Een wijs mens is bescheiden!

 

Wie het moeilijk vindt om geloof en dagelijks leven met elkaar te verbinden zou eens kunnen gaan lezen in de Wijsheidsboeken in het Oude Testament. Daar zijn veel concrete aanwijzingen voor het leven van alle dag te vinden. In de OT lezing van vandaag staat zelfs dat een verstandig mens de wijsheid van spreuken overdenkt. 

Ook het Evangelie gaat over hoe een mens wijs kan leven. We horen hoe Jezus één van de belangrijkste pijlers van de Wijsheid, de bescheidenheid, onder de aandacht brengt. Hij doet dat met het voorbeeld van gasten op een bruiloftsfeest, en de vraag: waar ga je zitten; vooraan of juist achteraan. 

Vandaag denken we met de kinderen na over bescheidenheid, over de beste plaats innemen of krijgen. We hopen dat ze ontdekken dat ze, ieder op zijn of haar eigen tijd, allemaal wel eens vooraan of achteraan zullen staan. 

Opening

Voor iedereen een goede plek?

Ga met de kinderen in een halve cirkel rond een tafel zitten waarop een opengeslagen kinderbijbel ligt en een kaars staat.

Zet een paar stoelen zo neer dat niet alle kinderen goed kunnen zien wat er op het plaatje in de Bijbel staat, zet wat krukjes neer of laat een paar kinderen op de grond zitten.
De bedoeling is dat er wat gedoe rond de zitplaatsen ontstaat. Steek de kaars aan en vraag aan de kinderen of ze allemaal goed zitten.

Als er wat gemopper ontstaat, reageer daar dan niet te veel op, maar ga het verhaal vertellen.

Bijbel

Navertelling Lucas 14,1.7-14

De evangelielezing van vandaag is Lucas 14,1.7-14. Voor de jongste kinderen kan de navertelling gebruikt worden, voor wat oudere kinderen is de vertaling uit b.v. de Bijbel in Gewone Taal of het Evangelieboek voor kinderen ook heel goed te begrijpen.

Een bescheiden plaats keizen

Op een dag, het was sabbat, ging Jezus eten bij belangrijke mensen. Toen Hij samen met de anderen binnen kwam, zag Hij dat veel mensen snel vooraan op de beste stoelen gingen zitten. Zo kon iedereen ze goed zien en bewonderen.

Daarom zei Jezus tegen de gasten: “Stel je voor dat je naar een bruiloftsfeest gaat. Er komen veel mensen en jij gaat zitten op de beste plaats, vlak bij het bruidspaar. Alle andere mensen gaan ook zitten. Dan komt de vader van de bruid binnen en hij heeft een heel belangrijke man bij zich. Hij loopt met deze man naar jouw plaats en zegt tegen jou: “Het spijt me, maar mijn goede oude vriend mag hier zitten. Ga jij maar daar op het krukje zitten.” Iedereen kan dat horen en ziet hoe jij naar een andere plaats moet verhuizen. Dan krijg je toch een rode kleur van schaamte.
Je kan het beter anders doen. Als je in de feestzaal komt kies je een plaats achteraan. Dan kan de gastheer aan je vragen: “Kom toch dichterbij me zitten, dan kunnen we gezellig praten”.
Wie zichzelf belangrijk vindt krijgt een reden om zich te schamen. Maar wie bescheiden is krijgt een reden om trots op zichzelf te zijn.”

Gebed

Gebed voor iedereen

God, Schepper van alle mensen,
wij zijn allemaal uw kinderen
en U houdt van iedereen.
Toch vinden sommige mensen
zich veel belangrijker dan andere mensen.
Ze willen vooraan staan
en zorgen dat iedereen ze goed kan zien.
U kunt gelukkig ook de mensen zien
die in een hoekje zitten
en denken dat ze maar heel gewoontjes zijn.
Help ons elkaar te vertellen
en te laten zien
dat in uw ogen iedereen even bijzonder is.

Amen

Verwerking

Gesprek met de kinderen

Kijk de ruimte nog eens rond. Er zijn nu kinderen die niet zo prettig zitten. Vraag hen hoe het ze bevalt op het krukje of op de grond. En verbeter in overleg met alle kinderen zo nodig de situatie, misschien wel door allemaal op de grond te gaan zitten.

Ga dan naar het evangelieverhaal. De situatie daarin beschreven staat niet ver van ons eigen leven. De kinderen kennen ongetwijfeld een situatie waarin er gestreden wordt om de beste plaats in de klas, rond de trainer op het sportveld, thuis op de bank voor de televisie en misschien zelfs wel in de kerk. Geef hen kort de tijd om daar hun ervaringen over te spuien. Vraag hen ook wat het doet met hen als een ander haantje de voorste wil zijn.

Het omgekeerde is moeilijker. Kennen ze ook de tegenovergestelde situatie: hebben ze wel eens meegemaakt dat iemand, of misschien zijzelf juist anderen voor lieten gaan?
Waarom was dat? En hoe is dat? Kennen ze bescheiden mensen? Kunnen ze zich voorstellen dat zij, zoals de gastheer, mensen uitnodigen om iets minder bescheiden te zijn?

Leg er de nadruk op dat Jezus niet wil dat we ons zo klein mogelijk maken. Het gaat erom dat we oog hebben voor anderen en de grootheid van anderen zien.

Eindig ermee dat iedereen soms voor- en soms achteraan zal staan. Een voetbalminnende jongen mag misschien de beste plek op de bank hebben als zijn favoriete sportclub speelt, een kleine kind mag misschien vooraan staan als er een optocht langs komt, een meisje in de rolstoel mag misschien vooraan staan als de juf iets demonstreert in de klas etc. Er is vast voor ieder kind samen iets te bedenken.
Een voordeel van een andere plek kan ook zijn dat je de wereld en de dingen iets anders waarneemt. Degene die niet met zijn of haar neus vooraan zit, heeft meer zicht op de mensen die meer naar voren zitten. Ook met dit gegeven kan je spelen door de kinderen steeds op een andere plek in de ruimte te zetten en ze te vragen wat ze allemaal kunnen zien.

Laat iedereen tenslotte een wijsheidstegeltje maken. Kijk hiervoor bij de Extra's.

Gesprek met de jongste kinderen

Om uit te leggen wat een verkeerde plek is op een bruiloft kunt u de afbeelding van Floddertje gebruiken. Floddertje zit tussen bruid en bruidegom in. Dat kan toch niet de bedoeling zijn. Wat vinden de kinderen wel een goede plek?

 

Extra's

Spelletje: Stoelendans

Een passend spel bij deze lezing is de stoelendans. U heeft er alleen een aantal stoelen en radio of cd-speler voor nodig.

De stoelen staan in een kring. De kinderen lopen er rond om heen en moeten als de muziek stopt zo snel mogelijk gaan zitten.
Toch zit er een addertje onder het gras, er is namelijk altijd 1 stoel minder dan er kinderen zijn. Wie niet kan zitten mag niet meer meedoen. Tenslotte is er 1 winnaar.

Tegeltjeswijsheid

Jezus geeft vandaag een lesje in bescheidenheid. Dat is wijsheid voor elke dag: zo geeft Jezus aanwijzingen hoe je goed met elkaar zou kunnen leven. Levenslessen.

In menig huis zijn tegeltjes met wijze spreuken te vinden. Vandaag maken we er zelf één over 'bescheidenheid'.

U kunt het voorbeeld afdrukken, en ook voor elk kind een lege tegel. Vraag de kinderen om een wijze spreuk over bescheidenheid te verzinnen, en die op hun tegel te schrijven.
Nog leuker wordt het wanneer u echte tegeltjes gebruikt en daar met een dikke stift op laat schrijven. Doe er een plakhaakje achter, zodat ze thuis opgehangen kunnen worden. 

Liedje: De laatsten zullen de eersten zijn

De laatsten zullen de eersten zijn
God keert de rollen om

De laatsten zullen de eerste zijn
in het Koninkrijk van God.
De onderdrukten worden vrij,
god zet hen op de eerste rij,
geringen gaan voorop.
Geringen gaan voorop.
2
En wie zichzelf verhoogt, die wordt
het allerlaatst gezien.
Maar wie zich houdt aan Zijn gebod
die zal de grootste zijn voor God
die telt, die telt voor tien,
die telt, die telt voor tien.
3
De eersten komen het allerlaatst,
God keert de rollen om.
Want Hij meet met een andere maat
en zet ons op de goede plaats
wanneer Hij wederkomt,
wanneer Hij wederkomt.

Tekst: Hanna Lam
Muziek: Wim ter Burg

Uit: Kom en zing! Geloofsliederen voor kinderen, liednr. 115, bladzijde 181, Baarn, Adveniat Geloofseducatie B.V, 2015

Heldenrap

Waaraan herken je een echte held? Aan zijn bescheidenheid. Kijk naar het filmpje en rap mee.

Heldenrap

Batman, superman, spiderman, oh man…… 
Stapels superhelden
Die zich graag laten gelden
Coole acties, stoere daden
Van de goeden tegen kwaden
Maar ze eisen alle aandacht op
Televisie, radio, kranten, stop!
Want een echte held is bescheiden ( bescheiden)
Laat zich niet door zijn ijdelheid leiden
Helpt stilletjes een ander
Zonder dat hij zelf verandert
In een super-mega-giga-kijkcijferkanon
Pardon?
In een kijkcijferkanon
Durf je steeds te vragen
Om lof voor je daden
Dan kun je vast wel raden
Dat je snel held-af zult zijn
Want wie een echte held is
Zal niet zo snel veranderen
Heeft niet zo’n behoefte aan
Respect van anderen
Is blij met zichzelf
Zonder steeds een compliment
Bescheidenheid is waaraan je
Een echte held herkent…

Tekst en muziek: Tijl Damen, afkomstig van www.tijldamen.nl

Liedje: 't Is moeilijk bescheiden te blijven

Ooit zong Peter Blanker 't Is moeilijk bescheiden te blijven, wanneer je zo goed bent als ik.

Geschikt voor de wat oudere kinderen. (En misschien moet u wel even uitleggen wie Hauwer, de Gooyer en Krabbé zijn.)

't Is moeilijk bescheiden te blijven 
Een paar maanden geleden,
Was ik op het festival van voelegem.
Overal aanplakbiljetten met mijn foto.
Er hingen spandoeken boven de straten.
Met mijn naam, in koeien van letters.
En weer had ik die avond zo'n laaiend enthousiaste menigte, in het dorpshuis.
Maar toen ik terug kwam op m'n hotelkamer,
Helemaal alleen, ... ja dat zullen er wel meer gezegd hebben die avond.
Dus op m'n hotelkamer dacht ik na over het probleem
Waar ik als grote ster toch eigenlijk wel mee zit.
Ik pakte mijn gitaar en maakte een lied.
En dat gaat zo.

't is moeilijk bescheiden te blijven
Wanneer je zo goed bent als ik.
Zo stoer, zo charmant en zo aardig
Dat zie je in één ogenblik.
Ik denk als ik kijk in de spiegel
Daar staat een geweldige vent.
't is moeilijk bescheiden te blijven
Voor een kerel met zoveel talent.

De allermooiste meiden
Die mij eenmaal hebben gezien
Die vallen meteen aan mijn voeten
Aan iedere teen minstens tien.
Ik lig zelf ook goed bij de mannen
Maar dat geeft mij ook al geen kick
Want er is er niet een op de wereld
Die zo goed en volmaakt is als ik.
't is moeilijk bescheiden te blijven
Wanneer je zo goed bent als ik.
Zo stoer, zo charmant en zo aardig
Dat zie je in één ogenblik.
Ik denk als ik kijk in de spiegel
Daar staat een geweldige vent.
't is moeilijk bescheiden te blijven
Voor een kerel met zoveel talent (jaja).

Ik wil ook geen filmcarrière
Zoals Hauer, De Gooyer, Krabbé
En dat is voor hun dan weer mazzel
Zo houd ik ze uit de ww.
Als ik mijn talenten zou benutten
Dan was ik 'top of the bill'
Hoewel 't gewoon is
Dan krijg je kapsones
En da's nou net wat ik niet wil.

't is moeilijk bescheiden te blijven
Wanneer je zo goed bent als ik.
Zo stoer, zo charmant en zo aardig
Dat zie je in één ogenblik.
Ik denk als ik kijk in de spiegel
Daar staat een geweldige vent.
't is moeilijk bescheiden te blijven
Voor een kerel met zoveel talent (jaja).

Tekst en muziek: Peter Blanker

Achtergrond

Wijsheid

In de joodse wijsheid boeken die opgenomen zijn in het Oude Testament vind je geen hoogdravende levensfilosofieën maar nuchtere adviezen voor het gewone leven van elke dag. Door jezelf te trainen de gewone dingen goed te doen ontwikkel je goede gewoonten en uiteindelijk een sterk karakter waarmee je God eert. Welk gedrag goed is kan je lezen in de Thora. Bescheidenheid is daarbij een kernwoord. Een mens moet zijn plaats weten en die plaats is altijd ondergeschikt aan wat God vraagt en wil van ons.

Bij zijn ontmoetingen met mensen valt het Jezus regelmatig op dat groeperingen als de Farizeeën en de Schriftgeleerden de Thora goed kennen en ook zeer bedreven zijn in de uitleg daarvan aan anderen. Meer moeite hebben ze om zelf naar de Thora te leven. Zittend aan tafel bij mensen van allerlei pluimage grijpt Jezus de kans om met kleine verhaaltjes en gelijkenissen de eigenlijke bedoeling van de Thora duidelijk te maken. Bij deze sociale gelegenheden waren de onderlinge verhoudingen in de dorpen waar Hij kwam op subtiele manier zichtbaar. Jezus merkt als buitenstaander goed op wie er buitengesloten wordt en wie zich belangrijk maakt. Dit komt aan de orde in zijn korte toespraakjes. Opvallend is daarbij dat Hij in zijn verhalen veelvuldig grijpt naar het beeld van een feestmaal. Daarmee krijgen de verhalen een dubbele bodem, ze benoemen niet alleen de misstanden in het huidige onderlinge sociale verkeer, maar verwijzen ook naar de eindtijd, wanneer alle volken samen komen voor het hemels gastmaal en God onze gastheer is.

Doe je best!

 

Als Jezus je zou vragen of je Hem wilt volgen, dan zeg ja natuurlijk: JA! Meewerken aan Gods nieuwe wereld...hoe moeilijk kan het zijn...
Maar in de lezing van vandaag waarschuwt Jezus om dat niet te licht op te vatten. Het is iets om zo af en toe eens serieus over na te denken. Jezus gebruikt daarvoor het beeld van een smalle deur: je moet er wat voor doen om daar doorheen te kunnen. 

Met de kinderen denken we deze zondag na over moeite doen voor iets wat je heel graag wilt. Als je iets goed wilt kunnen, dan doe je daarvoor extra je best.
Maar hoe weet je nu of je goed bezig bent? Wat vraagt Jezus van ons? Als je mee wilt werken aan Gods nieuwe wereld, is het dan genoeg om goed je best te doen? 

Opening

Niet zomaar naar binnen

Zorg dat er een rebus op de deur is geplakt van de kinderwoorddienst-ruimte. De kinderen moeten eerst deze rebus oplossen voordat ze naar binnen mogen. U vindt een voorbeeld van een rebus bij Extra’s. Zet de deur met een deurstopper vast op een kier, zodat de kinderen één voor één zich als het ware naar binnen moeten wurmen.

Als de kinderen binnen zijn neemt u plaats in een kring of om een tafel en steekt u een kaars aan. Begroet de kinderen met woorden als: “Het was vandaag niet zo gemakkelijk om binnen te komen hè? We wilden jullie er moeite voor laten doen om binnen te komen. In de Evangelielezing van vandaag gaat het ook over een deur, waarvoor je moeite moet doen om er door binnen te komen.”

Vertel of lees daarna het Evangelie van deze dag.

Bijbel

De Evangelielezing van vandaag is Lucas 13, 22-30. Voor de jongste kinderen kan de navertelling gebruikt worden, voor wat oudere kinderen is de vertaling uit de Bijbel in Gewone Taal ook heel goed te begrijpen.

Door een smalle deur

Jezus was op weg naar de grote stad Jeruzalem. Overal sprak Hij met mensen.
Hij probeerde hun uit te leggen hoe ze zouden moeten leven.

Iemand vroeg Hem: "Zullen er veel mensen zijn die zo zullen doen als U het vraagt?"
Jezus antwoordde: "Je moet er heel erg je best voor doen. Het is alsof je door een heel smalle deur moet. Dat kost moeite. Dat lukt echt niet iedereen. En weet je, je zult misschien nog verbaasd zijn over wie het lukt om te leven zoals Ik je dat vraag. Niet de mensen die zelf het hardste roepen dat ze hun best hebben gedaan, niet de mensen die van zichzelf vinden dat ze het helemaal goed hebben gedaan, maar misschien wel diegene van wie je het minste verwacht en die het niet hardop zeggen.

Want bedenk wel: de laatsten zullen de eersten zijn en de eersten de laatsten."

(overgenomen uit Kinderkatern, bijlage bij het Liturgiekatern Tot uw Dienst, 45e jaargang nr. 6, Midden Onder U, Maastricht, 2010, blz.7)

Gebed

Openings- en slotgebed om goed (te) leven

Openingsgebed

God,
U vraagt ons om ons best te doen,
om er te zijn voor anderen,
om elkaar niet in de steek te laten,
om elkaar niet te vergeten,
wilt u ons daarbij helpen?
Amen

 

Slotgebed

Goede God,
wij willen graag goed zijn
in zwemmen en dansen,
in leren en .............................(zelf invullen naar aanleiding van het gesprek)

Ook willen wij goed zijn
in leven, goed leven!
Dat is een kunst God,
dat moeten we leren
ons hele leven lang.
Soms moeten we door een nauwe deur,
dat is niet leuk,
maar daar leer je van.

Help ons God,
met uw licht
met uw kracht
zodat wij samen een hemel
op aarde mogen maken,
voor onszelf
en voor alle mensen.
Amen

Verwerking

Gesprek met de kinderen

De lezing van vandaag is raadselachtig en vraagt wat meer uitleg. Start daarmee als inleiding voordat u het gesprek met de kinderen aangaat.
U kunt dit als volgt doen:

Jezus trok rond door dorpen en steden. Daar vertelde Hij de mensen over Gods vriendschap. De mensen stelden Hem vaak vragen. Dat gebeurt ook in dit verhaal. Iemand vroeg Hem:
“Zijn er veel mensen, die echt bij U horen?” Jezus gaf nooit een gemakkelijk antwoord.
Hij vertelde altijd een verhaaltje en daar zat het antwoord dan in verborgen.
Dit keer vertelde Hij over een nauwe of smalle deur.
Hij zei: "Je moet heel goed je best doen en je tot het uiterste inspannen want de deur, waardoor je bij Mij binnen komt en waardoor je echt bij Mij hoort, is een hele smalle deur."
Soms denken mensen dat ze er heel gemakkelijk doorheen kunnen.
De mensen denken: ’het is genoeg als wij naar Hem luisteren en dat wij Hem kennen.’
Maar dat is niet genoeg! Jezus wil dat je er echt moeite voor doet!

Ga van de lezing verder naar de belevingswereld van de kinderen. Ze herkennen het wel dat als je iets echt wilt bereiken, dat je daar dan moeite voor moet doen. Niet een beetje moeite, maar heel veel.
Laat de kinderen voorbeelden bedenken van wat je niet zomaar kunt worden, maar waar je erg je best voor moet doen. Bijvoorbeeld je wilt een goede voetballer, pianist, kunstenaar of de beste van de klas worden. Wat moet je daarvoor allemaal doen? Is alleen luisteren naar hoe het moet dan voldoende?
Je leert 'met vallen en opstaan', zeggen de grote mensen.

Laat de kinderen bedenken wat je allemaal ervoor moet doen om iets te bereiken. Reik de kinderen aan dat het gaat over keuzes maken. Wat doe je wel en wat doe je niet om iets te bereiken. Wat zijn goede keuzes en wat kun je beter niet doen?
Geef zonodig een voorbeeld: om een topsporter te worden moet je elke dag trainen, en nooit te laat naar bed gaan.

Tip: laat de kinderen eerst even nadenken en het op een plakpapiertje (geeltje) schrijven.
Plak deze papiertjes dan op de deur waardoor de groep binnen is gekomen.
(Deze papiertjes zijn weer te gebruiken bij de knutsel ideeën bij Extra’s)

Maak dan de overgang terug naar het Bijbelveraal: Jezus volgen kost ook moeite. Jezus wil ook dat je daarvoor je best doet. Hij weet dat het niet gemakkelijk is. Daarom vertelt Hij ook het verhaal van de nauwe deur. Laat de kinderen bedenken wat je er voor moet doen om Jezus te volgen. Geef de kinderen een tweede plakpapiertje met een andere kleur. Laat hen eerst even nadenken en het dan opschrijven. Plak ook deze op de deur.

Bekijk samen wat er op de briefjes geschreven is.

Extra's

Kleurplaat wegwijzers

Vindt u het zelf knutselen van een wegwijzer te tijdrovend, dan is deze kleurplaat een optie. Ook hier kan in de wegwijzers geschreven worden wat de kinderen denken dat ervoor nodig is om Jezus te volgen.

Knutsel: Wegwijzer maken

De kinderen maken een wegwijzer.
Deze opdracht kan ook met een groepje worden uitgevoerd.

Nodig:
Stevig (wit of lichtgekleurd) papier ( 20 bij 70 cm)
Houten lat (minimaal 1 m)
Duct tape
Scharen
Stiften of pennen

Doen:
Knip van de stroken de laatste 10 cm tot een pijlpunt. Hierdoor ontstaat een wegwijzer.
Laat de kinderen op de wegwijzer woorden schrijven die zij belangrijk vinden om door de ‘deur’ heen te komen(zie de gele briefjes van de verwerking).

Plak de wegwijzers vast met Duct tape aan de lat. Er kunnen meerdere wegwijzers aan één lat gemaakt worden.

TIP: Overleg van te voren met de voorganger dat de kinderen met wegwijzers terug komen in de kerk. Vraag aan de kinderen tijdens de kinderwoorddienst of zij er wat over willen vertellen in de kerk. Ook volwassenen horen graag over de overtuigingen en ideeën van de kinderen.

Knutsel: mijn weg door de deur

Laat de kinderen een weg maken. Op het midden van de weg tekenen zij een deur. Deze deur is aan drie kanten open. Op deze manier is de deur te openen. 

Nodig:
• Gekleurde stroken papier (ongeveer 10 cm breed), gemaakt van een A4-tje over de lengte door midden.
• Scharen, stiften, tijdschriften, plakband

Doen:
Plak de twee stroken van het A4-tje aan de achterkant met een plakbandje aan elkaar, met een overlap van 5 cm. Het overstekende gedeelte aan de voorkant is de deur. Vouw deze om op de plek waar de twee stroken aan elkaar zitten. Teken op de loszittende flap een deur. (zie voorbeeld)

 

 

 

 Vraag de kinderen aan de rechter kant van de deur op de weg te schrijven of te tekenen wat hun verlangens zijn. Wat zouden ze graag willen zijn of kunnen. U kunt ook tijdschriften neerleggen om plaatjes uit te laten knippen.

Vraag de kinderen aan de linkerkant van de deur op te schrijven wat zij er voor over hebben om daar te komen. 
Kijk tot slot samen naar de stroken.

Liedje: Is je deur nog op slot?

Een liedje over hoe je zelf de deur open kunt zetten voor Jezus.

Refrein:
Is je deur nog op slot?
Is je deur nog op slot?
Van je krr, krr, krr
doe ‘m open voor God
want de Heer wil bij je wonen
en dan ben je nooit alleen. (2x)

Je hart is net een huisje
waar het gezellig is
maar ‘t is er nog zo donker
er is iets dat ik mis.

Refrein:
Is je deur nog op slot?
Is je deur nog op slot?
Van je krr, krr, krr
doe ‘m open voor God
want de Heer wil bij je wonen
en dan ben je nooit alleen. (2x)

Tekst & Muziek: Harry Govers, cd Beloofd is Beloofd
© 1985 Europol Music

Spelletje: door de deur

Wijs één kind aan dat door de deuren heen moet zien te komen.
De andere kinderen zijn 'deuren'.
Elk kind verzint een vraag die hij of zij kan stellen aan het kind dat door de deur heen moet komen.
(bijvoorbeeld: hoeveel jaar ben ik, wat is mijn lievelingskleur, noem een liedje van Marco Borsato, wat vieren we met Pasen)

Klap in uw handen.
De kinderen verdelen zich over de ruimte.
Klap weer in uw handen.
De kinderen kiezen een positie met meer en minder open benen.
Eén kind probeert door de benen (de deur) heen te komen. Als de deur gesloten of te nauw is, moet het kind de vraag beantwoorden. Als het antwoord goed is, gaat de deur open en kan het kind door de benen kruipen. Als het niet lukt, dan ruilen de kinderen van positie.
Dat kind gaat dan weer verder met het spel. Ga net zo lang door tot alle deuren open zijn.

Rebus

Deze rebus (ga door de deur) kunt u afdrukken en op de deur van de kinderwoorddienstruimte plakken. De kinderen moeten hem allemaal oplossen, en mogen pas naar binnen als dat gelukt is.

Sesam open u! Toverspreuk

Sesam open u! Toverspreuk om de deur open te krijgen.

'Sesam open u!' wordt weleens gezegd als een deur opengaat of open moet gaan. Misschien hebben de kinderen het verhaal waarin deze spreuk voorkomt wel eens gehoord, gezien of kennen ze de uitdrukking. De toverspreuk ‘Sesam open u’ komt voor in het verhaal Ali Baba en de veertig rovers. In dit verhaal ziet Ali Baba, een arme houthakker, op een dag hoe een roverhoofdman met de formule 'Sesam open u!' een deur in een berg opent. Hij gaat als de rovers weg zijn ook de grot in, die vol blijkt te liggen met goud, geld en juwelen. Ali Baba neemt zo veel goud mee als hij kan dragen.
Er staan veel versies van het verhaal van Alie Baba op YouTube. Helaas zijn ze allemaal vrij lang voor een kinderwoorddienst. (ongeveer 20 minuten)

Voor wie toch wil kijken:

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Vraag aan de kinderen: Stel, er zou een toverspreuk zijn om de deur van Jezus te openen. Wat zou je dan moeten zeggen?
Brainstorm hierover met de kinderen. De toverspreuk zou op de één of andere manier moeten uitdrukken dat de spreker zich wil verbinden met Jezus en zijn idealen. Laat de kinderen vervolgens hun favoriete toverspreuk invullen op het werkblad en het werkblad verder inkleuren.

 

 

 

 

Achtergrond

De smalle deur

Jezus is op weg naar Jeruzalem. Welbewust gaat Hij zijn lijden tegemoet. Onderweg geeft Hij in steden en dorpen onderricht over het Koninkrijk van God. Dat doet Hij veelal met beelden. “Doe alle moeite om door de smalle deur binnen te gaan, want velen, zeg Ik jullie, zullen proberen naar binnen te gaan, maar er niet in slagen.”
Hierbij gebruikt Hij ook het beeld van de deur: als de heer van het huis de deur eenmaal dicht heeft gedaan, dan blijft hij dicht.
Het beeld van de deur kennen we in het bijzonder uit het Evangelie van Johannes. Daar zegt Jezus dat Hij de deur is voor de schapen: “Ik ben de deur; wanneer iemand door Mij binnenkomt, zal hij gered worden: en hij zal weidegrond vinden” (Johannes 10,9). Beide beelden maken duidelijk dat wij door Jezus, de deur, God, zijn Vader, leren kennen.
Dat het om een smalle deur gaat, wil aangeven dat het niet gemakkelijk of vanzelfsprekend is. Wie door de deur wil gaan, zal er zijn best voor moeten doen.

Zo’n Evangelie als van deze zondag, werkt met sterke beelden, die ontleend worden aan de Bijbelse leefwereld. Ze geven uitdrukking aan een fenomeen dat van alle tijden is, en dat door Jezus keer op keer aan de kaak wordt gesteld: godsdienstige zelfingenomenheid. (Jean Bastiaens, Het Woord is mens geworden, 2015). Blijkbaar is dat een gevaar dat de godsdienstige mens bedreigt: scheiding willen maken tussen ‘wij hier’ en ‘zij daar’, tussen wie goed en minder goed is. Het perspectief van het Evangelie is juist radicaal omgekeerd. Het gaat er niet om te kijken naar anderen, maar naar jezelf.

Ruzie!

 

Je krabt je wel even achter je oren als je de evangelielezing van vandaag leest. Het lijkt wel of Jezus zijn eigen boodschap onderuit haalt. Brengt Jezus geen vrede op aarde? Brengt Hij ruzie en verdeeldheid? Als het om echt belangrijke dingen gaat, zoals om de Nieuwe Wereld van God, dan moet je duidelijk maken dat het het waard is om ervoor te strijden.

Vandaag hebben we de moeilijke taak om aan de kinderen uit te leggen, dat je niet altijd aardig kunt zijn. Dat je soms, omwille van het goede, je grenzen moet trekken, ook als het anderen verdriet doet.

Opening

Verbranden

Als het droog weer is, is het het mooist wanneer u deze kinderwoorddienst buiten kunt doen, rond een vuurkorf waarin wat houtblokken liggen. U steekt het vuur nog niet aan.
Ga met de kinderen rond de vuurkorf zitten en vraag aan ze waarom je een vuurtje zou kunnen gaan stoken.

Thuis doe je dat meestal voor de warmte en de gezelligheid. Maar je kan ook een vuurtje stoken om het onkruid te verbranden. Praat even met de kinderen door waarom het handiger kan zijn om je onkruid te verbranden dan om het op de composthoop of in de kliko te gooien. (Het is sneller, het doodt ziekten in de planten, er blijft minder over, wat je overhoudt is goede bemesting)
Het gaat in het gesprek vooral om de voordelen van verbranden, maar uiteraard zijn er ook nadelen.

Vertel de kinderen dan het verhaal.

Bijbel

Navertelling Lucas 12,49-53

De evangelielezing van deze zondag is Lucas 12,49-53. Voor de jongste kinderen kan de navertelling gebruikt worden. Voor wat oudere kinderen is de vertaling uit de Bijbel in Gewone Taal of uit het Evangelieboek voor kinderen ook heel geschikt. 

Je zal ruzie krijgen

Jezus zat op het gras. Hij keek bezorgd. Hij had geen leuke boodschap voor zijn leerlingen. Hoe moest Hij ze uitleggen dat ze het moeilijk zouden krijgen? Hoe moest Hij ze uitleggen dat ze ruzie konden krijgen met hun familie als ze bij Hem bleven? En, iets anders, hoe kon Hij vertellen dat het wel eens verkeerd zou kunnen aflopen met Hem? Jezus wist dat mensen vonden dat Hij gevaarlijk was. Er waren mensen die loerden op zijn dood.

Hij haalde diep adem en zei toen: “Vrienden, jullie weten dat Gods Nieuwe Wereld komt, maar voor er een Nieuwe Wereld is moet er nog veel veranderen. Niet iedereen vindt verandering leuk. Als jouw leuke baantjes en jouw prettige leventje weg moeten dan ben jij tegen de Nieuwe Wereld.

Toch zal er een vuur komen dat alles wat niet mee werkt aan de Nieuwe Wereld wegbrandt. Ik hoop zelfs dat het snel komt, dat vuur. Maar als het komt, dan zullen we ruzie krijgen. Machtige mannen zullen proberen om Mij te doden. Je ouders zullen bang worden. Ze zullen proberen om je over te halen bij Mij weg te gaan. Ze zullen misschien wel boos worden omdat jij iets wilt wat voor hen niet zo leuk is. Misschien willen ze dat je thuis blijft, om thuis te werken. Terwijl jij juist wilt doen wat Ik ook steeds doe, iedereen vertellen over de Nieuwe Wereld.

Ja, er zal ruzie komen. Jullie moeten dat wel weten zodat jullie daarop voorbereid zijn.”

Gebed

Om te weten wat belangrijk is

Lieve God,

We zijn graag vrienden met iedereen.
Daar doen we erg ons best voor.
Maar we kunnen niet alles goed vinden
wat er gebeurt.
Soms moeten we zeggen:
'Dit kan zo niet. Stop ermee!' 
Daar kan ruzie van komen.
Ook al willen we dat niet.
Wilt u ons helpen
om alleen ruzie te maken
over dingen die echt belangrijk zijn?

Amen

Verwerking

Wat moet er weg?

Start de verwerking met een vraag aan de kinderen: Weten ze nog wat de leerlingen van Jezus deden voordat Jezus ze riep om met Hem mee te gaan?
Sommigen waren visser bij hun vader, een ander was tollenaar, weer een ander was een leerling van Johannes de Doper. Ze hadden allemaal een beroep. Sommigen waren nog jong en anderen hadden al een vrouw, zoals Petrus. Ze hielden op met wat ze deden en gingen met Jezus mee.
Waarom deden ze dat eigenlijk? Wat vonden ze goed van Jezus? Jezus wilde een Nieuwe Wereld waarin ieder mens meetelt en iedereen weet van Gods liefde.
Vraag de kinderen even na te denken: Kijk eens om je heen naar onze wereld. Soms zie je die Nieuwe Wereld wel, maar het zijn hele kleine stukjes. Er zijn plekken waar mensen voor elkaar zorgen, waar iedereen meetelt, waar vrede is, waar genoeg is voor iedereen. Maar er zijn ook voor dingen die misgaan.
Stel dan de vraag: Wat moet er nog veranderen om die Nieuwe wereld te laten komen?

Schrijf met de kinderen op kaartjes wat er allemaal weg moet om de Nieuwe Wereld dichterbij te brengen. Bijvoorbeeld jaloezie, hebzucht, pesten, uitsluiting, oorlog, kinderarbeid, slavernij, onderbetaling, uitbuiting, milieuvervuiling, oneerlijkheid enz.
Leg de kaartjes op een stapel.

Laat dan een kind een kaartje uit die stapel trekken.
Het kind leest het kaartje voor en vertelt vervolgens wie er volgens hem of haar níet blij wordt als er iets verandert ten gunste van een nieuwe wereld. Zorg dat ieder kind een kaartje in handen heeft.
Steek het vuur aan en vertel dat Jezus hoopt dat al die verkeerde dingen zullen verbranden in het vuur zodat er niets meer van over blijft. Laat dan de kinderen om de beurt hun kaartje in het vuur gooien.

Als het niet buiten kan, kunt u ook papiertjes verbranden in een vuurvaste pot. Maak de papiertjes niet te groot! Een alternatief is een namaakvuurtje, zie de rubriek Extra's.

Extra's 
Knutselen rond vuur

Op Geloven Thuis zijn veel knutselwerkjes rond het thema vuur te vinden. We geven als voorbeeld een vuurkorf.

Nodig:
• Resten crêpepapier, rood, geel en/of oranje
• rol bloemendraad (tuincentrum, kaal of gecoat)
• schaar
• metalen mand, schaal, of vuurkorf

Doen:

1. Knip driehoeken van crêpepapier, de basis evenwijdig met de rimpels.

2. Leg de driehoek voor je neer met de punt van je af, rimpel hem in en vouw hem dubbel, de uiteinden naar je toe, zodat een vlam ontstaat.

3. Trek ca. 3 meter bloemendraad van de rol en laat de krullen zitten. Knip ook drie korte stukken.

4. Maak om de 20 à 30 cm een vlam op de lange draad, door de draad om de vlam te wikkelen. Wissel rode en gele vlammen af.

5. Maak ook vlammetjes aan de uiteinden van de korte draden. Dit zijn "vonken". Wikkel deze om de lange draad.

6. Schik het 'vuurtje' in een metalen mand of vuurkorf.

7. Je kunt de vuurslinger natuurlijk ook ophangen in de kamer, in de kerk, of in een boom buiten, en je kunt hem zo lang maken als je maar wilt!

Liedje: Vuur uit de hemel

Vuur uit de hemel breng vuur in mijn hart
Vuur uit de hemel breng vuur in mijn hart
Maak mij warm
Maak mij zacht
Dat ik leef
Uit uw kracht
Vuur uit de hemel...
Maak mij vol
Van Uw geest
Maak mij klaar
Voor het feest
Vuur uit de hemel...
Geef mij licht
Uit Uw bron
Dat ik straal
Als de zon
Vuur uit de hemel...

Staat op de cd: We hebben allemaal wat, Een boom vol liedjes (deel 1) van Elly en Rikkert

Tekst & Muziek: Elly & Rikkert Zuiderveld

Kleurplaat: Jezus brengt vuur

Druk voor elk kind een kleurplaat af. 

Kijk er eerst samen even naar: hoe kijkt Jezus? Is Hij blij? Waarom zou Hij zo serieus kijken?

Achtergrond

Reinigend vuur

Tegen wie zeg je wat?

Het is altijd van belang om je af te vragen tot wie de woorden van Jezus gericht zijn. Zeker als de woorden schuren, als ze moeilijk zijn, loont het om eens te bekijken wie de toehoorders eigenlijk zijn. Tegen zijn leerlingen spreekt Jezus anders dan tegen de menigte, tegen de Farizeeërs, die gewend zijn aan stevige twistgesprekken slaat Hij een andere toon aan dan tegen zieken en hulpbehoevenden. Eigenlijk is dat heel logisch, wij doen dat ook. Maar omdat we alles wat in het Evangelie staat op onszelf betrekken, vergeten we bij het lezen of horen wel eens dat de nuance mede bepaald wordt door de geadresseerden.
Doe je dit, dan concludeer je dat Jezus aan het eind van hoofdstuk 12 een andere boodschap heeft voor zijn leerlingen dan voor de menigte, tot wie Hij in vers 54 begint te spreken. De menigte spoort Hij aan, zelf te gaan nadenken over de situatie waarin ze leven, hun eigen verantwoordelijkheid te nemen voor hun daden. Jezus noemt ze zelfs huichelaars omdat ze zich passief opstellen en wachten op autoriteiten om te beslissen over goed en kwaad.
Voor de leerlingen heeft Hij een andere boodschap. Zij zijn zijn medewerkers. Zij hebben al gekozen. Maar hun keuze zal ze problemen opleveren. Ze zullen, net als Jezus zelf, vervolgd worden. Ook zullen ze stuiten op weerstand en tegenwerking van mensen met wie ze verbonden zijn, zoals hun familieleden. Jezus kan ze daarvoor niet behoeden. Maar Hij wil ze wel voorbereiden. Het ideaal van het Koninkrijk zal niet zonder slag of stoot verwezenlijkt worden.

Vuur

In het Evangelie van Lucas en in de Handelingen van de apostelen, geschreven door dezelfde schrijver Lucas, kom je het vuur tegen als beeld voor twee zaken die op het eerste gezicht misschien tegenstrijdig zijn.
Enerzijds wijst vuur naar reiniging. Een paar keer is er sprake van onkruid of onnutte gewassen die worden verbrand. In de beeldspraak is dit onkruid een beeld voor mensen die niet deugen, ook zij komen terecht in het vuur. Soms wordt dat vuur ook het vuur van de Gehenna genoemd, vergelijkbaar met ons woord hel.

Daarnaast wordt het vuur verbonden met de heilige Geest. In Handelingen 2 daalt de Geest neer in tongen van vuur. Johannes de Doper zegt over Jezus dat Hij niet zal dopen met water maar met Geest en vuur (Lucas 3, 16 en 17). Dat klinkt op het eerste gehoor alsof het hier ook gaat om de komst van de heilige Geest. Dat is waar, maar juist als bij de profeten, die uit kracht van de Geest mensen oproepen tot bekering en inzet voor een Nieuwe Wereld, gaat het ook bij de Doper over de aankondiging van de profeet Jezus die niet zal schromen om met vuur te vernietigen al wat de Nieuwe Wereld in de weg staat. Met andere woorden, het vuur van de heilige Geest heeft ook een reinigende kant.