Droom de hemel!

 

De dood is niet het einde van ons leven, maar het begin van een nieuw leven in de hemel bij God.
Dat is wat Jezus ons vertelt in de evangelielezing van vandaag.
Een leven na de dood, daar kun je je eigenlijk geen voorstelling van maken.
Maar de hemel (zoals wij die plek noemen) blijft wel fascineren en roept vragen op. Ook bij kinderen. Wat is er na onze dood? Waar gaan we heen? Hoe ziet het er daar uit? Wat wacht ons, als de dood niet het einde van ons leven is?

Een filosofisch thema, dat juist met kinderen tot prachtige gesprekken kan leiden omdat hun fantasie en gevoel nog puur en eerlijk, zonder schroom ingevuld worden. Laat de kinderen vandaag woorden maar ook beelden vinden voor hun ideeën over de hemel.

Binnenkort is het Sint Maarten! Kleine Uil en Joes zien de kinderen die langs de deur gaan Sint Maarten-zingen. En Mara heeft zelfs meegedaan. Daar hoort een bijzonder verhaal bij.

Opening

Een beeld van de hemel

Plaats of leg een schilderij of poster van de hemel op een tafel of op de grond met een kaars erbij.
Neem met de kinderen plaats rondom de poster en de kaars.

Suggesties voor poster of schilderij vindt u bij Extra's. Er is bijvoorbeeld een schilderij gemaakt door een 11 jarige meisje (Akiane) over haar beeld van de hemel.

Een eenvoudiger idee is om op stevig blauw karton een wolk uit te knippen en er wat sterretjes op te plakken.

Steek de kaars aan bij de opening van de kinderwoorddienst.
Zing het lied ‘Wij leven de aarde en dromen de hemel’ als opening  (Muziek en tekst bij de Extra's) of spreek het openingsgebed uit.

Lees dan het Evangelie.

Kleine Uil wordt wijs - Delen

In de vierde aflevering van Kleine Uil wordt wijs mag Mara mee met de buurkinderen: Sint Maarten-zingen langs de deuren. Ze komt thuis met heel veel lekkers. Maar gaat zij al dat lekkers ook delen, net als Sint Maarten deed? Het verhaal van Sint Maarten vertelt immers hoe hij zijn mantel deelde met een arme bedelaar. 

Bekijk hier aflevering 4: Delen - Het verhaal van Sint Martinus.'
En ga samen in gesprek over de vragen aan het eind.

Advent met Kleine Uil
De volgende aflevering van Kleine Uil wordt wijs komt half november online. Dan volgen de vier zondagen van de Advent, met een eigen, eenvoudig, Adventsproject van Kleine Uil, Joes en Mara. Samen leven zij toe naar Kerstmis. In het project komt de belangrijkste gebeurtenissen uit het kerstverhaal aan bod: Johannes die uitkijkt naar de komst van Jezus, de boodschap die Maria kreeg van de Engel, de droom van Jozef en de herders die door de engelen op weg naar het Kerstkind gezet worden.

Kleine Uil wordt wijs heeft een eigen liedje. Zing je mee? 
Print de tekst en oefen mee met de opname:

Het gebeurde zomaar op een dag
dat Kleine Uil bij Joes in de voortuin lag.
Hij was verdwaald, zijn veren waren vuil.
Ze werden vrienden, Joes en Kleine Uil.

Met vrienden lach je, praat je, speel je
en je mooiste verhalen deel je.
Wij mogen mee op verhalenreis.
Kleine Uil wordt wijs.

 

De filmpjes zijn vrij toegankelijk op internet. Doordat ze aansluiten op de lezingen van het r.k. leesrooster vormen ze een mooie opstarter voor kinderwoorddienst/kindernevendienst en catechese. In de klas helpen ze de leerkracht invulling te geven aan levensbeschouwelijke vorming.

Colofon
Uitgave: 2022 Adveniat, Baarn
Teksten, poppen en tekeningen: Marjet de Jong
Poppenspel: Mariska Litjes, Marjet de Jong
Opname en editing: Mannes van der Burg
Vertelstem verhaal: Tom Dirks
Muziek: Esther Ocheng
Opname en mixage: Kees van Mechelen
Redactieadvies en webmaster: Edith Vos

YouTube kanaal ‘Kleine Uil wordt wijs’

Kleine Uil wordt wijs is mede mogelijk gemaakt door de StBKBO te Nieuw-Vennep.

Bijbel

Navertelling Lucas 20,27-38

De Evangelielezing van vandaag is Lucas 20,27-38. Voor de jongste kinderen kan de navertelling gebruikt worden, voor wat oudere kinderen is de vertaling uit b.v. het Evangelieboek voor kinderen of de Bijbel in Gewone Taal ook heel goed te begrijpen. 

Leven in de hemel

Er kwamen mensen naar Jezus toe. Ze geloofden niet dat er na de dood nog iets komt.
Jezus geloofde dat wel.
Ze wilden Jezus voor gek zetten en zeiden: “Er waren eens zeven broers. De oudste trouwde met een vrouw, maar de man ging al jong dood. Daarna trouwde de vrouw met de tweede broer, maar ook die ging al snel dood. Zo trouwde ze één voor één met al die broers. Op het laatst stierf ze zelf. Als er na de dood nog iets komt, bij wie hoort die vrouw dan, want ze was toch met alle zeven getrouwd geweest?”
Jezus zei: “Jullie doen net of het na de dood precies zo is als nu. Dat is niet zo. Alles is daar anders. God laat mensen niet in de steek, ook niet als ze dood zijn.”

Dit is het Woord van God
Kinderen: Wij danken God

(overgenomen uit kinderkatern, bijlage bij het Liturgiekatern In Uw Midden, 1e jaargang nr. 1, In Uw midden, Maastricht, 2013, blz.9)

Gebed

Waar zou toch Gods hemel zijn?

Openingsgebed

Goede God,
U bent er voor alle mensen,
arm, rijk, groot en klein.
U bent er voor de mensen die leven,
en U bent er voor iedereen die dood is gegaan.
God, ik zou zo graag willen weten,
hoe het in de hemel is.
Zie ik dan mijn opa of oma weer?
of mijn tante, oom of vriendje?
Er zijn zoveel vragen, God, telkens opnieuw.
Over dingen die gebeuren, over de hemel, over U.
Iedereen heeft zijn eigen vragen en daarom bidden wij tot U:
Wilt u naar ons luisteren God?
Dank U, God.
Amen

Slotgebed

Goede God,
soms kijken wij naar de donkere lucht
waar maan en sterren staan.
En vragen wij ons af: waar zou nu toch Gods hemel zijn,
is het hier ver vandaan?
Ze zeggen dat niemand het echt weet,
maar Jezus ging daarheen.
Wij vertrouwen erop dat Hij ons niet vergeet,
dan zijn wij niet alleen.

Wij bidden U, wees bij ons God,
op aarde zoals in de hemel.
Amen

Verwerking

Gesprek met de kinderen

Op Allerzielen, 2 november, herdenken wij onze doden. Misschien hebben kinderen daar iets van meegemaakt. In die context is het voor de hand liggend om met de kinderen te praten en te filosoferen over wat er ná de dood zou kunnen zijn. Dit Evangelie biedt ons daartoe een mooie opstap.
Jezus zegt in zijn antwoord in de evangelielezing, dat daar alles anders is, niet zoals nu.
Dat we kinderen van God zijn. En dat Hij zeker is dat er na de dood nog iets komt, want God laat mensen niet in de steek.

Een antwoord waar heel goed met de kinderen over van gedachten gewisseld kan worden.
Hoe zien zij deze ‘wereld’ na de dood die wij de hemel noemen?
Hebben zij wel eens over nagedacht over een leven na de dood? Geloven zij daarin?
Hoe zou het daar uit zien? Wat stellen de kinderen zich daarbij voor?
Welke beelden hebben zij daarbij?
Grijp daarbij terug op de platen die u bij de opening hebt neergelegd.

Nadat u met de kinderen gefilosofeerd hebt, kunt u de kinderen creatief aan het werk zetten. Ze kunnen een schilderij maken, of gedichtjes schrijven. Kijk hiervoor bij de Extra's.

Beelden van de hemel

Kies één van de afbeeldingen van de hemel om bij de kaars te leggen en de kinderwoorddienst mee te openen. Of zoek een eigen afbeelding.

De bovenste is van het 11-jarige meisje Akiane.

Versje: Wat zal er komen na onze dood?

Na onze dood

Wat zal er komen na onze dood?
Is er een hemel? Waar en hoe groot?
Zullen we nergens zijn, weggewaaid gras?
Of zijn we volkomen gelukkig, dan pas?
Zullen we zweven, eindelijk rust?
Zullen we spelen naar hartenlust?
Zullen we zingen met wondere stem?
Zullen we God zien en praten met Hem?
Wat denk je zelf, wat heb jij in je hoofd?
Eindelijk thuis: dat heeft Jezus beloofd!

2016 Marjet de Jong

Liedje: Niet zonder jou erbij

1. Wij leven op aarde en dromen de hemel:
een land in de verte, een mooi schilderij,
waar mensen en dieren de rijkdom verdelen,
maar niet zonder jou er bij.

2. Wij leven op aarde en dromen de hemel:
de machtigste mensen voor kind’ren opzij!
Daar is volop ruimte en tijd om te spelen,
maar niet zonder jou erbij.

3. Wij leven op aarde en dromen de hemel:
met ergens in ’t midden een plekje voor mij.
Ook ik ben daar welkom en kan vrij bewegen,
maar niet zonder jou er bij.

4. Wij leven op aarde en dromen de hemel:
een land in de verte, een mooi schilderij.
We maken het samen en God zal ons helpen,
maar niet zonder jou er bij.

tekst: Marcel Zagers,
muziek: Mariette Effing

 

De Karaoke versie (alleen muziek)
is te vinden op Youtube:
Niet zonder jou erbij - Marcel Zagers - Meerstemmig 

Interviewspel voor de oudere kinderen

Benodigdheden:
- Pen en papier

Verdeel de groep kinderen die in de kinderwoorddienst zijn in twee groepen.
Beide groepen mogen vijf vragen bedenken die over de hemel gaan of over het leven na de dood. Hiervoor hebben ze 5 - 10 minuten de tijd.
De ene groep gaat nu de andere groep interviewen.

Tip: Wilt u er een extra spelelement in brengen, spreek dan af dat er geen ja of nee gezegd mag worden bij het beantwoorden van de vragen.

Gedichtjes maken over de hemel

Benodigheden:
- (licht blauwe) blaadjes om op te schrijven
- Potloden of pennen
- Versierspulletjes of zelfklevende stickertjes

Lees het volgende gedichtje voor dat geschreven is door Anouk, 11 jaar

Toen ik zes jaar was, dacht ik dat God in de wolken zat.
En toen kwam ik op een morgen in de kerk.
Toen besefte ik dat dat helemaal niet waar was.
Maar toen ging ik nadenken
of er wel een hemel is.
Ik dacht eerst van wel
maar nou zit ik te twijfelen.
En nou ben ik bijna 12 en ik twijfel nog steeds.

(Uit: Nou ben ik bijna 12 en ik twijfel nog steeds, kinderen filosoferen over God, Erasmusfestival,
s’-Hertogenbosch, 2004, blz. 41)

Vraag de kinderen of zij ook hun gedachten willen op schrijven over de hemel. Misschien lukt het als gedichtje, of anders een verhaaltje. Wie klaar is, mag zijn blad gaan versieren.

Idee: Misschien wil een kind wel voorlezen wat hij/zij heeft geschreven bij terugkomst in de kerk!

Een schilderij van de hemel

Benodigdheden:
- Verf diverse kleuren of wasco
- Kwasten
- Schildersdoek groot (A0) of vierkantjes klein

Nadat er met de kinderen gefilosofeerd is over het leven na de dood, wordt aan de kinderen gevraagd om een schilderij te maken van hun beeld bij ‘de hemel’ (het leven na de dood).
Hoe stellen zij zich voor dat het in de hemel zou zijn? Welke kleuren horen er bij?
Maak nadat u even overlegd heef met alle kinderen samen een schilderij.

Dit kan op twee manieren:
Maak één groot schildersdoek waaraan gezamenlijk gewerkt wordt
óf maak een schilderij door ieder kind een klein vierkant schildersdoek te geven waar ze hun eigen fantasie kwijt kunnen en dat tenslotte tot één geheel gelegd kan worden als een (soort) puzzel.

Achtergrond

Leven in de hemel of op aarde

Vanaf het negende hoofdstuk van het Evangelie van Lucas, was Jezus onderweg naar Jeruzalem. Jeruzalem betekent letterlijk ‘stad van de vrede’. Het is in Jezus’ tijd de verdeelde stad die het nu nog steeds is. De stad is echter ook het visioen dat het ooit eens echt vrede zal zijn.
In hoofdstuk 19 is Jezus aangekomen in Jeruzalem. Daar staat het verhaal van de Intocht in Jeruzalem, dat wij op Palmzondag horen. Lucas 19, 41: Toen Hij Jeruzalem voor zich zag liggen, begon Hij te huilen over het lot van de stad. Hij zei: “Had ook jij op deze dag maar geweten wat vrede kan brengen! Maar dat blijft voor je verborgen, ook nu. Want er zal een tijd komen dat je vijanden belegeringswerken tegen je oprichten, je omsingelen en je van alle kanten insluiten.”

In Jeruzalem stad ging Jezus allereerst naar de tempel. Daar gaf Hij onderricht en verkondigde Hij de goede boodschap aan het volk. De hogepriesters, schriftgeleerden en anderen waren daar niet blij mee. ‘Waar haalt die man het recht vandaan?’, was de vraag waar zij onderling over discussieerden. Ze stelden strikvragen en probeerden Jezus uit de tent te lokken.
Lucas 20,20: Ze hielden Hem echter in de gaten en stuurden er spionnen op uit die zich als rechtvaardigen moesten voordoen, in de hoop Hem op een onwettige uitspraak te betrappen, zodat ze Hem konden uitleveren aan de overheid, aan het gezag van de prefect.

Sadducceeën
In het Evangelie van vandaag zijn het de Sadduceeën die Hem een vraag stellen. Zij waren aanhangers van de rijke priesterfamilies die de macht hadden in de tempel.
De vraag die zij stellen staat in het teken van de dood. Is de dood het einde van het leven, onherroepelijk, of is de dood een grens die gepasseerd moet worden? Als voorbeeld noemen zij het ‘zwagerhuwelijk’ (Deut.25,5-10).
Een man wiens broer sterft en daarbij een vrouw achterlaat moet, volgens deze plicht uit het Oude Testament, nageslacht bij deze weduwe verwekken. Zo’n vrouw is dus twee keer getrouwd. Op deze plicht doen de Sadduceeën een beroep bij de vraag die zij Jezus stellen. De Sadduceeën geloven niet in het leven na de dood; alles moet in dit leven gebeuren. Ze willen Jezus met deze bizarre vraag dan ook in de val lokken.
In de Bijbel ontvangt de mens het leven van God. En dat elke dag opnieuw. Elke dag is een levensgang van duisternis naar licht. Jezus gaat het om het Koninkrijk van God dat over de dood heen reikt, dat de hemel doet opengaan. De Sadduceeën gaat het om deze wereld, niets meer en niets minder; een koninkrijk waar de machthebbers het voor het zeggen hebben. Jezus zet daar een andere waarheid tegenover in Lucas 20,38: Hij is geen God van doden maar van levenden, want voor Hem zijn allen in leven.

De week voor deze zondag vierde de kerk op Allerheiligen en Allerzielen de nagedachtenis van de overleden. Daarom ook het gesprek met de kinderen over het leven na dit leven. Hieronder nogmaals de informatie, die u ook bij de vorige zondag kunt vinden. 

Allerheiligen en Allerzielen
Wanneer de natuur in de winter verstilt, en het kerkelijk jaar op het einde loopt, gedenken we in de kerk onze doden. Protestanten doen dit gewoonlijk op de laatste zondag van het kerkelijk jaar. Katholieken doen dit op 2 november met de viering van Allerzielen.
Na de viering van Allerheiligen op 1 november, waarin de kerk alle heiligen die bij God zijn eert, staan een dag later álle overledenen centraal. De beide dagen zijn sterk met elkaar verbonden. De traditie om na Allerheiligen alle gestorvenen in een bijzondere viering te denken stamt uit de tiende eeuw, uit de abdij van Cluny (Frankrijk). In de veertiende eeuw werd deze herdenkingsdag algemeen in de Rooms Katholieke Kerk.

Allerzielen
Op Allerzielen worden de begraafplaatsen bezocht, men bidt er voor geliefde overledenen, legt bloemen neer en steekt kaarsjes aan. In de kerken worden die avond alle overledenen herdacht, speciaal zij die het afgelopen jaar zijn gestorven. Directe familieleden krijgen meestal een uitnodiging om deze herdenking mee te komen vieren.
Veelal wordt voor elke overledene een lichtje ontstoken aan het licht van de Paaskaars – het Licht van Christus, teken van de opstanding, het licht dat de duisternis heeft overmeesterd - , en worden de namen genoemd van die mensen van wie de gemeenschap het voorgaande jaar afscheid heeft moeten nemen.
Wanneer de kerk een eigen begraafplaats heeft, gaat de priester na deze viering met de nabestaanden naar de begraafplaats, waar de graven worden gezegend. Het is een dag van verdriet, maar vooral ook van gebed en van dankbaarheid voor het leven dat met elkaar gedeeld is.
In veel kerken is het de gewoonte om tijdens de uitvaart een kruisje op te hangen op een speciale gedachteniswand, of in de Mariakapel. Deze kruisjes worden dan in of na de viering van Allerzielen aan de familie meegegeven. Meestal krijgt zo’n kruisje thuis een mooie plaats naast de foto van de overledene. Allerzielen helpt rouwenden zo een stapje verder in het verwerken van het verlies van een dierbare.