Jezus belooft een Helper

Opening

Het waaien van de Geest

Op tafel staat op een witte doek een (paas)kaars en een ventilator. Vraag aan de kinderen waar een ventilator voor is. Houdt vervolgens kort een gesprekje met de kinderen over de wind. Waarmee kan de wind je allemaal helpen? (wind in de rug bij het fietsen, de wind blaast je vlieger omhoog, de wind blaast de was droog, wind in de zeilen...) Kun je de wind horen? Kun je de wind proeven? Kun je de wind voelen? Ja. Maar zien, nee dat gaat niet. Wel kun je zien wat de wind veroorzaakt en teweeg brengt. 

Demonstreer het maar eens met de ventilator! Je ziet het aan de haren van de kinderen dat de wind waait en blaast!
Straks een verhaal over het waaien van de Geest. Eerst maakt u het stil in de groep om te openen met gebed.

Bijbel

Navertelling Johannes 14,15-21

De evangelielezing van vandaag is onderdeel van de afscheidsrede van Jezus in het Johannesevangelie, Johannes 14,15-21. Voor de jongste kinderen kan de navertelling gebruikt worden. Voor wat oudere kinderen is de vertaling uit b.v. het Evangelieboek voor kinderen of de Bijbel in Gewone Taal ook heel goed te begrijpen.

Die Helper, dat is de heilige Geest

Jezus zat aan tafel met zijn leerlingen. Hij zei dat Hij misschien al gauw zou sterven. Hij wilde zijn leerlingen vertellen hoe het dan verder moest, zonder Hem. Dat wilden de leerlingen helemaal niet natuurlijk. Ze wilden dat Jezus zou blijven, gewoon bij hen. Want hoe moest het zonder Hem?

Maar Jezus zei: Als jullie van Me houden, zullen jullie doen wat je van Mij hebt geleerd.
Ik zal God vragen om jullie een Helper te geven, die er altijd voor jullie is. Die Helper, dat is de heilige Geest. Je kan de heilige Geest niet zien. Daarom geloven veel mensen ook niet in Haar. Jullie kennen Haar wel. Ze blijft bij jullie en zal in jullie leven. Ik laat jullie heus niet alleen achter. Ik komt terug.

Binnenkort ga Ik dood en niemand ziet me dan meer. Maar jullie wel, want Ik leef en jullie zullen ook leven. Op die bijzondere dag zullen jullie begrijpen dat Ik in mijn Vader ben. God heeft heel veel ruimte in zijn hart. Je kunt altijd bij God blijven. Ik ga naar God, mijn Vader. Jullie blijven altijd in mijn hart en Ik blijf in jullie hart. Beloofd?

Als je van Me houdt, doe je wat je van Mij geleerd hebt. God houdt van iedereen die van Mij houdt. Ik houd ook van die mensen en Ik zal mij soms even laten zien aan hen.

De leerlingen keken elkaar aan. Dat waren mooie, maar ook moeilijke woorden van Jezus. 

Kleine Uil wordt wijs: Hemelvaart

Joes en Mara in het boekje van hun neef André. Die wist superveel over insecten! Daar hebben Joes en Mara heel wat van opgestoken. En ook nu hij weg is, gaan ze door met insecten kijken. Want als iemand weg is, kun je wel doorgaan met wat hij je geleerd heeft!

Het evangelieverhaal is Handelingen 1,1-11; Het verhaal van de Hemelvaart van Jezus.

Vragen voor wie wil napraten:
- Houd jij ook van insecten? Welke ken je?
- Ken je iemand van wie je iets bijzonders geleerd hebt? Ben je er ook mee verder gegaan?
- Wat vind je van het verhaal van de Hemelvaart van Jezus? Is Jezus voor jou, net als voor de leerlingen, ook iemand van wie je veel geleerd hebt?  

Gebed

Gebed om hulp van de heilige Geest

Goede God,
Wat kun je veel leren van Jezus.
Hij heeft ons verteld over U
en over uw dromen voor de mensen en de wereld.
Hij heeft gedaan waar U van droomt:
Hij heeft mensen geholpen
en zieke mensen beter gemaakt.
Hij heeft de liefde voorgeleefd.
Jezus heeft zijn vrienden gevraagd
om zijn verhaal door te vertellen.
Met hulp van de heilige Geest hebben ze dat gedaan.
Als pluisjes zijn de woorden van Jezus
uitgewaaid over heel de wereld.
Nu zijn wij aan de beurt.
Wilt U ook ons de heilige Geest sturen
om ons te helpen alles over Jezus
aan de wereld te laten zien?
Dat vragen wij u in Jezus naam.

Amen

Verwerking

Gesprek met de kinderen

Vertel aan de kinderen in het kort over het openbare leven van Jezus. Hoe Hij leerlingen weggeroepen heeft uit hun gewone bestaan als visser, als tollenaar of uit een ander beroep. Als heel gewone mensen gingen ze met Jezus mee om naar Hem te luisteren en van Hem te leren.

Samen met Jezus trokken de leerlingen rond terwijl Jezus verhalen vertelde over het Koninkrijk, mensen hielp en genas, preekte en gesprekken voerde met andere rabbi’s. Ook gaf Jezus zijn leerlingen soms privélessen. Ze hadden nooit verwacht dat Hij zo vroeg al zou sterven. Hoe moesten ze nu verder zonder Jezus?

Praat met de kinderen wat de leerlingen konden doen zonder Jezus.
Laat ze ideeën opperen.
Ze konden teruggaan en weer gaan doen wat ze vroeger deden. Weer gaan vissen bijvoorbeeld. Wat zou er gebeurd zijn als ze dat hadden gedaan?
Waarschijnlijk noemen de kinderen ook dat de leerlingen ook verder konden gaan met alles wat Jezus aan het doen was. Dat klopt, want dat gingen ze doen. Gelukkig maar, want daardoor weten ook wij van Jezus.

Vraag de kinderen: Maar hoe doe je dat? Wat heb je daarvoor nodig? Wat heb je nodig om mensen te vertellen over het Koninkrijk van God?
Dan moet je wel weten hoe dat zal zijn (kennis).
Help ze op weg door ze te laten denken aan een spreekbeurt op school. Dan moet je goed kunnen vertellen, veel weten en eerst goed nadenken over alles.

Dus wat hebben de leerlingen nodig? Wat heb je nodig om mensen te helpen, te genezen? Wat heb je nodig als ze moeilijke vragen gaan stellen aan jou? (kennis, moed, geloof, vertrouwen in God, liefde, steun van God en van elkaar etc.)

Eerst dachten de leerlingen dat ze het niet konden zonder Jezus. Hoe kwam het dat het toch lukte? (Met hulp van de heilige Geest, de helper, lukte het toch.)

Vertel vervolgens over de heilige Geest, die deel is van de Drie-eenheid en ook ons helpt om Jezus te volgen. De Geest is de wind in onze rug, je ziet er niets van, maar je voelt dat je harder kan en dat je makkelijker vooruitkomt.

Eindig met een spelletje Watje blazen.
Zie hievoor bij Extra's.

Extra's

Spelletje: Watje blazen

Hoe werkt een kracht die onzichtbaar is, zoals de heilige Geest? 

Door een rietje blazend kun je, als onzichtbare kracht, toch heel wat voor elkaar krijgen. Met een watje maak je dat duidelijk.

Geef alle kinderen een rietje. Stel de kinderen op aan weerzijde van een tafel en laat ze met hun rietje een watje naar de overkant blazen. De kinderen van de overkant proberen het omgekeerde. Elke keer als het watje van de tafel valt, verliest dat team één van hun spelers.

U kunt er ook een wedstrijdje vér-blazen van maken. Markeer op tafel verschillende afstanden, bijvoorbeeld door gekleurde vellen op tafel te leggen. Wie blaast het watje het verste? Hoe blaas je het verste, met of zonder rietje?

Moederdag

Het is dit jaar op deze zondag ook Moederdag. Wilt u er kort aandacht aan besteden, laat de kinderen dan een mooie kaart maken.

In de lezing gaat het erover dat God veel ruimte in zijn hart heeft. En wie hebben dat ook? Moeders!

Maak een mooie kaart met een uitgeknipt hart erop, zoals op de afbeelding.

Van tevoren schrijven de kinderen mooie eigenschappen van hun moeder op een los vel; dit wordt achter het uitgeknipte hart geplakt. 

 

 

 

Aan de binnenkant kunnen de kinderen iets aan hun moeder schijven, bijvoorbeeld onderstaand gedichtje.

Moederdag

Mama, ik vind je zo lief, zo lief!
Het staat allemaal in deze brief.
Het zit ook verpakt in dit cadeautje.
Op Moederdag klim ik op je schootje,
dan knuffel ik jou, ik knijp je haast fijn!
Dankjewel dat ik jouw kind mag zijn!

Tekst Marjet de Jong, uit Pluk het jaar, kindergedichten voor alle seizoenen, Adveniat, Baarn, 2018

Woordzoeker

Een woordzoeker over hoe de leerlingen zonder Jezus verder konden. 

Oplossing van deze woordzoeker:

Knutsel: Windmolentje maken

Aan een windmolentje kun je heel goed zien dat de wind waait. Daarom gaat u met de kinderen een windmolentje maken, maar het is natuurlijk een hulpmiddel om te praten over de heilige Geest, die een duwtje in de rug geeft en helpt om te durven, als je bang bent.

Nodig
Vouwblaadjes
Splitpennen
Rietjes

Stap 1: Vouw het papier dubbel. Doe dat twee keer. Je krijgt dan een vierkantje.
Stap 2: Knip op de vouwlijn tot ongeveer ¾ van het midden, zoals op de tekening.
            Je hebt nu acht hoekjes.
Stap 3: Neem een hoekje en vouw de punt naar het midden.
            Doe dit met vier van de hoekjes, om en om.
Stap 4: Neem een splitpen en zet de vier omgevouwen hoekjes
            in het midden vast op het rietje.
Stap 5: Schrijf of teken op de andere vier hoekjes dingen die te maken hebben met de heilige Geest.

 

 

Adem in - adem uit

Houd een papier voor je mond - er gebeurt niets. Houd een papier voor je mond en blaas – het papier begint te bewegen.

Haal diep adem en houd dan je adem in, bijvoorbeeld 15 seconden.
Wat voel je, als je weer adem uitblaast?

Bellen blazen (buiten)

Superbellen blazen

Ook door bellen te blazen kan je iets begrijpen van de heilige Geest. De bellen komen tot leven door jouw adem. Zo komen wij mensen tot leven door de adem van de Geest.

Werkwijze
Meng voorzichtig 1 liter water met een flinke scheut afwasmiddel. Pak nu twee rietjes en haal een dun stuk touw van ongeveer twee meter door beide rietjes. Knoop de uiteinden van het touwtje aan elkaar en zorg ervoor dat de knoop in een van de rietjes verstopt zit. Houd de rietjes vast en doop de rietjes met het touw in het sopje.
Haal het er voorzichtig uit en beweeg langzaam omhoog. Wie maakt de grootste bellen?

(Oefen het eerst van te voren!)

Achtergrond

De zondagen van Pasen

In de Vijftigdagentijd vieren we Pasen. Eerste paasdag is de eerste zondag van Pasen.
De volgende zondagen heten de tweede, de derde, de vierde enz. zondag van Pasen. 
De liturgische kleur is wit, de kleur van het feest. 

Achtergrond bij de lezingen
Op deze zesde zondag van Pasen staat de heilige Geest centraal. We worden nu voorbereid op het Pinksterfeest dat nog twee weken weg is.

In de eerste lezing (Handelingen van de Apostelen 8) ontvangen gedoopte mensen na handoplegging door de apostelen de Heilige Geest. Je zou het kunnen lezen als de eerste vormselviering. 
Er wordt ook wel gesproken over de doop met de heilige Geest.

De tweede lezing (1 Petrus 3) eindigt met de Geest. Jezus is gestorven maar ten leve gewekt naar de Geest. Een moeilijke formulering. Ook voor Petrus is het blijkbaar niet zo eenvoudig uit te leggen wat hij bedoelt. De lezing vertelt ons dat navolging van Jezus ons moeite kan kosten, lijden kan brengen, maar dat uiteindelijk ons vlees wel gedood kan worden, zoals bij Jezus, maar onze geest zal door de Geest tot leven gewekt worden.

In het Evangelie wordt de heilige Geest aan de leerlingen beloofd als een Helper, die altijd bij hen zal zijn. Deze Geest zal ze helpen om waarheid van onwaarheid te onderscheiden, maar ook om verbonden te blijven met Jezus. Deze verbondenheid wordt zichtbaar, als wij de ‘geboden’ van Jezus naleven. Geboden die nieuw en anders zijn dan de geboden die ze tot dan toe kenden en die Jezus hen heeft voorgeleefd.

De heilige Geest.
Er zijn veel symbolen voor de heilige Geest.

Duif
Vaak wordt zij afgebeeld als een duif. Zo daalt de heilige Geest op Jezus neer als Hij gedoopt wordt in de Jordaan.
Ook op veel schilderijen van de aankondiging van de geboorte van Jezus door de engel Gabriel aan Maria staat de Geest afgebeeld als een duif.

Vuur
De heilige Geest als vuur vinden we in het Pinksterverhaal. Daar daalt de Geest in vlammen neer op de apostelen die angstig biddend bij elkaar zitten. Na het ontvangen van de Geest worden zij vurig en enthousiast en zijn ze niet meer bang voor tegenstanders.

Wind
Ook wordt de heilige Geest voorgesteld als de wind. Vlak voordat de vlammen met Pinksteren neerdalen op de apostelen begint het hard te waaien. Ook als Jezus aan de apostelen de Geest geeft, blaast Hij over hen heen. Dit verwijst ook naar de adem van God, die leven brengt, zoals bijvoorbeeld te lezen valt in het scheppingsverhaal over Adam. Adam komt pas tot leven, als God hem zijn levensadem inblaast.

De wind
Hoor het toch eens waaien!
De takken van de beukenboom
zwiepen heen en weer.
Toch gek dat je de wind
wel kan horen
maar niet kan zien!
'Je moet niet alles kunnen zien,
om te weten dat het ook bestaat.'
zegt papa.
Jaja, papa, 't is al goed. (J. Dreesen)

Hij of Zij?
Is de Heilige Geest mannelijk of vrouwelijk? De Geest wordt zowel met Hij als met Zij aangeduid. In sommige tradities (vooral welke verbonden zijn met Wijsheidteksten) is de Geest een vrouw, Vrouwe Wijsheid. In andere tradities wordt de Geest als mannelijk aangeduid. Het is beide correct. Net als God kent de Geest geen geslacht.