Vuur van de Eeuwige

 

Opening

Wat is er wel, maar zie je niet?

Leg een rood kleed op de tafel, met daarop een kaars.
Zet van te voren op en bij de kijktafel de attributen klaar:

- een schaal met water
- geurige olie (hiervoor kunt u de koster vragen om de olie waarmee de kinderen gezalfd worden nadat ze gedoopt zijn. Deze olie (Chrisma) is op de woensdag voor Pasen door de bisschop gezegend. Meestal wordt deze olie bewaard in een mooi flesje of kruikje).
- een ventilator met daaraan vastgebonden een aantal (crêpe)papieren stroken.
- een potje bellenblaas

Open met de kinderen in een kring.
Steek een kaars aan, als teken dat God in ons midden is, en maak dan samen een kruisteken: In de Naam van de Vader, de Zoon en de heilige Geest.
Praat even kort met de kinderen over de heilige Geest. Wat weten ze van de heilige Geest? Hebben ze die heilige Geest wel eens gezien? Hoe kunnen ze dan weten dat Hij/Zij bestaat?

Kijk ook samen even naar de kijktafel, en laat de kinderen beschrijven wat ze zien. Vertel er verder nog niets over. 

Bijbel

Navertelling Johannes 14 en Handelingen 2,1-11

We richten ons voor de kinderwoorddienst op het Evangelie. Maar het kan geen Pinksteren zijn zonder de lezing uit het tweede boek van Lucas, het boek Handelingen van de Apostelen. Want daar staat het verhaal van Pinksteren.

Voor de jongste kinderen kan de navertelling gebruikt worden. Daar worden de twee verhalen gecombineerd. Voor wat oudere kinderen is de vertaling uit de Samenleesbijbel goed te begrijpen. U zou dan beide verhalen kunnen lezen.

Het Pinksterfeest

Jezus was gestorven en toch kwam Hij af en toe bij de leerlingen. Opeens was Hij er dan, zelfs als de deur op slot was! Zo was het ook deze keer. Jezus zei: “Ik wens jullie vrede”. Vrede! Want die kon de wereld heel goed gebruiken! Daarna liep Hij langs de leerlingen en blies hun één voor één in het gezicht. “Zo”, zei Hij, “nu hebben jullie de heilige Geest gekregen”. En toen was Hij weer weg.

Een tijd later zaten ze weer bij elkaar. Maria, de moeder van Jezus, was erbij. Nu was het niet Jezus die hun in het gezicht blies, maar de heilige Geest zelf!
Opeens kwam er een heleboel lawaai uit de hemel. Het klonk alsof er een stevige wind aan het waaien was. Het hele huis was vol van die wind. Hun kleren klapperden ervan. Daarna kwam er opeens vuur. Op ieder hoofd kwam een vlammetje te staan. De warmte van het vuur ging door hun lichaam heen, de leerlingen voelden zich helemaal warm worden, en ze begonnen te praten, allemaal dwars door elkaar en allemaal in talen die ze niet eens kenden. Het leek een rommeltje en toch was het dat niet.
Buiten waren een heleboel mensen. Ze hadden de wind gehoord en het vuur gezien. Ze wilden weten wat er gebeurde. In Jeruzalem was Pinksteren altijd een heel groot feest. Mensen uit heel veel landen waren gekomen om het feest te vieren. Ze spraken allemaal verschillende talen.
Nu kwamen de leerlingen naar buiten en begonnen te vertellen over Jezus en over de wonderen van God. Welke talen de mensen ook spraken, ze konden heel goed verstaan wat de vrienden van Jezus zeiden. “Jezus is niet dood”, zei de één. “Je kunt Hem niet meer zien, maar Hij is er nog steeds. Hij leeft!”, zei de ander. De mensen werden erg enthousiast door die verhalen. Zij wilden meedoen, bij de leerlingen horen. Ze lieten zich dopen en gingen aan andere mensen weer vertellen over Jezus. Zo ging het verhaal van Jezus en de heilige Geest als een lopend vuurtje door de wereld! En dat was het begin van de kerk van Jezus.

Gebed

Pinkstergebeden

Gebed voor de kleintjes

Wind door je kleren,
vuur uit de hemel
zo is Gods Geest.
Zo raakt Gods Geest je aan.
De leerlingen van Jezus gingen op weg
om liefde te brengen aan iedereen.
God, we zijn dankbaar dat zo onze kerk is ontstaan.
Dat we allemaal broers en zussen van elkaar zijn.
Dat wij daar bij mogen horen.
Een huis van vrede en liefde voor iedereen.
Amen

 

Gebed voor oudere kinderen

God, wij bidden dat uw Geest, wind door de kleren, vuur uit de hemel,
ons aan mag raken.
Dat wij, net als de leerlingen, op mogen staan,
om een huis te bouwen dat gastvrij is,
warm van liefde, open voor iedereen.
Een huis met mensen uit de hele wereld,
allemaal zussen en broers.
Een huis met een open dak waardoor uw Geest kan waaien,
die vrede en liefde brengt voor iedereen.
Amen

Verwerking

Onzichtbaar maar toch aanwezig

Een paar weken geleden hoorden we dat Jezus zijn leerlingen een Helper beloofde. De heilige Geest. Die Geest zie je niet, maar toch is Zij er wel.
Vraag of de kinderen nog meer dingen kunnen bedenken, die er wel zijn maar die je niet kunt zien? (Denk bijvoorbeeld aan een geur... die kan je ruiken, maar niet zien. Of de wind, die kan je voelen maar niet zien.)
Vertel dan over de heilige Geest: die is als een vlammetje dat branden blijft om de vrede in je zelf te blijven aanwakkeren. Dat helpt dan voor de vrede in je eigen hart, maar met vrede in je hart help je ook de vrede in de wereld stand te houden.

Heeft u die zesde zondag van Pasen kinderwoorddienst gehad, dan kunt u daar naar verwijzen.
In elk geval kunt u bovenstaande tekst vertellen om de Geest dichterbij te brengen.
Gebruik ook de attibuten die u klaar gezet heeft:
   Over het water kan geblazen worden, er ontstaan golfjes, maar de wind zie je niet.
   De geurige olie kan rondgaan, zodat de kinderen er aan kunnen ruiken. De olie zie je, maar de geur zie je niet.
   Zo wordt duidelijk dat er iets is, maar dat het niet altijd te zien is.

De ventilator is de meest speelse manier om de wind te ervaren:
Vraag de kinderen of ze het fijn of vervelend vinden als het waait. En waarom? Kun je de wind zien? Nee, maar... je kunt hem wel voelen. Laat ze blazen. Nu maken ze zelf de wind die je niet ziet. Laat ze dan op hun hand blazen. Nu voelen ze de wind wel. Zet tot slot de ventilator aan. Zien ze wat de wind doet? Het papier beweegt! De stroken gekleurd papier gaan dansen in de wind.

Breng het gesprek terug naar de Geest. God de Vader, Jezus, de heilige Geest zijn voor ons niet te zien. Maar ze zijn er wel. De heilige Geest, de Geest van God, is als de wind. Zij geeft ons kracht, maakt ons enthousiast, leert ons dingen te doen die wij eerst niet durfden. Dat kun je niet zien, maar wel voelen, in je binnenste. Net als die stroken gaan wij door de heilige Geest ook een beetje 'dansen in de wind', maar dan vanbinnen.

Vraag de kinderen om heel stil te worden. Gebruik hiervoor bijvoorbeeld een klankschaal.
Laat de kinderen luisteren tot ze niets meer horen... en laat het daarna nog zeker 10 tellen stil zijn.
(Heeft u geen klankschaal tot uw beschikking dan zijn er ook apps voor op de smartphone, bijvoorbeeld de Tibetan Bowls Meditation-app.) 
Laat de kinderen hun ogen sluiten en stil worden. In die stilte merken ze misschien wel iets van God, dat is de heilige Geest die hen wil helpen.

Laat ze tot slot de zin afmaken:‘De heilige Geest is voor mij....’
Of:‘Bij de heilige Geest denk ik aan....’

Eindig met het gebed en sluit de kinderwoorddienst vrolijk af met het lied ‘Ik moet weggaan’ (zie Extra’s).
Heeft u veel tijd, dan kan eerst het windmolentje geknutseld worden. De werktekening staat bij Extra's.

Een windmolentje vouwen

De wind, die je niet kunt zien wordt zichtbaar met een windmolentje dat de kinderen zelf kunnen maken.

Nodig:
• Vierkant stuk stevig papier
• Speld
• Stokje (met een afgeplatte kant, of een vierkant stokje)
• Kralen
• Schaar

Neem het papier en vouw dat dubbel. Doe dat nog een keer zodat er een kleiner vierkant ontstaat.
Knip nu in de hoek waar de vier eerste hoekpunten zitten, diagonaal zo'n 3/4 door alle blaadjes. Alleen in het midden blijft dus nog een stuk over. Zie het blauwe lijntje op de tekening aan de rechterkant.

 

Vouw het papier weer open en breng alle vier de hoekpunten één voor één naar het midden. Plak ze vast met een plakbandje.
En steek dan door het middelpunt een speld met een beetje dikke kop.

Doe aan de achterkant een aantal kralen op de speld en druk de speld dan vast op het uiteinde van een stokje.
Nu kan het molentje draaien, als je er tegen blaast.

Pinksteren uitgelegd met Lego

 

 

 

Een liedje om mee op weg te gaan

Ik moet weggaan.

Een vrolijk liedje over Jezus die gaat, maar die ons de heilige Geest belooft. Om samen te kijken of mee te zingen.

Ik moet weggaan

Ik moet weggaan

Ik kan echt niet blijven
Maar ik zal een mooie brief
In jullie harten schrijven

Als je dan mijn woorden leest
Weet je dat ik ben geweest
Als je dan mijn woorden leest
Weet je dat ik ben geweest

Ik ben bij je
Ik ben bij je
Ik ben teruggekomen
En ik heb mijn mooiste vuur
Voor jullie meegenomen

Door het wonder van de Geest
vieren wij het Pinksterfeest
Door het wonder van de Geest
Vieren wij het Pinksterfeest

Ik ben bij je
Ik ben bij je
Ik ben bij de mensen
Zodat ze elkaar verstaan
Over alle grenzen

Door het wonder...

Tekst en muziek: Elly en Rikkert Zuiderveld
Staat op: Gefeliciteerd

Kleurplaat Pinksteren

Een kleurplaat voor de jongere kinderen. Alle leerlingen, ook Maria hebben de heilige Geest ontvangen. Hoe kun je dat zien?

 

 

Een taal die iedereen verstaat

Een taal die iedereen kan verstaan.
Weten kinderen welke taal iedereen kan verstaan? Het mooiste antwoord is natuurlijk de taal van de liefde. Maar de taal van afbeeldingen wordt ook altijd heel goed verstaan.

Probeer het uit.
Laat de kinderen raden wat u tekent. En als het goed gaat geef dan het stokje door aan één van de kinderen.

Dingen die u goed kunt tekenen zijn bijvoorbeeld
1. God is liefde (oude man met een lange baard, = (teken) hartje)
2. De heilige Geest (leuk met alle beeldspraak die eerder misschien al besproken is)
3. De Bijbel (boek met kruisteken erop)
4. Feest (ballonen, mensen, taart)
5. Jezus

Maar u kunt voor kleinere kinderen ook gaan voor simpele voorwerpen zoals
1. Een mok
2. Een hond
3. Stoel
4. Tv
5. Boom

Laat de kinderen raden, of zelf tekenen als ze dat al kunnen, en bespreek ondertussen hoe je zonder woorden met iedereen kan praten, als je maar niet bang bent dat het soms niet in een keer goed gaat.
Aan de hand van de fout geraden dingen kunt u laten zien dat het niet altijd direct goed gaat maar dat het uiteindelijk wel altijd lukt.

Achtergrond

Het begin van de Kerk

Pinksteren is de vijftigste dag na Pasen. In het Grieks was de naam van dit feest Pentecoste, het telwoord dat vijftigste betekent. In het Hebreeuws heet dit feest Shavuot, het Wekenfeest, dat door de joden zeven weken na Pesach wordt afgesloten. Dat is een oud feest, een dankfeest voor de binnengehaalde oogst. Later gingen de joden op dit feest vieren dat de Thora aan Mozes gegeven werd.
Christenen vieren op deze dag het begin van de kerk.

Op de dag van de neerdaling van de heilige Geest was er dus feest in Jeruzalem. Mensen kwamen van heinde en ver. En precies daar kwam de Geest; precies daar liggen de wortels van onze kerk. 

Er wordt ook wel verwezen naar het verhaal van de toren van Babel. Bij die toren, die moest reiken tot in de hemel, denken de mensen dat ze het zelf wel kunnen; dat ze geen God nodig hebben. Ze willen niet afhankelijk zijn. God grijpt in en verspreidt de mensen over heel de aarde, en ze verstaan elkaar niet langer. Het verhaal van Pinksteren is verbonden met dit verhaal van Babel: Het elkaar kunnen verstaan speelt een centrale rol en er komt opnieuw iets uit de hemel. In beide verhalen spelen éénheid en diversiteit een belangrijke rol.
Nu, met Pinksteren, is het ‘Babel omgekeerd’. De leerlingen staan open voor wat uit de hemel komt; zij laten zich vervuld worden van de heilige Geest. Een goddelijke kracht vaart in hen en in de andere mensen. Een kracht die het mogelijk maakt om elkaar te verstaan, om aan de Kerk te bouwen. Een kracht die voortduurt, tot op vandaag.

In de kunst wordt Pinksteren meestal afgebeeld volgens de tekst uit Handelingen 2,3: 'Er verschenen aan hen een soort vlammen, die zich als vuurtongen verspreidden en zich op ieder van hen neerzetten...' Meestal zijn Maria en 12 apostelen aanwezig. De heilige Geest wordt ook afgebeeld als een duif of als stralen uit de hemel.