Dankbaarheid

 

Tien zieke mensen komen Jezus tegen. Ze zijn melaats, hebben geen contact met andere mensen, want die zijn veel te bang ook ziek te worden. Maar Jezus geneest ze, alle tien. Blij rennen ze weg. Ze kunnen er alleen nog maar aan denken dat ze hun familie en vrienden weer kunnen ontmoeten. Vergeten ze niet iets...?

Eentje gaat terug om Jezus te bedanken. Hij toont zijn dankbaarheid voor dit prachtige wonder van zijn genezing. Hij begrijpt dat het niet vanzelfsprekend is, maar een bijzonder cadeau.

En wij? Waar zijn wij dankbaar voor? Voor hele bijzondere dingen, of ook voor de gewone mooie dingen van het leven?

We hopen dat de kinderen deze zondag ontdekken dat ze veel hebben om dankbaar voor te zijn, en dat het mooi is dat af en toe eens hardop te zeggen of te zingen!

Of doe als Joes uit het filmpje van Kleine Uil: roep het omhoog naar de hemel!

Opening

Wat is dankbaarheid?

Open met de kinderen in een kring, heet iedereen welkom en zeg dat u dankbaar bent dat ze allemaal weer gekomen zijn. 
In het midden van de kring staat een kaars; er ligt een afbeelding bij van een biddende vrouw.

Steek een kaars aan, als teken dat God in ons midden is.

Bid dan het openingsgebed. Daarin komt het woord ‘dankbaar’ al voor.
Vraag na het openingsgebed waarom ze denken dat deze vrouw knielt en bidt.
Misschien komen de kinderen zelf ook op het woord 'dankbaar' of 'dankbaarheid'.
Praat even kort over dat woord. Wat betekent het eigenlijk?

Dan volgt het verhaal uit de Bijbel.

Bijbel

Kinderfilmpjes rond evangelieverhalen: Kleine Uil wordt wijs

De tweede aflevering van een nieuwe, leuke manier om kinderen bijbelverhalen te vertellen! Maak kennis met Joes, Mara en Kleine Uil en een mooi verhaal uit het 'Boek van mijn Moeder'.

Bekijk hier aflevering 2: Bedanken - een op de tien zegt dankjewel, gebaseerd op het verhaal van de genezing van de tien melaatsen (Lc. 17,11-19)

De filmpjes zijn vrij toegankelijk op internet. Doordat ze aansluiten op de lezingen van het r.k. leesrooster vormen ze een mooie opstarter voor kinderwoorddienst/kindernevendienst en catechese. In de klas helpen ze de leerkracht invulling te geven aan levensbeschouwelijke vorming.

De volgende aflevering van Kleine Uil wordt wijs komt half oktober online bij zondag 30 oktober.

Colofon
Uitgave: 2022 Adveniat, Baarn
Teksten, poppen en tekeningen: Marjet de Jong
Poppenspel: Mariska Litjes, Marjet de Jong
Opname en editing: Mannes van der Burg
Vertelstem verhaal: Tom Dirks
Muziek: Esther Ocheng
Redactieadvies en webmaster: Edith Vos

YouTube kanaal ‘Kleine Uil wordt wijs’

Kleine Uil wordt wijs is mede mogelijk gemaakt door de StBKBO te Nieuw-Vennep.

Navertelling Lucas 17,11-19

De evangelielezing van vandaag is Lucas 17,11-19. Voor de jongste kinderen kan de navertelling gebruikt worden, voor wat oudere kinderen is de vertaling uit b.v. het Evangelieboek voor kinderen of de Bijbel in Gewone Taal heel goed te begrijpen.

Tien zieke mensen komen bij Jezus

Jezus liep door allerlei steden en dorpjes heen. Hij was op weg naar Jerusalem, de grote stad van het land Israël. Maar het duurde nog wel even voor Hij daar zou zijn. Overal onderweg waren er mensen die Hem wilden horen vertellen, bij Hem gingen zitten en Hem even aan wilden raken. Meestal liet Jezus ze dat maar doen. ‘Als de mensen Mij aanraken, dan raken ze ook een beetje God aan’, dacht Hij dan.
Soms raakte Jezus zelf ook mensen aan. Doordat Hij bijvoorbeeld zijn handen op hun ogen legde. Af en toe werden mensen echt beter, nadat ze door Jezus aangeraakt werden. De man van wie Hij de ogen aanraakte was blind en kon daarna weer zien. Dat was een wonder! Jezus raakte mensen ook in hun hart, alleen maar door de woorden die Hij zei.

Op een keer kwam Jezus in een dorp. Op een afstandje stonden tien zieke mensen. Ze riepen tegen Jezus: “Meester, heb toch medelijden met ons!” Door hun ziekte waren er allemaal vieze plekken op hun huid gekomen. Daarom bleven ze meestal op wat afstand staan van andere mensen. De mensen wilden hun niet aanraken. Ze waren veel te bang ook melaats te worden; zo heette die ziekte.
Dit keer raakte Jezus hun ook niet aan. Maar Hij zei wel iets tegen ze dat heel veel kracht had. Hij zei: ”Ga naar de tempel, naar de priesters en laat zien wie je bent”. Terwijl ze wegrenden om dat te gaan doen werd hun hele huid weer gaaf. Alle vlekken verdwenen als sneeuw voor de zon! Weer een wonder van Jezus!

Negen van die tien melaatse mensen wilden aan iedereen vertellen dat de vieze vlekken verdwenen waren. Ze waren zo blij! Ze gingen overal naar toe eom te laten zien dat ze genezen waren, en vergaten helemaal dat het door Jezus kwam. Eén van de tien deed het anders. Hij ging terug naar Jezus. Hij juichte van blijdschap. Toen ging Hij op zijn knieën zitten en boog zijn hoofd. “Dank U, Jezus," zei hij, “vanuit de grond van mijn hart.” Jezus keek de man aan en zei: “Er zijn toch tien mensen beter gemaakt? Waar zijn de anderen toch? Ga jij nu ook maar. Maar weet, dat het jouw geloof in God is dat jou gered heeft.”
Deze man was een Samaritaan, een man uit een ander volk, een vreemdeling.

Gebed

Openings- en slotgebed

Openingsgebed

Goede God,
Met het licht van de kaars die brandt,
weten wij dat U bij ons bent.
Even zitten wij heel stil en luisteren naar uw stem.
We bidden, God, om dankbaarheid.
Wat is dat eigenlijk precies?
We danken U omdat wij dankbaar zijn voor zoveel mooie dingen.
Dank U wel, God!
Amen

 

Slotgebed

Lieve God,
Nu weten wat meer wat dankbaarheid is.
En daarom danken wij U: voor alles wat bloeit,
de regenboog die aan de hemel groeit,
voor de sterren, zij stralen vol leven,
voor de vrienden die U mij hebt gegeven,
dank U voor de zon en de maan,
dank U voor alles wat U hebt gedaan!
Amen

of 

Lieve God,
Nu weten wij wat meer wat dankbaarheid is.
En daarom danken wij U: voor de vrienden die U ons hebt gegeven,
voor de mensen die lief zijn en ons helpen,
voor de mooie dingen die zo maar gebeuren in ons leven.
Help ons, God, de kleine dingen die gebeuren ook te zien,
die dingen waar je dankbaar voor kan zijn,
en laat ons niet vergeten om af en toe ‘dank u wel!’ tegen iemand te zeggen.
Dat maakt ons blij, God!
Amen

Verwerking

Gesprek met de kinderen

In het kringgesprek kan gekeken worden hoeveel de kinderen van het verhaal begrepen hebben.
Praat eerst kort over het aanraken en de wonderen die Jezus doet. Herkennen de kinderen het dat als iemand je aanraakt, je dan beter wordt? Breng zo nodig het voorbeeld in van een vader of moeder die een kus geeft op de zere knie, of die maakt dat je buikpijn overgaat, door de handen op je buik te leggen.
Vraag de kinderen hoe ze zich voelen als dat gebeurt en buig het gesprek zo naar de dankbaarheid.
Begrijpen zij ook waarom die man uit het verhaal zo dankbaar was? Wat doe je als je dankbaar bent? (iemand bedanken, zeggen dat je blij bent, een cadeautje geven)
Zou Jezus teleurgesteld zijn dat er maar één van de tien terugkwam om Hem te bedanken? Waarom wel, of waarom niet?

Maak de overgang naar waar de kinderen zelf dankbaar voor zijn. Bij de Extra’s vind u informatie over ‘het trainen van dankbaarheid’. Niet alles is vanzelfsprekend. Met kinderen kan geoefend worden in zó naar hun leven te kijken dat het een gave, een geschenk is. Wie zich dat realiseert krijgt al snel een gevoel van dankbaarheid wanneer er iets goeds of iets moois gebeurt. De kunst is het te herkennen, te benoemen en er ruimte aan te geven.
Begin met de kinderen zo’n training in dankbaarheid. Sta stil bij het niet vanzelfsprekende in hun leven, en alle kleine mooie dingen die gebeuren.
Vraag dan of de kinderen iets weten om dankbaar voor te zijn.
Neem hier de tijd voor en probeer de kinderen tot iets substantieels te brengen.

Geef hen daarna papier en pennen, kleurpotloden of verf.
Vraag de oudere kinderen vervolgens om een gebed te maken. Ze kunnen beginnen met de zin:
God, ik ben zo blij met.... of God, ik ben dankbaar voor....
Help hen dan met het uitwerken.

De jongere kinderen kunt u vragen om dat wat zij genoemd hebben te tekenen. Een mooi voorbeeld van tekeningen en dingen om dankbaar voor te zijn, vindt u bij de Extra's in een kort Youtubefilmpje.

U kunt er ook voor kiezen om met alle kinderen samen een lied te schrijven op de tekst van het bekende liedje Dank U voor deze nieuwe morgen. Kijk bij de Extra's voor het oorspronkelijke lied. Sluit de kinderwoorddienst af met het slotgebed en het zingen van uw eigen lied, of vraag of het bij terugkomst in de kerk door de kinderen gezongen kan worden. 

Extra's

Gedichtjes: Tien melaatsen

Twee gedichtjes bij het verhaal.

En nog een klein gedichtje van Marjet de Jong:

Tien mensen met een ziekte roepen Jezus aan.
Hij heeft er tien genezen, ze zijn naar huis gegaan.
Maar één wil God bedanken voor wat Hij heeft gedaan.
Die ene die terugkomt is een Samaritaan.
Waar zijn de negen anderen? Ze denken nergens aan.
Een vreemde kan soms beter het geschenk van God verstaan.

Trainen in dankbaarheid

Dankbaarheid is niet vanzelfsprekend. Je kunt het trainen. Op de website van Geloven Thuis wordt uitgelegd hoe u dat kunt doen. Samen bidden is een goede mogelijkheid om dankbaarheid te benoemen.

Een stukje van de website:
Een andere manier is die van de Joodse arts Janusz Korczak, directeur van het Joodse kindertehuis in Warschau tot in de Tweede Wereldoorlog. Hij liet de kinderen elke dag 's avonds iets opschrijven, wat die dag gebeurd was, iets waarvoor ze echt dankbaar waren. Het mochten geen algemeenheden zijn, zoals we dat al te vaak wel in gebedjes doen: dank U voor mijn ouders, voor de bloemen enz. Het moest iets zijn waar het kind echt blij om was.
Bijvoorbeeld: je stond in een winkel, allerlei mensen kropen voor, je durfde niks te zeggen, maar toen zei zomaar een mevrouw: 'nee, eerst is hij aan de beurt!'

Tekeningen en liedje over dankbaarheid

Wanneer de kinderen een tekening of gebed gaan maken over waar ze dankbaar voor zijn, kunt u eerst met ze naar dit Youtubefilmpje kijken.

Liedje: Dank U, voor deze nieuwe morgen

Dank U voor deze nieuwe morgen,
dank U voor elke nieuwe dag.
Dank U dat ik met al mijn zorgen 
bij U komen mag.

Dank U voor deze mooie aarde
dank U voor sterren, maan en zon.
Dank U dat U ons wilt bewaren,
kracht en levensbron.

Dank U dat alle vogels zingen,
dank U voor elke boom in bloei.
Dank U voor zoveel goede dingen,
dank U dat ik groei.

Dank U voor steun in moeilijkheden,
altijd ziet U naar mensen om.
Dank U voor vrienden en voor vreemden
die ik tegenkom.

Dank U voor alle mooie klanken,
al wat ik zien en horen kan.
Dank U - o God, ik wil U danken
dat ik danken kan. 

Tekst: Gert Landman, vrij naar Martin G. Schneider, muziek: Martin G. Schneider
Uit: Kom en Zing, Geloofsliederen voor kinderen, Adveniat 2015

 

Dankbaarheid is een deugd

Dankbaarheid is één van de 52 deugden uit het Deugdenspel. Het zijn bouwstenen van het karakter van elke mens.  Op de website Het Deugdenspel vindt u allerlei tip en suggesties om met kinderen bezig te zijn met de deugd Dankbaarheid. 
Voor de verwerking wordt gebruik gemaakt van een zogenaamde Deugdenkaart, waarop verschillende zinnen staan die met elkaar besproken kunnen worden. 

Spelletjes: Bij elkaar horen

Het is natuurlijk al te gemakkelijk om de mensen die niet naar Jezus kwamen te veroordelen. Ze toonden geen dankbaarheid.
Toch is het wel te begrijpen. Stel je voor dat je niet meer bij je familie mag komen, en je vrienden je niet meer willen zien. Doordat deze mensen genezen waren, konden ze plots weer contact opnemen met de familie, ze hoorden er weer bij.

Speel een spel over er weer bij horen.

1. Met een grotere groep: Levend memorie

Zet één kind op de gang en laat de kinderen die binnen blijven tweetallen maken. De tweetallen moeten samen een geluid uidkiezen wat ze allebei maken.
Degene die op de gang staat wordt van de gang gehaald en mag kinderen aanwijzen die dan hun geluid moeten maken. Op deze manier moet hij/zij tweetallen verzamelen tot dat iedereen zijn maatje weer heeft gevonden.

Aanpassingen:
1. U kunt kinderen geluiden laten maken die niet hetzelfde zijn maar wel bij elkaar horen, zoals dierengeluiden, autogeluiden, muziek, dingen die vallen, sportgeluiden, enz.
Of u kunt ze woorden laten zeggen die bij elkaar horen in dezelfde categorie.
2. U kunt kinderen in tweetallen hetzelfde gebaar laten maken.
3. U kunt twee kinderen tegen elkaar laten spelen, door twee kinderen op de gang te zetten en ze ieder zoveel mogelijk paren laten verzamelen. Net als met memorie kunt u de beurt laten overgaan als de tweetallen niet kloppen.

2. Met een kleinere groep: Hoe hoor ik erbij?

Zet een kind op de gang. De rest overlegt een teken. Zoals aan de neus kriebelen, een hand door je haar halen, knipogen of je tong uitsteken. Het kind dat op de gang staat komt vervolgens binnen en iedereen gaat in een cirkel om hem of haar heen staan. De kinderen willen niet dat dit nieuwe kind erbij hoort en dus doen ze hun geheimen gebaar elke keer stiekem. Wanneer het kind in het midden het gebaar door heeft gaat hij bij de andere in de cirkel staan en voert het gebaar uit. Als hij of zij het fout heeft, dan hebben de kinderen gewonnen. Wanneer het gebaar klopt dan hoort het kind er nu officieel weer bij.

Variaties:
1. Zoek iets wat je constant kunt uitvoeren, zoals de arme over elkaar, het hoofd iets naar links gekanteld, rechterbeen over het linkerbeen, mond constant iets open, enzovoort.
2. Doe meerdere gebaren om het moeilijker te maken; vaak heeft een groep meer dan één gebaartje. Wordt het lastiger als er twee verschillende gebaren door elkaar heen lopen?
3. Laat de kinderen allemaal met elkaar praten en hetzelfde stopwoordje gebruiken, pas als het stopwoordje geraden is hoort het kind van de gang er weer bij.

Achtergrond

Melaatsen

Ambro Bakker s.m.a. schreef over dit verhaal van de tien melaatsen:
‘Jezus geneest tien melaatsen. Hij is geen dokter, geen kwakzalver. Hij beschikt alleen over het medicijn van de liefde. Want alleen de liefde, zegt Jezus, helpt mensen weer op weg. Alleen de liefde haalt mensen uit hun isolement. Diegene die liefheeft, is tot wonderen in staat, kan zelfs bergen verzetten.'

Eén mens keert terug: een Samaritaan nog wel, een gastarbeider, een vreemdeling.
De enige die correct handelt, komt hier niet eens vandaan!
De Syriër Naäman uit de eerste lezing en de Samaritaan uit het Evangelie, behoren niet tot het uitverkoren volk, maar zij mogen toch ervaren dat er van God een genezende kracht uitgaat.
Naäman neemt wat grond mee om zijn genezing blijvend te gedenken, want het is de God van Israël die hem weer vaste grond onder de voeten heeft gegeven.
Oude Testament, 2 Koningen 5,17:
Toen zei Naäman: “Geef mij dan tenminste een vracht aarde mee, zoveel als een koppel muildieren kan dragen, want uw dienaar wil aan geen andere goden brand- of slachtoffers meer opdragen, dan aan de Heer alleen.”

Melaatsheid
Soms wordt melaatsheid vereenzelvigd met lepra van onze tijd. Lepra is tegenwoordig goed te genezen met de juiste medicijnen. De grootste ellende van een melaatse was niet slechts zijn ziekte, maar dat hij door iedereen gemeden werd.
In onze westerse wereld bestaat melaatsheid dus niet meer. Hoewel? Elk mens heeft in z'n lichaam, zelfs diep in ons hart, afgestorven plekken die gevoelloos geworden zijn voor prikkels van buiten. Melaatsheid van hart. Het zijn dode en gevoelloos geworden harten, soms zelf in staat van ontbinding, als we weer eens 'n rotstreek hebben uitgehaald.
Maar pas als je van je blindheid genezen bent, krijg je oog voor de noden van de ander.
Pas als je van je doofheid genezen bent, hoor je weer de vragen van de ander.
Pas als je genezen bent van je verlamdheid gedraag je je niet meer als een lammeling.
Pas als je in het leven niet vatbaar meer bent voor de dood,
kun je voor anderen een gids ten leven zijn.