Een wijs mens is bescheiden!

 

Wie het moeilijk vindt om geloof en dagelijks leven met elkaar te verbinden zou eens kunnen gaan lezen in de Wijsheidsboeken in het Oude Testament. Daar zijn veel concrete aanwijzingen voor het leven van alle dag te vinden. In de OT lezing van vandaag staat zelfs dat een verstandig mens de wijsheid van spreuken overdenkt. 

Ook het Evangelie gaat over hoe een mens wijs kan leven. We horen hoe Jezus één van de belangrijkste pijlers van de Wijsheid, de bescheidenheid, onder de aandacht brengt. Hij doet dat met het voorbeeld van gasten op een bruiloftsfeest, en de vraag: waar ga je zitten; vooraan of juist achteraan. 

Vandaag denken we met de kinderen na over bescheidenheid, over de beste plaats innemen of krijgen. We hopen dat ze ontdekken dat ze, ieder op zijn of haar eigen tijd, allemaal wel eens vooraan of achteraan zullen staan. 

Opening

Voor iedereen een goede plek?

Ga met de kinderen in een halve cirkel rond een tafel zitten waarop een opengeslagen kinderbijbel ligt en een kaars staat.

Zet een paar stoelen zo neer dat niet alle kinderen goed kunnen zien wat er op het plaatje in de Bijbel staat, zet wat krukjes neer of laat een paar kinderen op de grond zitten.
De bedoeling is dat er wat gedoe rond de zitplaatsen ontstaat. Steek de kaars aan en vraag aan de kinderen of ze allemaal goed zitten.

Als er wat gemopper ontstaat, reageer daar dan niet te veel op, maar ga het verhaal vertellen.

Bijbel

Navertelling Lucas 14,1.7-14

De evangelielezing van vandaag is Lucas 14,1.7-14. Voor de jongste kinderen kan de navertelling gebruikt worden, voor wat oudere kinderen is de vertaling uit b.v. de Bijbel in Gewone Taal of het Evangelieboek voor kinderen ook heel goed te begrijpen.

Een bescheiden plaats keizen

Op een dag, het was sabbat, ging Jezus eten bij belangrijke mensen. Toen Hij samen met de anderen binnen kwam, zag Hij dat veel mensen snel vooraan op de beste stoelen gingen zitten. Zo kon iedereen ze goed zien en bewonderen.

Daarom zei Jezus tegen de gasten: “Stel je voor dat je naar een bruiloftsfeest gaat. Er komen veel mensen en jij gaat zitten op de beste plaats, vlak bij het bruidspaar. Alle andere mensen gaan ook zitten. Dan komt de vader van de bruid binnen en hij heeft een heel belangrijke man bij zich. Hij loopt met deze man naar jouw plaats en zegt tegen jou: “Het spijt me, maar mijn goede oude vriend mag hier zitten. Ga jij maar daar op het krukje zitten.” Iedereen kan dat horen en ziet hoe jij naar een andere plaats moet verhuizen. Dan krijg je toch een rode kleur van schaamte.
Je kan het beter anders doen. Als je in de feestzaal komt kies je een plaats achteraan. Dan kan de gastheer aan je vragen: “Kom toch dichterbij me zitten, dan kunnen we gezellig praten”.
Wie zichzelf belangrijk vindt krijgt een reden om zich te schamen. Maar wie bescheiden is krijgt een reden om trots op zichzelf te zijn.”

Gebed

Gebed voor iedereen

God, Schepper van alle mensen,
wij zijn allemaal uw kinderen
en U houdt van iedereen.
Toch vinden sommige mensen
zich veel belangrijker dan andere mensen.
Ze willen vooraan staan
en zorgen dat iedereen ze goed kan zien.
U kunt gelukkig ook de mensen zien
die in een hoekje zitten
en denken dat ze maar heel gewoontjes zijn.
Help ons elkaar te vertellen
en te laten zien
dat in uw ogen iedereen even bijzonder is.

Amen

Verwerking

Gesprek met de kinderen

Kijk de ruimte nog eens rond. Er zijn nu kinderen die niet zo prettig zitten. Vraag hen hoe het ze bevalt op het krukje of op de grond. En verbeter in overleg met alle kinderen zo nodig de situatie, misschien wel door allemaal op de grond te gaan zitten.

Ga dan naar het evangelieverhaal. De situatie daarin beschreven staat niet ver van ons eigen leven. De kinderen kennen ongetwijfeld een situatie waarin er gestreden wordt om de beste plaats in de klas, rond de trainer op het sportveld, thuis op de bank voor de televisie en misschien zelfs wel in de kerk. Geef hen kort de tijd om daar hun ervaringen over te spuien. Vraag hen ook wat het doet met hen als een ander haantje de voorste wil zijn.

Het omgekeerde is moeilijker. Kennen ze ook de tegenovergestelde situatie: hebben ze wel eens meegemaakt dat iemand, of misschien zijzelf juist anderen voor lieten gaan?
Waarom was dat? En hoe is dat? Kennen ze bescheiden mensen? Kunnen ze zich voorstellen dat zij, zoals de gastheer, mensen uitnodigen om iets minder bescheiden te zijn?

Leg er de nadruk op dat Jezus niet wil dat we ons zo klein mogelijk maken. Het gaat erom dat we oog hebben voor anderen en de grootheid van anderen zien.

Eindig ermee dat iedereen soms voor- en soms achteraan zal staan. Een voetbalminnende jongen mag misschien de beste plek op de bank hebben als zijn favoriete sportclub speelt, een kleine kind mag misschien vooraan staan als er een optocht langs komt, een meisje in de rolstoel mag misschien vooraan staan als de juf iets demonstreert in de klas etc. Er is vast voor ieder kind samen iets te bedenken.
Een voordeel van een andere plek kan ook zijn dat je de wereld en de dingen iets anders waarneemt. Degene die niet met zijn of haar neus vooraan zit, heeft meer zicht op de mensen die meer naar voren zitten. Ook met dit gegeven kan je spelen door de kinderen steeds op een andere plek in de ruimte te zetten en ze te vragen wat ze allemaal kunnen zien.

Laat iedereen tenslotte een wijsheidstegeltje maken. Kijk hiervoor bij de Extra's.

Gesprek met de jongste kinderen

Om uit te leggen wat een verkeerde plek is op een bruiloft kunt u de afbeelding van Floddertje gebruiken. Floddertje zit tussen bruid en bruidegom in. Dat kan toch niet de bedoeling zijn. Wat vinden de kinderen wel een goede plek?

 

Extra's

Spelletje: Stoelendans

Een passend spel bij deze lezing is de stoelendans. U heeft er alleen een aantal stoelen en radio of cd-speler voor nodig.

De stoelen staan in een kring. De kinderen lopen er rond om heen en moeten als de muziek stopt zo snel mogelijk gaan zitten.
Toch zit er een addertje onder het gras, er is namelijk altijd 1 stoel minder dan er kinderen zijn. Wie niet kan zitten mag niet meer meedoen. Tenslotte is er 1 winnaar.

Tegeltjeswijsheid

Jezus geeft vandaag een lesje in bescheidenheid. Dat is wijsheid voor elke dag: zo geeft Jezus aanwijzingen hoe je goed met elkaar zou kunnen leven. Levenslessen.

In menig huis zijn tegeltjes met wijze spreuken te vinden. Vandaag maken we er zelf één over 'bescheidenheid'.

U kunt het voorbeeld afdrukken, en ook voor elk kind een lege tegel. Vraag de kinderen om een wijze spreuk over bescheidenheid te verzinnen, en die op hun tegel te schrijven.
Nog leuker wordt het wanneer u echte tegeltjes gebruikt en daar met een dikke stift op laat schrijven. Doe er een plakhaakje achter, zodat ze thuis opgehangen kunnen worden. 

Liedje: De laatsten zullen de eersten zijn

De laatsten zullen de eersten zijn
God keert de rollen om

De laatsten zullen de eerste zijn
in het Koninkrijk van God.
De onderdrukten worden vrij,
god zet hen op de eerste rij,
geringen gaan voorop.
Geringen gaan voorop.
2
En wie zichzelf verhoogt, die wordt
het allerlaatst gezien.
Maar wie zich houdt aan Zijn gebod
die zal de grootste zijn voor God
die telt, die telt voor tien,
die telt, die telt voor tien.
3
De eersten komen het allerlaatst,
God keert de rollen om.
Want Hij meet met een andere maat
en zet ons op de goede plaats
wanneer Hij wederkomt,
wanneer Hij wederkomt.

Tekst: Hanna Lam
Muziek: Wim ter Burg

Uit: Kom en zing! Geloofsliederen voor kinderen, liednr. 115, bladzijde 181, Baarn, Adveniat Geloofseducatie B.V, 2015

Heldenrap

Waaraan herken je een echte held? Aan zijn bescheidenheid. Kijk naar het filmpje en rap mee.

Heldenrap

Batman, superman, spiderman, oh man…… 
Stapels superhelden
Die zich graag laten gelden
Coole acties, stoere daden
Van de goeden tegen kwaden
Maar ze eisen alle aandacht op
Televisie, radio, kranten, stop!
Want een echte held is bescheiden ( bescheiden)
Laat zich niet door zijn ijdelheid leiden
Helpt stilletjes een ander
Zonder dat hij zelf verandert
In een super-mega-giga-kijkcijferkanon
Pardon?
In een kijkcijferkanon
Durf je steeds te vragen
Om lof voor je daden
Dan kun je vast wel raden
Dat je snel held-af zult zijn
Want wie een echte held is
Zal niet zo snel veranderen
Heeft niet zo’n behoefte aan
Respect van anderen
Is blij met zichzelf
Zonder steeds een compliment
Bescheidenheid is waaraan je
Een echte held herkent…

Tekst en muziek: Tijl Damen, afkomstig van www.tijldamen.nl

Liedje: 't Is moeilijk bescheiden te blijven

Ooit zong Peter Blanker 't Is moeilijk bescheiden te blijven, wanneer je zo goed bent als ik.

Geschikt voor de wat oudere kinderen. (En misschien moet u wel even uitleggen wie Hauwer, de Gooyer en Krabbé zijn.)

't Is moeilijk bescheiden te blijven 
Een paar maanden geleden,
Was ik op het festival van voelegem.
Overal aanplakbiljetten met mijn foto.
Er hingen spandoeken boven de straten.
Met mijn naam, in koeien van letters.
En weer had ik die avond zo'n laaiend enthousiaste menigte, in het dorpshuis.
Maar toen ik terug kwam op m'n hotelkamer,
Helemaal alleen, ... ja dat zullen er wel meer gezegd hebben die avond.
Dus op m'n hotelkamer dacht ik na over het probleem
Waar ik als grote ster toch eigenlijk wel mee zit.
Ik pakte mijn gitaar en maakte een lied.
En dat gaat zo.

't is moeilijk bescheiden te blijven
Wanneer je zo goed bent als ik.
Zo stoer, zo charmant en zo aardig
Dat zie je in één ogenblik.
Ik denk als ik kijk in de spiegel
Daar staat een geweldige vent.
't is moeilijk bescheiden te blijven
Voor een kerel met zoveel talent.

De allermooiste meiden
Die mij eenmaal hebben gezien
Die vallen meteen aan mijn voeten
Aan iedere teen minstens tien.
Ik lig zelf ook goed bij de mannen
Maar dat geeft mij ook al geen kick
Want er is er niet een op de wereld
Die zo goed en volmaakt is als ik.
't is moeilijk bescheiden te blijven
Wanneer je zo goed bent als ik.
Zo stoer, zo charmant en zo aardig
Dat zie je in één ogenblik.
Ik denk als ik kijk in de spiegel
Daar staat een geweldige vent.
't is moeilijk bescheiden te blijven
Voor een kerel met zoveel talent (jaja).

Ik wil ook geen filmcarrière
Zoals Hauer, De Gooyer, Krabbé
En dat is voor hun dan weer mazzel
Zo houd ik ze uit de ww.
Als ik mijn talenten zou benutten
Dan was ik 'top of the bill'
Hoewel 't gewoon is
Dan krijg je kapsones
En da's nou net wat ik niet wil.

't is moeilijk bescheiden te blijven
Wanneer je zo goed bent als ik.
Zo stoer, zo charmant en zo aardig
Dat zie je in één ogenblik.
Ik denk als ik kijk in de spiegel
Daar staat een geweldige vent.
't is moeilijk bescheiden te blijven
Voor een kerel met zoveel talent (jaja).

Tekst en muziek: Peter Blanker

Achtergrond

Wijsheid

In de joodse wijsheid boeken die opgenomen zijn in het Oude Testament vind je geen hoogdravende levensfilosofieën maar nuchtere adviezen voor het gewone leven van elke dag. Door jezelf te trainen de gewone dingen goed te doen ontwikkel je goede gewoonten en uiteindelijk een sterk karakter waarmee je God eert. Welk gedrag goed is kan je lezen in de Thora. Bescheidenheid is daarbij een kernwoord. Een mens moet zijn plaats weten en die plaats is altijd ondergeschikt aan wat God vraagt en wil van ons.

Bij zijn ontmoetingen met mensen valt het Jezus regelmatig op dat groeperingen als de Farizeeën en de Schriftgeleerden de Thora goed kennen en ook zeer bedreven zijn in de uitleg daarvan aan anderen. Meer moeite hebben ze om zelf naar de Thora te leven. Zittend aan tafel bij mensen van allerlei pluimage grijpt Jezus de kans om met kleine verhaaltjes en gelijkenissen de eigenlijke bedoeling van de Thora duidelijk te maken. Bij deze sociale gelegenheden waren de onderlinge verhoudingen in de dorpen waar Hij kwam op subtiele manier zichtbaar. Jezus merkt als buitenstaander goed op wie er buitengesloten wordt en wie zich belangrijk maakt. Dit komt aan de orde in zijn korte toespraakjes. Opvallend is daarbij dat Hij in zijn verhalen veelvuldig grijpt naar het beeld van een feestmaal. Daarmee krijgen de verhalen een dubbele bodem, ze benoemen niet alleen de misstanden in het huidige onderlinge sociale verkeer, maar verwijzen ook naar de eindtijd, wanneer alle volken samen komen voor het hemels gastmaal en God onze gastheer is.