mensen horen bij elkaar en zullen elkaar niet los laten. Alles wat ze hebben, willen ze met elkaar delen. Jezus gaat nu weg van de aarde. Hij gaat naar God in de hemel. Maar zijn Geest is er nog. Zo blijft Jezus met de mensen verbonden, voor altijd.

Gebed

Om Gods liefde door te geven

Goede God,

Wij willen even bij U komen.
want we denken na over U,
En over Jezus, die U verheerlijkt.
Het is een moeilijk woord, God.
Wat is ‘verheerlijken’?
Wij vinden Jezus helemaal super.
Geweldig, alles wat Hij heeft gedaan.
Hij heeft uw liefde aan de mensen laten zien
en die zo aan ons doorgegeven.
Daar zijn we heel blij mee.
Zo heeft Jezus U, God, zijn hemelse Vader, verheerlijkt.
Het mooiste vindt U als ook wij uw liefde doorgeven.
Maar dat kunnen we niet alleen.

Helpt U om U te verheerlijken, zoals Jezus deed?
Dan kunnen wij U blij maken,
en elkaar,
vandaag en alle dagen.

Amen

Verwerking

Gesprek met de kinderen

Hak het woord ‘verheerlijken’ eens in stukjes.
Welke woorden zie je er dan in zitten?
‘Heer’, ja, inderdaad. Ver. Heerlijk. Eerlijk. Lijken.

God wordt in de kerk vaak met ‘Heer’ aangesproken. Vinden jullie ‘de Heer’ een goed woord wanneer wij over God praten? Het is heerlijk wanneer dingen goed gaan. Heerlijk, als het een lekker ijsje is. Heerlijk is lekker en fijn.
Eerlijk: Jezus vraagt van ons dat wij eerlijk zijn en niet gemeen of stiekem. ‘Lijken’. Op wie zou jij willen lijken? Denk maar even na. Wanneer de kinderen hun voorbeelden gegeven hebben, kan er gevraagd worden: ‘Zou je op Jezus willen lijken?’

Hebben jullie wel eens gehoord van ‘op een voetstuk zetten’? Je zet haar of hem op een voetstuk. Dat is zoiets als: je zou wel een standbeeld van haar of hem willen maken! Jezus werd door veel mensen verheerlijkt; Hij werd op een voetstuk gezet.
Mensen vonden Hem geweldig door de dingen die Hij zei en de wonderen die Hij deed.
Voor iemand die op een voetstuk wordt gezet is het de kunst om zichzelf te blijven en niet te gaan opscheppen. Je krijgt gemakkelijk iets voor elkaar, als mensen jou geweldig vinden. Dan luisteren ze beter naar jou en daar kun je ook misbruik van maken. Jezus zegt vandaag: “Alles wat ik doe en wat ik kan, heb ik van God gekregen. Alles wat Ik ben, dat komt van U.”

Jezus wil niet iemand zijn die in een groot paleis woont en heel veel bedienden heeft. Hij wil zichzelf zijn en blijven. ‘Ook al heb ik macht gekregen van God’, zegt Hij, ‘laat Mij maar op een ezel rijden. En laat anderen maar paarden en wagens hebben en doen of ze belangrijk zijn. Mijn macht komt van God en van de arme mensen die naar Mij luisteren. Alleen God is belangrijk en wat God wil, daar gaat het om.’
Hoe zou jij het vinden om op een voetstuk te staan; een standbeeld te zijn?

Daarvoor staan spelsuggesties onder Extra.

Extra's

Een hemels moment

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Kleurplaat

De verheerlijking op de berg.
Het lijkt wel of Jezus even in de hemel is.
Hij ziet er heel anders uit.
Opeens heeft hij andere kleren, wit, en het lijkt wel of ze stralen.
En die twee mannen?
Dat zijn Mozes (met de twee stenen tafelen)
en Elia (met een raaf die brood in zijn bek heeft.).
Mozes en Elia leefden lang voordat Jezus geboren werd.
Maar hier zijn ze even samen met Jezus.
Een hemels moment!

Klei gebruiken

 www.boetseren.com/gereedschap-boetseren/

Gereedschap boetseren
Het belangrijkste gereedschap bij het boetseren zijn uw handen. Ze kneden, brengen klei aan, strijken klei uit, drukken en trekken. U gebruikt de ene keer twee handen, dan weer één of alleen een paar vingers voor het vormen en buigen van de klei. Maar vanaf een bepaald stadium is het natuurlijk eenvoudiger om gereedschap te gebruiken. Gereedschap boetseren zijn onder andere:

Boetseerhoutjes
Het gemakkelijkste gereedschap voor het boetseren zijn de boetseerhoutjes. Ze zijn van buksboom gesneden, vervolgens geolied en ze zijn verkrijgbaar in verschillende vormen. Kleine boetseerhoutjes worden ook wel modelleerhoutjes genoemd. In het begin hebt u genoeg aan twee of drie houtjes. Tijdens het werken zult u gauw merken met welke u het liefst werkt (verkooppunten zijn hobbyzaken, keramiekbenodigdheden of kunstenaarsbenodigdheden).

Spatels
Spatels zijn gesmeed van verend, buigzaam metaal. Eenvoudige schilder spatels met houten greep gebruikt u voor het grove werk. Modelleer spatels voor het fijnere werk hebben twee uiteinden met een verschillende vorm. Spitse spatels worden ook lancetten genoemd. Tandarts gereedschap (kleine spatels), dat u soms op vlooienmarkten kunt vinden, is handig voor heel fijne werkstukken en voor het uitwerken van details. Ook het Italiaanse gereedschap voor gipsbewerking, de gipsijzers, is heel geschikt. Ze zijn met de hand gesmeed, elastisch en verkrijgbaar in de meest uiteenlopende vormen (hobbyzaken, keramiek- en kunstenaarsbenodigdheden).

Mirettes
Mirettes worden gebruikt voor het weghalen en uithollen van klei. Ze hebben meestal een houten greep waaraan een lus van vlakijzer of messing is bevestigd die ook getand kan zijn. Er zijn ook mirettes met een lus. De andere kant dient dan als boetseerhoutje. Als alternatief kunt u mirettes met boven en onder een lus krijgen. Uit het enorme aanbod kunt u het beste drie kiezen (verkrijgbaar in hobbyzaken, keramiek- of kunstenaarsbenodigdheden).

Overig gereedschap
Het slaghout gebruikt u voor het verdichten ven gladmaken van de klei. U kunt het gemakkelijk zelf van een vierkant stuk hout maken door aan één kant een handgreep te zagen. U kunt hiervoor ook gewoon een stuk hout gebruiken. De kleisnijder wordt gebruikt voor het afsnijden, doorsnijden en weghalen van klei. U kunt zelf een kleisnijder maken van een oude gitaarsnaar met twee houten klosjes. Een doorn is gemakkelijk zelf te maken van een takje van een hazelnootboom met een spijker erin. Deegschrapers uit een huishoudzaak zijn heel geschikt voor het glad trekken van grotere oppervlakken en rondingen. Een penseel en spons hebt u nodig voor het gladmaken van het oppervlak. Modelleerpassers (ook wel ‘krompassers’ genoemd) van hout of metaal hebt u nodig voor het bepalen van proporties en voor de vergelijking van lengten (verkrijgbaar in hobbyzaken, keramiek- en kunstenaarsbenodigdheden).
Verder hebt u nog een plantenspuit, doeken, handdoek (voor het reinigen van het gereedschap en vochtig bedekken van de werkstukken) en een goed humeur nodig!

Standbeelden

Standbeeldenspel A.

Ontwikkelingsgebied: Emotioneel
Doelstelling: Het uitdrukken van emoties verbeteren, verschillende emoties verkennen en benoemen, zelfvertrouwen ontwikkelen
Duur van het spel: 10 minuten

Nodig:
lijst met verschillende emoties, zoals blij, super gelukkig, triest, ziek, boos, lief, bang, verbaasd, teleurgesteld, verrast, gemeen of verdacht, zenuwachtig en gestrest, ‘stoer’, sterk, ‘wie doet mij wat!’, ‘ik ben de baas’, ik ben belangrijk, ‘ik ben de winnaar’. U mag zelf andere bedenken. Eventueel zachte achtergrondmuziek.

Alle kinderen wandelen op hetzelfde ritme rond in het spelgebied. Als u een teken geeft, moeten ze de gevraagde emotie aannemen. Ze staan stil en beelden de emotie uit. Ze moeten ongeveer een halve minuut in deze positie blijven staan (iets korter voor jongere kinderen).

U kunt kort reageren of een of twee kinderen: klopt het, wat u ziet met wat ze moeten uitbeelden? Vraag hen, hoe het voelt om ‘zo’ te zijn?

U geeft opnieuw een teken en iedereen mag weer gewoon rondlopen. Als u de kinderen twee of drie kaartjes hebt gegeven met een emotie, kunt u het spel enkele keren herhalen.

Aanwijzingen
De deelnemers mogen niet te veel nadenken over de emotie. Eenmaal het teken gegeven, moeten ze in enkele seconden lichamelijk de emotie uitdrukken. Zorg voor spontaniteit! De eerst gekozen expressie zal de juiste zijn. De kinderen moeten vertrouwen hebben in hun acties en hun eigen visie op de standbeelden en hun emoties laten zien.

Deze beschrijving van het spel komt van https://nl.scoutwiki.org/De_standbeelden
Een uitgebreidere beschrijving is te vinden op: http://www.samenspelopdebso.nl/activiteitenboek/activiteit/68/stopdans/

Standbeeldenspel B.

Met deze variant is het wellicht mogelijk het spel meer toe te snijden op het thema ‘verheerlijken’. Kies daarom emoties / woorden die daarmee te maken hebben.

Speluitleg
Alle kinderen vormen een cirkel en worden geblinddoekt. Een niet-geblinddoekte vrijwilliger neemt een bepaalde houding aan en blijft onbeweeglijk staan. Hij is een standbeeld geworden.

U als spelleider beschrijft nu zo nauwkeurig mogelijk de houding van het levend standbeeld. Hij/zij doet dit heel gelijkmatig, zodat de geblinddoekte spelers zelf het standbeeld proberen na te bootsen. Wanneer alle spelers standbeelden zijn geworden, mogen de blinddoeken af en kan iedereen nagaan of zijn houding klopt met het oorspronkelijke standbeeld.

https://www.spelensite.be/spel/levende-standbeelden

Achtergrond

bij Johannes 17,1-11a - Verheerlijken

Het Hebreeuwse woord dat er hier staat (‘kabod’) betekent zoiets als uitstraling (van innerlijke kracht), gewicht, iets dat eerbied afdwingt. Het wezen van God, zijn innerlijke kracht, wordt in schriftverhalen vaak heerlijkheid genoemd, glorie, schittering van licht, uitstraling. Heel de aarde is vol van uw heerlijkheid, zingen de psalmen. Dus: Alles wat gemaakt is weerspiegelt Gods wezen. Dat roept bewondering en dankbaarheid op.

We zingen op verjaardagen elkaar een leven toe ‘in de gloria’. We zeggen daarmee ten diepste, dat we hopen dat de jarige in het licht en de liefde van God mag leven. Zoals een kind leeft in de liefde van papa en mama en die liefde en vreugde weer uitstraalt.

Hoe verheerlijkte Jezus Zijn Vader? ‘Door het werk te volbrengen dat Gij Mij hebt opgedragen’. Jezus openbaart de naam van God op een eigen manier. Alles wat Hij doet, zegt ook iets over God. Het wezen van God is liefde. Overal waar liefde ‘echt’ is, krijgt het gewicht en gestalte. Daar is iets van de heerlijkheid van God.

Als je een hechte band hebt met God, dan neem je iets van die innerlijke kracht over. Dat zien de leerlingen ook bij Jezus. Hij is vol van Gods heerlijkheid en heeft dezelfde uitstraling. Liefdevol als God, vol van zijn licht en zijn kracht: een heerlijk mens! Gods licht breekt in Hem door.
Jezus hoopt dat wij net zo’n diepe verbondenheid met God krijgen en diezelfde uitstraling zullen hebben.
“Als God licht is, dan zijn wij net als Hij bedoeld als vonk van dat licht.
Als God liefde is, dan zijn wij dragers van die liefde.
Als God bron van leven is, dan zijn wij de bedding voor die levensstroom.”
(inspiratie ontleend aan preek Leo Koerhuis van 8 mei 2005)

Jezus belooft een Helper

Opening

Het waaien van de Geest

Op tafel staat op een witte doek een (paas)kaars en een ventilator. Vraag aan de kinderen waar een ventilator voor is. Houdt vervolgens kort een gesprekje met de kinderen over de wind. Waarmee kan de wind je allemaal helpen? (wind in de rug bij het fietsen, de wind blaast je vlieger omhoog, de wind blaast de was droog, wind in de zeilen...) Kun je de wind horen? Kun je de wind proeven? Kun je de wind voelen? Ja. Maar zien, nee dat gaat niet. Wel kun je zien wat de wind veroorzaakt en teweeg brengt. 

Demonstreer het maar eens met de ventilator! Je ziet het aan de haren van de kinderen dat de wind waait en blaast!
Straks een verhaal over het waaien van de Geest. Eerst maakt u het stil in de groep om te openen met gebed.

Bijbel

Navertelling Johannes 14,15-21

De evangelielezing van vandaag is onderdeel van de afscheidsrede van Jezus in het Johannesevangelie, Johannes 14,15-21. Voor de jongste kinderen kan de navertelling gebruikt worden. Voor wat oudere kinderen is de vertaling uit b.v. het Evangelieboek voor kinderen of de Bijbel in Gewone Taal ook heel goed te begrijpen.

Die Helper, dat is de heilige Geest

Jezus zat aan tafel met zijn leerlingen. Hij zei dat Hij misschien al gauw zou sterven. Hij wilde zijn leerlingen vertellen hoe het dan verder moest, zonder Hem. Dat wilden de leerlingen helemaal niet natuurlijk. Ze wilden dat Jezus zou blijven, gewoon bij hen. Want hoe moest het zonder Hem?

Maar Jezus zei: Als jullie van Me houden, zullen jullie doen wat je van Mij hebt geleerd.
Ik zal God vragen om jullie een Helper te geven, die er altijd voor jullie is. Die Helper, dat is de heilige Geest. Je kan de heilige Geest niet zien. Daarom geloven veel mensen ook niet in Haar. Jullie kennen Haar wel. Ze blijft bij jullie en zal in jullie leven. Ik laat jullie heus niet alleen achter. Ik komt terug.

Binnenkort ga Ik dood en niemand ziet me dan meer. Maar jullie wel, want Ik leef en jullie zullen ook leven. Op die bijzondere dag zullen jullie begrijpen dat Ik in mijn Vader ben. God heeft heel veel ruimte in zijn hart. Je kunt altijd bij God blijven. Ik ga naar God, mijn Vader. Jullie blijven altijd in mijn hart en Ik blijf in jullie hart. Beloofd?

Als je van Me houdt, doe je wat je van Mij geleerd hebt. God houdt van iedereen die van Mij houdt. Ik houd ook van die mensen en Ik zal mij soms even laten zien aan hen.

De leerlingen keken elkaar aan. Dat waren mooie, maar ook moeilijke woorden van Jezus. 

Kleine Uil wordt wijs: Hemelvaart

Joes en Mara in het boekje van hun neef André. Die wist superveel over insecten! Daar hebben Joes en Mara heel wat van opgestoken. En ook nu hij weg is, gaan ze door met insecten kijken. Want als iemand weg is, kun je wel doorgaan met wat hij je geleerd heeft!

Het evangelieverhaal is Handelingen 1,1-11; Het verhaal van de Hemelvaart van Jezus.

Vragen voor wie wil napraten:
- Houd jij ook van insecten? Welke ken je?
- Ken je iemand van wie je iets bijzonders geleerd hebt? Ben je er ook mee verder gegaan?
- Wat vind je van het verhaal van de Hemelvaart van Jezus? Is Jezus voor jou, net als voor de leerlingen, ook iemand van wie je veel geleerd hebt?  

Gebed

Gebed om hulp van de heilige Geest

Goede God,
Wat kun je veel leren van Jezus.
Hij heeft ons verteld over U
en over uw dromen voor de mensen en de wereld.
Hij heeft gedaan waar U van droomt:
Hij heeft mensen geholpen
en zieke mensen beter gemaakt.
Hij heeft de liefde voorgeleefd.
Jezus heeft zijn vrienden gevraagd
om zijn verhaal door te vertellen.
Met hulp van de heilige Geest hebben ze dat gedaan.
Als pluisjes zijn de woorden van Jezus
uitgewaaid over heel de wereld.
Nu zijn wij aan de beurt.
Wilt U ook ons de heilige Geest sturen
om ons te helpen alles over Jezus
aan de wereld te laten zien?
Dat vragen wij u in Jezus naam.

Amen

Verwerking

Gesprek met de kinderen

Vertel aan de kinderen in het kort over het openbare leven van Jezus. Hoe Hij leerlingen weggeroepen heeft uit hun gewone bestaan als visser, als tollenaar of uit een ander beroep. Als heel gewone mensen gingen ze met Jezus mee om naar Hem te luisteren en van Hem te leren.

Samen met Jezus trokken de leerlingen rond terwijl Jezus verhalen vertelde over het Koninkrijk, mensen hielp en genas, preekte en gesprekken voerde met andere rabbi’s. Ook gaf Jezus zijn leerlingen soms privélessen. Ze hadden nooit verwacht dat Hij zo vroeg al zou sterven. Hoe moesten ze nu verder zonder Jezus?

Praat met de kinderen wat de leerlingen konden doen zonder Jezus.
Laat ze ideeën opperen.
Ze konden teruggaan en weer gaan doen wat ze vroeger deden. Weer gaan vissen bijvoorbeeld. Wat zou er gebeurd zijn als ze dat hadden gedaan?
Waarschijnlijk noemen de kinderen ook dat de leerlingen ook verder konden gaan met alles wat Jezus aan het doen was. Dat klopt, want dat gingen ze doen. Gelukkig maar, want daardoor weten ook wij van Jezus.

Vraag de kinderen: Maar hoe doe je dat? Wat heb je daarvoor nodig? Wat heb je nodig om mensen te vertellen over het Koninkrijk van God?
Dan moet je wel weten hoe dat zal zijn (kennis).
Help ze op weg door ze te laten denken aan een spreekbeurt op school. Dan moet je goed kunnen vertellen, veel weten en eerst goed nadenken over alles.

Dus wat hebben de leerlingen nodig? Wat heb je nodig om mensen te helpen, te genezen? Wat heb je nodig als ze moeilijke vragen gaan stellen aan jou? (kennis, moed, geloof, vertrouwen in God, liefde, steun van God en van elkaar etc.)

Eerst dachten de leerlingen dat ze het niet konden zonder Jezus. Hoe kwam het dat het toch lukte? (Met hulp van de heilige Geest, de helper, lukte het toch.)

Vertel vervolgens over de heilige Geest, die deel is van de Drie-eenheid en ook ons helpt om Jezus te volgen. De Geest is de wind in onze rug, je ziet er niets van, maar je voelt dat je harder kan en dat je makkelijker vooruitkomt.

Eindig met een spelletje Watje blazen.
Zie hievoor bij Extra's.

Extra's

Spelletje: Watje blazen

Hoe werkt een kracht die onzichtbaar is, zoals de heilige Geest? 

Door een rietje blazend kun je, als onzichtbare kracht, toch heel wat voor elkaar krijgen. Met een watje maak je dat duidelijk.

Geef alle kinderen een rietje. Stel de kinderen op aan weerzijde van een tafel en laat ze met hun rietje een watje naar de overkant blazen. De kinderen van de overkant proberen het omgekeerde. Elke keer als het watje van de tafel valt, verliest dat team één van hun spelers.

U kunt er ook een wedstrijdje vér-blazen van maken. Markeer op tafel verschillende afstanden, bijvoorbeeld door gekleurde vellen op tafel te leggen. Wie blaast het watje het verste? Hoe blaas je het verste, met of zonder rietje?

Moederdag

Het is dit jaar op deze zondag ook Moederdag. Wilt u er kort aandacht aan besteden, laat de kinderen dan een mooie kaart maken.

In de lezing gaat het erover dat God veel ruimte in zijn hart heeft. En wie hebben dat ook? Moeders!

Maak een mooie kaart met een uitgeknipt hart erop, zoals op de afbeelding.

Van tevoren schrijven de kinderen mooie eigenschappen van hun moeder op een los vel; dit wordt achter het uitgeknipte hart geplakt. 

 

 

 

Aan de binnenkant kunnen de kinderen iets aan hun moeder schijven, bijvoorbeeld onderstaand gedichtje.

Moederdag

Mama, ik vind je zo lief, zo lief!
Het staat allemaal in deze brief.
Het zit ook verpakt in dit cadeautje.
Op Moederdag klim ik op je schootje,
dan knuffel ik jou, ik knijp je haast fijn!
Dankjewel dat ik jouw kind mag zijn!

Tekst Marjet de Jong, uit Pluk het jaar, kindergedichten voor alle seizoenen, Adveniat, Baarn, 2018

Woordzoeker

Een woordzoeker over hoe de leerlingen zonder Jezus verder konden. 

Oplossing van deze woordzoeker:

Knutsel: Windmolentje maken

Aan een windmolentje kun je heel goed zien dat de wind waait. Daarom gaat u met de kinderen een windmolentje maken, maar het is natuurlijk een hulpmiddel om te praten over de heilige Geest, die een duwtje in de rug geeft en helpt om te durven, als je bang bent.

Nodig
Vouwblaadjes
Splitpennen
Rietjes

Stap 1: Vouw het papier dubbel. Doe dat twee keer. Je krijgt dan een vierkantje.
Stap 2: Knip op de vouwlijn tot ongeveer ¾ van het midden, zoals op de tekening.
            Je hebt nu acht hoekjes.
Stap 3: Neem een hoekje en vouw de punt naar het midden.
            Doe dit met vier van de hoekjes, om en om.
Stap 4: Neem een splitpen en zet de vier omgevouwen hoekjes
            in het midden vast op het rietje.
Stap 5: Schrijf of teken op de andere vier hoekjes dingen die te maken hebben met de heilige Geest.

 

 

Adem in - adem uit

Houd een papier voor je mond - er gebeurt niets. Houd een papier voor je mond en blaas – het papier begint te bewegen.

Haal diep adem en houd dan je adem in, bijvoorbeeld 15 seconden.
Wat voel je, als je weer adem uitblaast?

Bellen blazen (buiten)

Superbellen blazen

Ook door bellen te blazen kan je iets begrijpen van de heilige Geest. De bellen komen tot leven door jouw adem. Zo komen wij mensen tot leven door de adem van de Geest.

Werkwijze
Meng voorzichtig 1 liter water met een flinke scheut afwasmiddel. Pak nu twee rietjes en haal een dun stuk touw van ongeveer twee meter door beide rietjes. Knoop de uiteinden van het touwtje aan elkaar en zorg ervoor dat de knoop in een van de rietjes verstopt zit. Houd de rietjes vast en doop de rietjes met het touw in het sopje.
Haal het er voorzichtig uit en beweeg langzaam omhoog. Wie maakt de grootste bellen?

(Oefen het eerst van te voren!)

Achtergrond

De zondagen van Pasen

In de Vijftigdagentijd vieren we Pasen. Eerste paasdag is de eerste zondag van Pasen.
De volgende zondagen heten de tweede, de derde, de vierde enz. zondag van Pasen. 
De liturgische kleur is wit, de kleur van het feest. 

Achtergrond bij de lezingen
Op deze zesde zondag van Pasen staat de heilige Geest centraal. We worden nu voorbereid op het Pinksterfeest dat nog twee weken weg is.

In de eerste lezing (Handelingen van de Apostelen 8) ontvangen gedoopte mensen na handoplegging door de apostelen de Heilige Geest. Je zou het kunnen lezen als de eerste vormselviering. 
Er wordt ook wel gesproken over de doop met de heilige Geest.

De tweede lezing (1 Petrus 3) eindigt met de Geest. Jezus is gestorven maar ten leve gewekt naar de Geest. Een moeilijke formulering. Ook voor Petrus is het blijkbaar niet zo eenvoudig uit te leggen wat hij bedoelt. De lezing vertelt ons dat navolging van Jezus ons moeite kan kosten, lijden kan brengen, maar dat uiteindelijk ons vlees wel gedood kan worden, zoals bij Jezus, maar onze geest zal door de Geest tot leven gewekt worden.

In het Evangelie wordt de heilige Geest aan de leerlingen beloofd als een Helper, die altijd bij hen zal zijn. Deze Geest zal ze helpen om waarheid van onwaarheid te onderscheiden, maar ook om verbonden te blijven met Jezus. Deze verbondenheid wordt zichtbaar, als wij de ‘geboden’ van Jezus naleven. Geboden die nieuw en anders zijn dan de geboden die ze tot dan toe kenden en die Jezus hen heeft voorgeleefd.

De heilige Geest.
Er zijn veel symbolen voor de heilige Geest.

Duif
Vaak wordt zij afgebeeld als een duif. Zo daalt de heilige Geest op Jezus neer als Hij gedoopt wordt in de Jordaan.
Ook op veel schilderijen van de aankondiging van de geboorte van Jezus door de engel Gabriel aan Maria staat de Geest afgebeeld als een duif.

Vuur
De heilige Geest als vuur vinden we in het Pinksterverhaal. Daar daalt de Geest in vlammen neer op de apostelen die angstig biddend bij elkaar zitten. Na het ontvangen van de Geest worden zij vurig en enthousiast en zijn ze niet meer bang voor tegenstanders.

Wind
Ook wordt de heilige Geest voorgesteld als de wind. Vlak voordat de vlammen met Pinksteren neerdalen op de apostelen begint het hard te waaien. Ook als Jezus aan de apostelen de Geest geeft, blaast Hij over hen heen. Dit verwijst ook naar de adem van God, die leven brengt, zoals bijvoorbeeld te lezen valt in het scheppingsverhaal over Adam. Adam komt pas tot leven, als God hem zijn levensadem inblaast.

De wind
Hoor het toch eens waaien!
De takken van de beukenboom
zwiepen heen en weer.
Toch gek dat je de wind
wel kan horen
maar niet kan zien!
'Je moet niet alles kunnen zien,
om te weten dat het ook bestaat.'
zegt papa.
Jaja, papa, 't is al goed. (J. Dreesen)

Hij of Zij?
Is de Heilige Geest mannelijk of vrouwelijk? De Geest wordt zowel met Hij als met Zij aangeduid. In sommige tradities (vooral welke verbonden zijn met Wijsheidteksten) is de Geest een vrouw, Vrouwe Wijsheid. In andere tradities wordt de Geest als mannelijk aangeduid. Het is beide correct. Net als God kent de Geest geen geslacht.