Pijnlijke waarheden

 

Opening

Kritiek hebben en kritisch zijn

Op een groene doek ligt een bijbel, staat een kaars en liggen een aantal kranten waarin te lezen is dat het niet goed gaat met onze planeet/met vredesonderhandelingen/met het gewicht van onze kinderen etc.

Vertel aan de kinderen dat u kritiek hebt gehad op een maaltijd die u had gekookt. (of een vergelijkbare kwestie) Die kritiek was terecht, u had zich er wat haastig van af gemaakt. Bespreek dan samen hoe je omgaat met terechte kritiek.
Vraag aan de kinderen:
Wie mag kritiek op jou hebben?
- Mensen die je goed kennen, mensen die van je houden, mensen die je vertrouwt…
Wanneer mag er kritiek op jou geuit worden?
- Als het opbouwend is, als het je verder helpt, maar misschien ook alleen als je goed in je vel zit….
Aan welke voorwaarde moet kritiek voldoen?
- Het moet je helpen, moet liefdevol geuit worden, moet realistisch zijn…

Ga ook in op voorbeelden van kritiek die alleen maar negatief is.
Vertel tot slot aan de kinderen dat Jezus soms ook heel kritisch was. En dat mensen daar heel boos over konden worden.

Bid dan samen het openingsgebed en vertel of lees het evangelieverhaal.

Bijbel

Navertelling Lucas 4,21-30

De evangelielezing van vandaag is het vervolg op de lezing van vorige week en gaat over de ontvangst van Jezus' boodschap door zijn vroegere buren en stadsgenoten. Voor de jongste kinderen kan de navertelling gebruikt worden; voor wat oudere kinderen is de vertaling uit b.v. het Evangelieboek voor kinderen of de Bijbel in Gewone Taal ook heel goed te begrijpen.

Pijnlijke waarheden

Vorige week hoorden we dat Jezus in de synagoge van zijn woonplaats Nazaret aan het preken was. Zijn preek ging over een uitspraak van de profeet Jesaja. Deze profeet zegt dat de wereld zal worden zoals God dat wil. Jezus vertelde de mensen in de synagoge dat Hij Jesaja’s droom ging laten uitkomen.
Iedereen werd daar blij van. Ze waren verbaasd dat Hij zulke liefdevolle dingen zei. Tegelijk vroegen ze elkaar wel een beetje verrast: “Jezus is toch gewoon de zoon van Jozef?”
Daarom zei Jezus: “Jullie willen vast zeggen: Jezus, bewijs jezelf maar! Je deed bijzondere dingen in Kafarnaüm, doe het nu ook maar hier in je eigen woonplaats.” Hij schudde zijn hoofd en zei: “Er is een gezegde: ’Naar een profeet wordt nooit geluisterd in zijn eigen woonplaats.’ Je kunt dat lezen in de Bijbel; Ik zal jullie twee voorbeelden geven. Denk maar aan de profeet Elia. In zijn tijd regende het ruim drie jaar niet in ons land, en er heerste hongersnood. Toch gaf God Elia de opdracht om naar het buitenland te gaan, naar een weduwe in Sarepta. En heb je het verhaal over de profeet Elisa nog in je hoofd? Overal in Israël leefden mensen met een huidziekte. Maar Elisa maakte niemand van hen beter. De enige die genezen werd was Naäman. En hij kwam uit Syrië.”

Toen ze dit hoorden werden alle mensen in de synagoge woedend. Ze sprongen overeind, joegen Jezus de stad uit tot aan de gevaarlijke rand van de berg waarop hun stad gebouwd was. Ze wilden Hem naar beneden gooien. Maar Jezus draaide zich vastberaden om en liep midden tussen hen door. Hij vertrok uit Nazaret.

Gebed

Gebed om onszelf te leren kennen

Goede God,
Jezus is naar ons gekomen
om ons te helpen
om de waarheid over onszelf te ontdekken.
Dat is niet altijd makkelijk.
Toch is het wel het beste voor ons
als we doen wat God van ons vraagt.
Help ons, om te luisteren naar Jezus
ook als Jezus andere dingen zegt
dan wij graag willen horen.
Dat vragen wij U in Jezus Naam.

Amen

Verwerking

Gesprek met de kinderen

Jezus is vandaag op de eerste plaats een profeet. Hij stapt nadrukkelijk in het voetspoor van drie oudere profeten, te weten Jesaja, Elia en Elisa.

Profeten zijn mensen die als opdracht hebben om de mensen de waarheid te vertellen, ook als die waarheid niet zo prettig is. In de Bijbel hebben ze deze opdracht meestal van God. In onze tijd kan een profeet die opdracht ook diep van binnen voelen zonder dat hij of zij in God gelooft. Zo zijn er bijvoorbeeld profeten die waarschuwen voor de gevolgen van onze levensstijl voor de schepping. Profeten worden vooral bedreigend als ze kritiek hebben op iets wat wijzelf doen. Daar willen we met de kinderen over in gesprek gaan. 

Maak daarvoor drie flappen.

Op de eerste flap staat op enige afstand van elkaar:
    1. De milieuprofeet zegt: “Iedereen mag per jaar nog maar de helft van het aantal vliegreizen maken.“
    2. De vredesprofeet vrede zegt: “Alle wapenfabrieken moeten sluiten.”
    3. De profeet voor de armen zegt: “Grote fabrieken moeten iedereen hetzelfde loon geven, waar ook ter wereld.”

Op de tweede flap staat op enige afstand van elkaar:
    1. De milieuprofeet zegt: “Ieder gezin mag voortaan nog maar één auto hebben.”
    2. De vredesprofeet zegt: “Alle kinderen moeten op school veel leren over de oorlog en hoe erg dat was.”
    3. De profeet voor de armen zegt: “Mensen in Nederland verdienen teveel, voortaan krijgen ze maar de helft van het geld.”

 Op de derde flap staat op enige afstand van elkaar:
    1. De milieuprofeet zegt: “Vanaf vandaag mogen er geen iPads meer worden verkocht.” 
    2. De vredesprofeet zegt: “Kinderen, die elkaar niet aardig vinden moeten juist samen een opdracht maken.”
    3. De profeet voor de armen zegt: “Niemand mag nog zeggen dat speelgoed van hem of haar is. Het is altijd van iedereen.”

Hang de eerste flap op en bespreek met de kinderen wie dat niet leuk zou vinden om te horen. Schrijf hun antwoorden op onder de vragen.
Hang dan de tweede flap op en doe hetzelfde.
Hang tenslotte de derde flap op en doe opnieuw hetzelfde.

Leg dan uit: Hoe dichter iets jouw eigen leven raakt, hoe moeilijker je het zult vinden om in te zien dat een profeet eigenlijk gelijk heeft met zijn opmerkingen. En wat doe je als je iets hoort wat je eigenlijk niet wilt horen?
Laat waar mogelijk aan de kinderen zien dat in de kranten van vandaag wel degelijk tips staan die ons aansporen om een ander leven te gaan leiden.

Dat gold ook al voor de mensen in Nazaret. Zij zeiden zelf al dat Jezus de zoon van Jozef de timmerman was. Jezus helpt hen in te zien, dat zij Hem ook niet anders konden en wilden zien dan dat, en dat ze daardoor doof waren voor zijn eigenlijke, profetische boodschap over het Rijk van God.

Geef de kinderen de kleurplaat van de profeet. Laat ze spreekwolkjes tekenen rond de profeet met daarin een boodschap die de kinderen graag aan de mensen zouden willen doorgeven. De kleurplaat vindt u bij de Extra's.

Extra's

Kleurplaat profeet

Een profeet heeft een boodschap. Laat de kinderen die zelf toevoegen in een letterwolkje, zoals bij een stripboek.

Collage maken

Met een grote stapel kranten is het heel goed mogelijk om artikelen die ons aansporen onze leefwijze te veranderen in het belang van de aarde/de armen/de vrede op te zoeken. Laat de kinderen van deze artikelen een collage op een groot flap-overvel maken.

Nodig: 
een flapover vel
een stapel kranten en tijdschriften
scharen
lijm
dikke viltstiften

 

 

Achtergrond

Jezus in de synagoge van Nazaret
Het verhaal over Jezus in de synagoge van Nazaret heeft de kerk in twee delen geknipt. Deze zondag lezen we het tweede deel, vorige week kon je het begin horen. Door zo te knippen, ligt de nadruk voor vandaag op de transformatie die Jezus doormaakt van zoon van een timmerman naar een profeet met een blijde boodschap. Ook ontdekken we op deze manier al aan het begin van het Evangelie van Lucas dat er weerstand is tegen de boodschap van Jezus. Weerstand die levensbedreigend is. De missie van Jezus is niet ongevaarlijk voor Hemzelf. Dat gold net zo voor de profeten die Jezus als voorbeeld aanhaalt, als Hij zijn dorpsgenoten toespreekt.

Synagoge
In de tijd van Jezus was het gebruikelijk dat men op Sabbat, de zevende dag, zich verzamelde in de synagoge. Daar werden gezamenlijk liederen gezongen, maar vooral werd er uit de heilige boekrollen gelezen. Iedere volwassen man mocht het woord nemen om uit te leggen wat hij begreep van deze bijbelwoorden. Jezus neemt hier op een vanzelfsprekende manier aan deel.

Jesaja
Jezus citeert Jesaja en verklaart dat Hijzelf zal uitvoeren wat Jesaja schrijft. Jesaja is één van de grote profeten van het Oude Testament. Hij leefde in Jeruzalem en had waarschijnlijk contact met de koningen tussen 740 en 698 voor Christus. Hij en zijn leerlingen schreven samen aan het bijbelboek Jesaja. In zijn verkondiging legt Jesaja enerzijds de nadruk op het vertrouwen dat wij moeten hebben in God. We moeten niet allemaal verbondjes sluiten met onbetrouwbare mensen, maar erop vertrouwen dat God ons helpen zal. Anderzijds heeft Jesaja felle kritiek op de misstanden in zijn tijd. Vooral het uitbuiten van de armen door de rijken kan op zijn scherpe kritiek rekenen.

Elia en Elisa
Elia en Elisa zijn profeten die we tegenkomen in de boeken I en II Koningen. Elia is vooral bekend van zijn strijd tegen koningin Izebel en de heidense invloeden die zij meebrengt naar het hof. Op een dag gaat Elia naar de echtgenoot van Izebel, Achab, om hem te vertellen dat het drie jaar lang niet zal regenen in het land. Tijdens die drie jaar verblijft Elia bij een weduwe en haar zoon in Sarefat, uitgerekend het gebied waar Izebel vandaan komt. De kruik met olie en de pot met meel van deze weduwe raakt niet leeg, waardoor zij en Elia niet van de honger omkomen. Als de enige zoon van deze weduwe sterft maakt Elia de jongen weer levend.
Elisa is de opvolger van Elia. In de lezing verwijst Jezus naar het feit dat Elisa een melaatse Syriër geneest door hem de opdracht te geven zich te baden in de rivier de Jordaan.
Het verhaal van Elia en de weduwe van Sarefat vindt u in I Koningen 17. Het verhaal van Elisa en Naäman is te lezen in II Koningen 5.

Lucas vertelt aan Theofilus

 

Opening

Een schrijver schrijft

Op tafel ligt een groen kleed en er brandt een kaars. Op het kleed ligt een opengeslagen leeg schrift of boek met een pen.
Als u er iets meer werk van wilt maken kunt u ook een boekrol namaken en daar Jesaja op zetten.
Bekijk met elkaar wat er in het boek staat.

Bid dan samen het openingsgebed en vertel het evangelieverhaal, nadat u hebt uitgelegd dat we vandaag het allereerste begin van het Evangelie van Lucas gaan lezen.

Bijbel

Lucas schrijft aan Theofilus

Beste Theofilus,
Ik schrijf dit boek voor jou. Dit boek gaat over Jezus. Zo kan jij ook zelf lezen dat het klopt wat ze je over Hem verteld hebben. De verhalen over Jezus zijn door verteld en door verteld door mensen die Jezus hebben gezien en gehoord. Zij hebben het goede nieuws doorgegeven aan ons. Ik heb besloten om alle verhalen op te schrijven. Anderen hebben dat ook al gedaan, maar ik wilde alles precies uitzoeken. Daarom begin ik nu bij het begin.

En dan vertelt Lucas aan Theofilus en aan ons wat er allemaal gebeurd is rond de geboorte van Jezus. We hoorden dat met Kerstmis. In hoofdstuk vier gaat Lucas zo verder….

Jezus was in de woestijn geweest. Vanaf toen wist Hij dat de heilige Geest Hem helpen zou. Hij ging terug naar huis, naar Galilea, waar Hij woonde. Op een sabbat ging Hij naar de synagoge in Nazaret, waar zijn ouders nog woonden. In de synagoge mochten alle volwassen mannen uit de Bijbel lezen en die daarna uitleggen. Jezus stond op. Ze gaven Hem het boek van de profeet Jesaja om dat voor te lezen. Hij opende het boek en begon te lezen wat er stond. Hij las:

“God heeft mij uitgekozen. Daarom helpt Gods Geest mij. Mijn opdracht is om aan arme mensen het goede nieuws te brengen. Aan gevangenen mag ik vertellen dat ze weer vrij zijn. Aan blinden mag ik vertellen dat ze weer zullen zien. En mensen die het moeilijk hebben zal ik helpen. Ik maak het jullie bekend, er begint een goede tijd.“

Jezus sloot het boek en ging weer zitten. Iedereen keek naar Hem. Toen vertelde Jezus iedereen: “Wat Ik jullie net voorgelezen heb is niet iets van vroeger. Al deze bijzondere dingen beginnen vandaag!”

Gebed

Gebed om de Bijbel te begrijpen

Goede God,
Net als Jezus doen wij vandaag de Bijbel open
om daarin te lezen
waar en hoe mensen met U geleefd hebben.
Wij vragen U
help ons de bijbelverhalen goed te begrijpen
en ze te vertalen naar ons eigen leven
zodat we U en Jezus steeds beter leren kennen
en weten hoe we U kunnen leven
in de geest van Jezus.

Amen

Verwerking

Gesprek met de kinderen

Lucas vertelt aan Theofilus wat hij allemaal weet over Jezus. Dit doet hij door het op te schrijven.

Vandaag gaan we met elkaar eens samen bekijken wat de kinderen weten over Jezus.

Hiervoor hangt er een grote flap aan de wand en heeft u posti-it memo’s zodat u de kernwoorden op kan schrijven.
Vraag aan de kinderen: welk verhaal kennen jullie over Jezus?
 
Alle kinderen mogen om de beurt een verhaal noemen en u schrijft het verhaal met een trefwoord of een korte zin op een een post-it memo en plakt deze onder elkaar op een flapover.
Wanneer de kinderen uitverteld zijn kunt u samen met de kinderen alle post-it memo’s gaan rangschikken.
U maakt drie kolommen en boven de kolom zet u parabels, wonderverhalen en andere verhalen. Samen met de kinderen onderzoekt u welke soort verhalen er zijn.

Ga dan over naar één van de werkvormen in de Extra's.

Extra's

Je eigen boek maken

Maak met de kinderen een soort van dagboekje waarin de kinderen zelf kunnen plakken, tekenen en schrijven waar zij Jezus tegenkomen in hun eigen leven.
Of wat ze het mooiste verhaal vinden dat ze over Jezus gehoord hebben. Laat ze er dan ook bijschrijven waarom en wanneer ze het gehoord hebben. 
Op de voorkant komt een eigen tekening.

Nodig: 
Voor ieder kind een vel A3 papier. Voor de kleinere kinderen kan het ook met A4, het boekje wordt dan ongeveer 10 x 7 cm.
Pennen, potloden, stiften, ev. afbeeldingen.

Volg de handleiding hieronder, of kijk naar het filmpje.

Doorvertelspelletje

De bijbelverhalen worden doorverteld.
Als leiding fluistert u de begintekst in het oor van een kind, dat fluistert het dan door in het oor van de volgende en zo verder tot de zin de hele kring rond is. De laatste vertelt dan wat hij heeft gehoord. En wat gek: het blijkt ineens een andere zin te zijn! Iedere keer als een zin doorgegeven wordt, verandert die een beetje. Tot je soms een heel andere zin hebt.

De begintekst is: God heeft mij uitgekozen. Daarom helpt Gods Geest mij. Mijn opdracht is om aan arme mensen het goede nieuws te brengen. Aan gevangenen mag ik vertellen dat ze weer vrij zijn. Aan blinden mag ik vertellen dat ze weer zullen zien. En mensen die het moeilijk hebben zal ik helpen. Ik maak het jullie bekend, er begint een goede tijd.“

Wanneer u een groep met vooral jonge kinderen heeft, zult u de tekst moeten inkorten. Neem dan bijvoorbeeld de eerste drie korte zinnen. Maar maak hem niet te kort, het gaat er vooral om dat u kunt laten zien dat het moeilijk iets om iets goed door te vertellen.

Achtergrond

Lucas de evangelist

Lucas de evangelist

Net als alle andere evangelisten heeft ook Lucas een eigen symbool waaraan je kan zien wie de schrijver van een Evangelie is. Lucas wordt meestal afgebeeld vergezeld door een rund.
Maar soms wordt hij ook afgebeeld als een schilder. Dan is hij aan het werk aan een beeltenis van Maria.

Zijn Evangelie schreef hij tussen 80-100 na Christus. Hij heeft Jezus niet persoonlijk gekend. In zijn Evangelie ligt de nadruk op bekering. Hij roept zijn lezers op te gaan leven zoals Jezus. Na het Evangelie heeft hij ook een boek geschreven over de prille kerk. Dat zijn de Handelingen van de Apostelen. In de Bijbel komt dit boek direct achter de vier Evangeliën aan.

Dit liturgische jaar, dat begon op 1 december met de Eerste zondag van de Advent zullen we voornamelijk uit Lucas' Evangelie lezen.

Theofilus
De naam Theofilus betekent ‘vriend van God.’ Het is mogelijk dat Theofilus een echt bestaand mens is geweest voor wie Lucas zijn Evangelie en later ook zijn Handelingen van de apostelen geschreven heeft. Het zou ook kunnen dat Lucas opzettelijk deze naam gekozen heeft om iedereen aan te spreken die een vriend van God wil zijn.
Lucas begint als enige evangelist zijn blijde boodschap met een zo persoonlijke getuigenis van het doel van zijn Evangelie. Hij doet dat in Romeinse stijl. Wat daar echter wel aan ontbreekt is een introductie van zijn eigen persoon, hij schrijft anoniem, zoals vele bijbelschrijvers die hem voorgingen.

Synagoge
In de tijd van Jezus was het gebruikelijk dat men op Sabbat, de zevende dag, zich verzamelde in de synagoge. Daar werden gezamenlijk liederen gezongen, maar vooral werd er uit de heilige boekrollen gelezen. Iedere volwassen man mocht het woord nemen om uit te leggen wat hij begreep van deze bijbelwoorden. Jezus neemt hier op een vanzelfsprekende manier aan deel.

Jesaja
Jesaja is één van de grote profeten van het Oude Testament. Hij leefde in Jeruzalem en had waarschijnlijk contact met de koningen tussen 740 en 698 voor Christus. Hij en zijn leerlingen schreven samen aan het bijbelboek Jesaja. In zijn verkondiging legt Jesaja enerzijds de nadruk op het vertrouwen dat wij moeten hebben in God. We moeten niet allemaal verbondjes sluiten met onbetrouwbare mensen, maar erop vertrouwen dat God ons helpen zal. Anderzijds heeft Jesaja felle kritiek op de misstanden in zijn tijd. Vooral het uitbuiten van de armen door de rijken kan op zijn scherpe kritiek rekenen.

Jezus in de synagoge van Nazareth
Het verhaal over Jezus in de synagoge van Nazaret heeft de kerk in twee delen geknipt. Deze zondag lezen we het eerste deel, volgende week zullen we het tweede deel lezen. Door het verhaal hier te onderbreken, ligt de nadruk van het Evangelie op de intentie van Jezus om te leven zoals de profeet Jesaja ons dat voorhoudt. Wat er in de Bijbel staat is geen dode letter of vermaak uit een ver verleden, maar een opdracht aan ons vandaag. In het tweede deel van het verhaal zullen we horen dat lang niet iedereen dat wil horen. Jezus roept de woede op van zijn dorpsgenoten.

De Bruiloft in Kana

 

Opening

Wat drink je op een bruiloft?

Op tafel ligt een groen kleed. Op het kleed staan wijnglazen, fotolijstje met een trouwfoto, of een afbeelding van een bruidspaar.
Bespreek aan de hand van deze attributen met de kinderen wat een bruiloft is. Omdat er niet zoveel meer getrouwd wordt, hebben vooral jongere kinderen geen echt beeld meer bij een bruiloft of een huwelijksfeest.

Er staan ook twee kannen waarvan de een gevuld is met water en de andere met (aanmaak)limonade. Voor alle kinderen is er een bekertje.
U schenkt de kinderen te drinken in waarbij de helft van de kinderen water krijgt en andere helft limonade, kan spa rood zijn of kleurloze aanmaaklimonade.
Vraag aan de kinderen om te wachten met drinken tot na het lezen van het Evangelie.

Bijbel

Navertelling Johannes 2,1-12

De evangelielezing van vandaag is Johannes 2,1-12,het bekende verhaal van de bruiloft in Kana. Voor de jongste kinderen kan de navertelling gebruikt worden; voor wat oudere kinderen is de vertaling uit b.v. het Evangelieboek voor kinderen of de Bijbel in Gewone Taal ook heel goed te begrijpen.

Een bruiloftsfeest

Er waren in Kana twee mensen die met elkaar gingen trouwen. Ze hielden van elkaar en wilden dat aan iedereen vertellen. Daarom vierden ze hun bruiloft met een groot feest. Er werden heel veel mensen uitgenodigd. Ook Jezus was er, samen met zijn moeder en zijn leerlingen. Er waren zoveel mensen dat de wijn opraakte.

De moeder van Jezus merkte dat. Ze fluisterde in Jezus' oor: “De wijn is op.” Jezus antwoordde: “Waar bemoeit u zich mee? Het is nog niet de juiste tijd voor Mij.” Toch zei zijn moeder tegen de bedienden op het feest: “Luister maar naar Hem“.
In de feestzaal stonden bij de ingang zes enorme stenen kruiken waar wel 100 liter water in kon. Die waren gebruikt voor het reinigen van de voeten van de gasten.

Jezus wees naar de kruiken en zei: “Doe deze maar vol met water”. En de bedienden vulden ze tot aan de rand. Daarna zei Jezus: “Schep er nu wat uit en breng het naar de man die het feest leidt. Dat deden ze. De leider van het feest proefde van het water dat in wijn veranderd was. Hij wist niet waar die wijn vandaan kwam. De bediende, die het water geschept had, wist het natuurlijk wel. Deze wijn was super lekker.

Daarom ging de leider van het feest naar de bruidegom en zei: “Wat doe jij nou? Iedereen geeft zijn gasten eerst de goede wijn en als ze een beetje dronken zijn geef je de mindere wijn. Maar jij hebt de beste wijn tot het laatst bewaard!”

Zo begon Jezus tussen de mensen zijn goede werken te doen en vanaf toen kon iedereen zien dat Jezus van God kwam. Zijn leerlingen geloofden in Hem. Daarna ging Hij terug naar Kafarnaüm, waar Hij woonde. Zijn moeder en zijn broers en zijn leerlingen gingen met Hem mee.

Gebed

Gebed uit dankbaarheid

Goede God,
Het leven kent vele kanten.
Soms zijn we verdrietig,
soms is er een feest te vieren.
U wilt erbij zijn
als we samenkomen
om te treuren of te feesten.
Daar willen we U voor danken.

Amen

Verwerkingen

Gesprek met de kinderen

Vraag aan de kinderen om een slokje te drinken en vraag wat zij hebben gekregen. Bespreek met elkaar wat het met je doet, als jij slechts water krijgt en andere kinderen limonade of andersom.
Zorg dan dat alle kinderen te drinken krijgen wat ze graag zouden drinken.

Daarna herneemt u het gesprek.
Hebben de kinderen wel eens meegemaakt dat er niet voldoende taart of eten was als zij naar een feest gingen of toen ze zelf een feest gaven? Hoe kwam het dat er een tekort was? Hoe zorg je dat er voldoende is voor iedereen?
Hoe zou het zijn als zij hun verjaardag zouden vieren en er was niet genoeg te eten en/of te dinken voor iedereen? Probeer met elkaar te bedenken wat zij zouden voelen als dit zou gebeuren? Wat zouden ze dan willen dat er zou gebeuren? Hoe zouden ze het vinden als er iemand kwam als Jezus?

Sta dan samen een stil bij wat Jezus doet. Doet Hij dit uit zichzelf? (Nee, zijn moeder moet Hem erop wijzen)
Waarom wilde Hij het eigenlijk niet doen? (Jezus zegt: 'Het is nog niet de juiste tijd.')
Met de oudere kinderen kunt u doorpraten over waarom Jezus dit zou zeggen, en hoe de mensen nu tegen Jezus aankijken. (Ze denken dat Hij iemand is die wonderen kan doen.)
Waarom zou Jezus dat niet prettig vinden? (Hij wil graag zijn boodschap over God vertellen, en niet als een wonderdoener gezien worden.)

Ga dan over naar één van de werkvormen in de Extra's.

Kruip in de huid van ...

Door in de huid van een van de personages uit het verhaal te kruipen, gaat het verhaal leven. Dat kan op verschillende manieren.

De eerste manier is door met een lege stoel in de huid van de gastheer van het feest te kruipen.
De tweede manier is door vanuit verschillende personages het verhaal nog eens te vertellen.
De derde manier is door het verhaal uit te beelden.

Vragen stellen aan de gastheer van het feest
U plaatst een lege stoel in het midden van de kring en u vertelt dat straks daar de gastheer van het feest daar gaat zitten. Alle kinderen mogen een vraag stellen aan die ‘lege’ stoel. Iemand uit de groep die een antwoord vermoedt, mag achter de stoel gaan staan en antwoordt vanuit de persoon die op de lege stoel zit. De kinderen kruipen zo in de huid van de gastheer van het feest.

Verslag uitbrengen
De kinderen beschrijven in drie groepen de gebeurtenissen vanuit de moeder van Jezus, vanuit de ceremoniemeester en vanuit de bediende die het water schepte. Ze denken er samen over na en schrijven het verhaal op.

Tableau vivant
U bespreekt met de kinderen welk onderdeel uit het bijbelverhaal zij willen uitbeelden. De kinderen lopen door de ruimte en denken even na welke persoon zij in het verhaal zij willen zijn. Vooraf bespreekt u dat na een korte tijd u in uw handen klapt en het beeld stil valt. De kinderen moeten dan uitbeelden wat zij aan het doen zijn in het verhaal.
Daarna gaat u bij alle kinderen langs en vraagt, wie ben jij en wat ben jij aan het doen.
Daarna houdt u een gesprekje over wat het betekende om die bepaalde rol te spelen.

Extra's

Kleurplaat de bruiloft in Kana

Er zijn twee kleurplaten.
Bij de tweede kleurplaat moet er ook gezocht worden naar de wijnglazen die in de tekening verstopt zijn.

 

Liedje: Bruiloft in Kana

In dit YouTubefilmpje wordt het hele verhaal van de bruiloft nog een keer gezongen. De tekst van het lied wordt weergegeven bij de afbeeldingen. Er staan op YouTube overigens meerdere versies met verschillende afbeeldingen bij dit lied. Het loont de moeite om even te kijken welke het best bij uw situatie past.

Woordzoeker de bruiloft in Kana

Er zijn twee afbeeldingen, de opgave, en een extra afbeelding met in groen de antwoorden ingekleurd.  

Achtergrond

Een bruiloftsfeest in Kana

Het verhaal van de bruiloft in Kana hoort in de lijn van de verhalen die laten zien wie Jezus is. Na het verhaal van Driekoningen, die zien dat Hij een koning is, volgt het verhaal van de doop in de Jordaan, waarbij een stem uit de hemel klinkt die Jezus zijn veelgeliefde zoon noemt. Tijdens het verhaal van de bruiloft in Kana laat Jezus zelf zien wie Hij is. 

Huwelijk
Een huwelijk is in de Bijbel en in de kerk een teken dat verwijst naar de liefde tussen God en zijn volk, tussen Christus en zijn Kerk. Steeds opnieuw spreekt de Bijbel in termen van liefde, (on)trouw, overspel en vergeving over de relatie die God met mensen heeft. Het Hooglied is hier een fraai voorbeeld van, maar ook een profeet als Hosea gebruikt zijn huwelijk als metafoor voor de relatie tussen God en het volk.
En hoeveel gelijkenissen vertelt Jezus niet over bruiloften waar gasten te laat verschijnen of in de verkeerde kledij komen opdagen?

De bruiloft in Kana
De ceremoniemeester gaat naar de bruidegom als hij ontdekt dat er plotseling veel betere wijn is. Dat is een logische stap, het was bij bruiloften gebruikelijk dat de bruidegom zorgde voor de wijn.
Wijn is in de Bijbel eveneens meer dan een gewone alcoholisiche drank. Wijn staat voor vreugde en levenskracht.
Wil je de gebeurtenissen op de bruiloft in Kana duiden dan zou je dus kunnen zeggen dat de relatie tussen God en de mensen aardig bekoeld is, de vreugde is eraf. Het is allemaal nogal waterig geworden. Helaas hebben de betrokkenen, de mensen, dat amper in de gaten. Jezus is degene die deze relatie weer zal herstellen en de vreugde terug zal brengen in het ‘huwelijk’ tussen God en de mensen. Op deze bruiloft is Jezus bovendien degene die zorgt voor de beste wijn. Hij is de ware bruidegom, de Messias.

Maria
Maria is degene die dit weet en haar invloed aanwendt om Jezus tot handelen te laten overgaan. Zij is ook degene die de dienaren oproept om te doen wat Jezus zegt. Hiermee is haar rol als 'middelares' voor het eerste duidelijk. 

Dit alles is moeilijk uit te leggen aan kinderen. Daarom hebben we voor hen het verhaal gewoon laten staan om met hen te filosoferen over het tekort schieten in gastvrijheid. 

Kana
De locatie van het bruiloftsfeest is een klein gehucht in Galilea. Het ligt in de buurt van Nazareth, de woonplaats van Maria en Jezus. Jezus is waarschijnlijk een aantal keer in Kana geweest.

Meedoen met God

 

Opening

Doopsymbolen

Vraag de voorganger om de kinderen vanuit de kerk wat symbolen van de doop mee te geven (wit kleed, chrisma, doopkaars, bakje met water, eventueel het doopboek met de namen). De voorganger kan hen al iets vertellen en in elk geval het woord sacrament noemen.

Wanneer de kinderen in de eigen ruimte binnenkomen, gaan zij in een kring zitten. In het midden ligt een groot wit kleed of een laken. Daarop worden de doopsymbolen neergelegd. Eén van de begeleiders heet de kinderen welkom en haakt in op wat de voorganger zojuist gezegd heeft. Het woord ‘sacrament’ valt nog een keer. Vraag dan om stilte en steek in die stilte een kaars aan.

Bid aansluitend het gebed en lees de navertelling voor.

Bijbel

Navertelling Lucas 3,15-16+21-22

De evangelielezing van vandaag is Lucas 3,15-16+21-22, de lezing van de doop van Jezus in de Jordaan. Voor de jongste kinderen kan de navertelling gebruikt worden, voor wat oudere kinderen is de vertaling uit b.v. het Evangelieboek voor kinderen of de Bijbel in Gewone Taal ook heel goed te begrijpen. 

De doop van Jezus

Johannes is een boodschapper van God die mensen vertelt over Jezus, de Zoon van God.
“Als je erbij wilt horen”, zegt Johannes “dan zal ik je dopen in de rivier de Jordaan. Dan ga je in het water en dan leg ik mijn hand op je hoofd. Zo krijg je de zegen van God.” Veel mensen laten zich dopen. Johannes wordt heel populair. Zo populair, dat mensen gaan denken dat hij misschien wel de Messias is. Al heel lang wordt voorspeld dat er eens iemand komt die de wereld zal verlossen en de mensen zal redden. Dat is de Messias. Maar Johannes zegt: “Dat ben ik niet, hoor. Na mij komt iemand die sterker is dan ik. Ik zou nog niet durven om hem te helpen met het losmaken van de riem van zijn sandaal. Ik doop met water, Hij doopt met de heilige Geest en met vuur.“

Het lijkt wel of iedereen naar de oever van de rivier de Jordaan gekomen is om door Johannes gedoopt te worden. Eerst praat Johannes even met hen; dan worden ze gedoopt.
Zo werd Jezus ook door Johannes gedoopt in de Jordaan. Na zijn doop knielde Hij en bad Hij tot zijn Vader in de hemel. Opeens ging de hemel open en er kwam een duif vlak boven Jezus vliegen. Tenminste, het leek op een duif maar het was de heilige Geest. En uit de hemel klonk een Stem, die zei: “Jezus, Jij bent mijn geliefde Zoon, mensen houden van Je, en Jij brengt Mij ook veel vreugde.”

Gebed om God dichtbij

Gebed:

Lieve God,
eigenlijk is het maar moeilijk te begrijpen
wie U bent en hoe U bij ons bent.
Het lijkt wel een geheim, een mysterie.
Toch leren wij U kennen.
praten wij over U, bidden wij tot U.
Vandaag leren we hoe U bij ons bent
op bijzondere momenten
die sacramenten worden genoemd,
Dan lijkt het alsof er in de hemel een klein luikje open gaat.
We bidden dat wij het ook mee zullen maken God,
Dat wij voelen dat wij, net als Jezus, uw kinderen zijn.
Dank U dat U bij ons wilt zijn, God.
Amen

Verwerking

Gesprek met de kinderen

Vraag de kinderen allereerst naar hun ervaringen met de doop. Weten de kinderen die gedoopt zijn, hoe oud zij zelf waren toen ze gedoopt werden? Is er iemand die een speciale doopnaam heeft gekregen? Hebben zij een doopkaars?
Vraag aan alle kinderen: Zijn ze wel eens bij een doop geweest? Herinneren zij zich daar nog iets van?

Ga dan met de kinderen terug naar het verhaal.
Door wie werd Jezus gedoopt? En weten ze nog waarin? (rivier waarin Johannes de mensen doopt is de Jordaan)
Vraag dan of de kinderen hebben gemerkt dat er eigenlijk drie namen voor God zijn? Misschien wisten ze dit al; u kunt ze op weg helpen door ze een kruisteken te laten maken. Wat zeg je dan precies? ‘In de naam van de Vader, de Zoon en de heilige Geest’. Schrijf deze namen op een flap-over.
De namen van het kruisteken kwamen we ook in het verhaal tegen: De Zoon, dat is Jezus; Hij wordt gedoopt. De Vader, dat is God in de hemel; de Stem die zei: Ik houd heel veel van mijn zoon Jezus’. Jezus bad tot zijn Vader nadat Hij gedoopt was. En de duif, die op Jezus neerdaalde, die wordt de heilige Geest genoemd.

Leg uit: een Sacrament is een moment waarop een luikje in de hemel opengaat en hemel en aarde even heel dicht bij elkaar zijn.

De doop is zo’n moment; dan wordt iemand echt een kind van God, de Vader in de hemel. Om dat te laten zien zijn woorden niet genoeg; er zijn ook symbolen, die duidelijk maken wat de doop wil zeggen: water om doorheen te gaan en er is Licht van de doopkaars, om te laten zien dat Gods Licht altijd bij je zal zijn.

In de sacramenten laten God en mensen aan elkaar zien wat ze voor elkaar betekenen; ze horen bij elkaar en gaan samen door het leven.
Dat kunt je bijvoorbeeld zien aan de doopkaars:
De doopkaars gaat mee door het leven heen. Je krijgt hem als je gedoopt wordt. 

Als afsluiting van het verwerkingsgesprek kunt u met de kinderen een visualisatie-oefening doen. U vindt deze oefening bij de Extra’s.

Extra's

Visualisatie-oefening: Schilderij van kleuren

Doe met de kinderen een visualisatie-oefening.
Als u een gong heeft, gebruikt u deze om de kinderen de ogen te laten sluiten.
Praat langzaam en zeg de volgende woorden:

'Stel je voor dat je op een grasveld ligt.
De zon schijnt en het is lekker warm.
Je hebt je ogen dicht gedaan.
Je stelt je voor dat er in de hemel een luikje is.
Dat luikje gaat langzaam open.
Jij komt zo heel dicht bij God.
Welke kleuren zie jij voor je?
Neem even de tijd om naar de kleuren te kijken en ervan te genieten.
Open nu weer je ogen.'

Benodigdheden:
Zet potloden, wasco, krijt, stiften en schilderspullen klaar.

Werkwijze:
Laat kinderen een vrije tekening maken over hoe zij denken dat het eruit ziet als je heel dicht bij God bent.
Welke kleuren stellen zij zich daarbij voor…
Laat ze een kleurenschilderij maken.

Kleurplaat: de doop van Jezus

Voor de kleinste kinderen is er een kleurplaat van het verhaal.

Liedje: Kleine Witte Duif

Kleine Witte Duif

Dit is het liedje over de duif die op Jezus neerdaalt wanneer Hij gedoopt wordt. 
Om samen naar te kijken tijdens het kleuren. 

Tekst en muziek: Elly en Rikkert

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Het symbool water

Benodigdheden

- twee glazen schalen
- koolzuurhoudend bronwater
- leidingwater
- modderkleurige grond

Ter voorbereiding:
Zet twee schalen met water klaar, maar zo dat de kinderen ze niet kunnen zien.
De ene schaal bevat het bronwater,
de andere het leidingwater waar de modder doorheen is geroerd.

Werkwijze:
Zet de twee schalen met water op een tafel temidden van de kinderen.
Vraag aan de kinderen wat ze van de schalen met water vinden:
(vies, schoon, helder, smerig, etc.)

Vraag dan: Welk water is levend en welk water is dood?
Welk water zouden ze kiezen om zich te wassen en waarom?
Welk water zou leven kunnen geven, en waarom?
Vraag door: Stel dat er geen water zou zijn, wat zou er dan met je gebeuren?

Maak tot slot de verbinding met de doop: In elk water zouden ze gedoopt willen worden en waarom? 
Vraag aan de kinderen wat water doet als je gedoopt wordt? 
Leg daarna voor de oudere kinderen de verbinding met de doop van Jezus in de Jordaan
en de doop van de kinderen in de kerk in relatie met het schone en het dode water. 
(van het doopwater zeggen we dat het levengevend water is: je gaat er goed van leven)