Met je aandacht helemaal bij God

 

Net als vorige week gaat het vandaag weer om het gebed. Toen was het een aansporing om vol te houden, niet op te geven wanneer je niet direct verhoord wordt. Vandaag horen wij over twee heel verschillende manieren waarop er gebeden kan worden. Bidden is contact zoeken en hebben met God. Waar je bidt, wat je bidt en in welke houding je bidt is niet zo belangrijk. Het gaat veel meer om de intentie die erachter zit.

“Twee mensen gingen op naar de tempel om te bidden; de een was een Farizeeër en de andere een tollenaar.” Zo begint het verhaal van vandaag. En dan weet je al dat de één heel anders zal bidden dan de ander. Als je van je gesprek met God een show voor de buitenwereld maakt, of anderen de maat neemt en God alvast vertelt naar wie Hij moet luisteren en naar wie niet, dan zoek je niet echt contact met God. In het verhaal van de Farizeeër en de tollenaar kiest Jezus de kant van de tollenaar, omdat hij oprecht is in zijn bidden. Hij kijkt naar zichzelf en ziet wat er niet goed was in zijn leven. Hij zoekt Gods hulp.

Met de kinderen oefenen we vandaag in gebedshoudingen. Zijn ze uitbundige of een ingekeerde bidders? Hoe zoeken zij het liefst contact met God? 

Opening

Wees eens even stil

Ga in een kring rond een kaars zitten. Vraag de kinderen om heel stil te worden. Dat kan bijvoorbeeld door het liedje ‘Wees eens even stil’ te zingen op de melodie van Kumbaya my Lord. U vindt het liedje bij de Extra's. Door steeds zachter te gaan zingen worden de kinderen stil. Laat het even stil zijn en steek dan in stilte een kaars aan. Bid met de kinderen het gebed.

Houd vervolgens een voorgesprekje met de kinderen over bidden.
Wat is bidden, wanneer doe je dat, hoe doe je dat?
Niet alle kinderen zullen gewend zijn om thuis te bidden. Misschien kennen ze het wel van school, van grootouders en waarschijnlijk ook van de kerk.

Vertel dan het verhaal over de twee bidders in de tempel.

Bijbel

Navertelling Lucas 18,9-14

De Evangelielezing van vandaag is Lucas 18,9-14 Voor de jongste kinderen kan de navertelling gebruikt worden, voor wat oudere kinderen is de vertaling uit b.v. de Bijbel in Gewone Taal of het Evangelieboek voor kinderen ook heel goed te begrijpen.

Jezus vertelde aan mensen, die van zichzelf vonden dat ze alles heel goed deden, het volgende verhaal. 

'Er waren eens twee mensen die naar de tempel gingen om daar te bidden. Het waren een Farizeeër, die Gods wetten goed kende en een tollenaar, die geld ophaalde voor de Romeinse bezetter. De Farizeeër liep de tempel in. Hij keek daarbij eens goed in het rond. Toen begon hij met opgeheven hoofd te bidden. Hij bad het volgende:

“God, ik dank U dat ik niet ben zoals andere mensen. Ik steel niet, ik houd me aan uw regels, ik blijf van andermans vrouwen af en ik ben ook niet als die tollenaar daar. Twee keer in de week vast ik, dat is vaker dan moet en ik geef veel geld aan de tempel en aan goede doelen.”

De tollenaar bleef in een hoekje staan. Hij boog zijn hoofd en maakte zich klein. Hij bad:

“God, help me. Red me. Ik doe het niet allemaal goed. Dat spijt me.”

Die tollenaar, zo zei Jezus, die ging naar huis als een vriend van God. Maar de Farizeeër niet. Mensen die zichzelf belangrijk maken, zal God klein maken. Mensen die zichzelf klein maken zijn voor God belangrijk.'

Gebed

Stil zijn voor God

Wij worden even heel stil
want we willen even helemaal bij U zijn
en luisteren naar Uw stem, diep in onszelf.

…….. s t i l t e ……..

God, ieder van ons is uw kind
en U houdt van ons allemaal.
U kent ons door en door.
We hoeven U niet voor de gek te houden
of stoer te doen.
Gewoon onszelf zijn is genoeg.
Wij bidden, God,
wilt U ons ook vandaag helpen
om te begrijpen wat de verhalen ons vertellen,
dat vragen wij U in naam van Jezus, Uw Zoon en onze broeder.
Dank U God.
Amen

Verwerking

Gesprek met de kinderen

Praat met de kinderen na over bidden in de kerk, thuis, op school, of de fiets. Wanneer hebben ze het gevoel dat God je het meest nabij is? Hoe is het om samen met anderen te bidden? Zijn er dingen die je niet moet vergeten als je bidt? (je aandacht erbij houden, eerlijk zijn, je niet bezig houden met wat anderen allemaal verkeerd doen)

Het kan makkelijk zijn om de afbeelding van christelijke gebedshoudingen erbij te nemen, maar die is niet compleet! Andere houdingen, zoals de armen geheven naar boven of de handen geopend voor of naast je zijn ook mogelijk. De afbeelding van kinderen in gebed laat tekeningen van kinderen zien die in gebed zijn. 

Uitspelen van het verhaal

Het verhaal van vandaag leent zich uitstekend om het uit te spelen.
Begin met een vooroefening. Geef alle kinderen de opdracht om zo te bewegen dat je goed kan zien dat je heel erg tevreden bent met jezelf. Hoe voelt dat? Vraag hen vervolgens het tegenovergestelde te doen: hoe doe je als je verlegen bent of als je je schaamt over jezelf. Hoe voelt dat?

Bouw de ruimte met eenvoudige middelen om tot een tempel of een kerk. Zet bijvoorbeeld een soort Godslamp op een tafel. Zorg dat het duidelijk is waar je binnenkomt en waar het Allerheiligste is. Leg dat de kinderen ook even uit. Geef een kind de rol van tollenaar en een ander de rol van Farizeeër. Geef de tollenaar als attribuut een portemonnee en of aktetas mee en de Farizeeër een gebedenboek. Nodig hen uit de tempel te betreden en te gaan bidden. Kijk er met elkaar even naar.

Vervolgens nodigt u de andere kinderen ook uit om ergens in de ruimte te komen bidden. Tenslotte is de tempel altijd druk bezocht. Ze mogen zelf weten waar ze gaan staan en welke houding ze aannemen. Als iedereen een plek heeft gevonden ga dan met hen in gesprek. Lukt het hen om te bidden? Willen ze vertellen waarom ze juist dat plekje hebben gekozen? Waarom bidden ze met hun handen gevouwen, met hun ogen dicht, of juist met hun ogen open?

Extra's

Liedje: Wees eens even stil

Wees eens even stil, heel stil.
Wees eens even stil, heel stil.
Wees eens even stil, heel stil,
heel stil, heel stil.

 

Deze tekst kun je zingen op de melodie van Kum Ba Yah.

Zing stees zachter totdat het helemaal stil is.

 

Kleurplaat de Farizeeër en de tollenaar

Na het oefenen van de gebedshoudingen kunnen de kinderen een kleurplaat maken. Vraag ze de gebedshouding  die ze het fijnst vinden met hun lievelingskleuren in te kleuren. Staat die houding er niet bij? Laat ze dan tekenen hoe die er uitziet. 

 

Farizeeër en de tollenaar: wie zegt wat?

De afbeeldingen van een farizeeër en een tollenaar drukt u af op twee aparte bladen. Die krijgen een plekje in de ruimte. Welke uitspraken horen bij hen?

a. Deze twee afbeeldingen van de Farizeeër en de tollenaar kunnen groot ergens in de ruimte opgehangen worden of worden neergelegd.
b. Of zij kunnen gekopieerd worden en aan de kinderen gegeven worden.
Kiest u voor het laatste, laat de kinderen dan hun twee afbeeldingen eerst inkleuren.

Schrijf elke van de onderstaande regels op een witte strook papier:

• God, help me, ik heb zonden gedaan.

• Hij durfde zelfs niet naar de hemel te kijken.

• Hij klopte zich op zijn borst.

• Ik dank U dat ik niet ben zoals andere mensen.

• Ik dank U, dat ik niet ben als die tollenaar daar.

• Twee keer in de week vast ik.

• Ik geef veel geld aan de tempel en aan goede doelen.

• Die man ging naar huis als een vriend van God.

• Hij maakte zichzelf groter.

• Hij maakte zichzelf kleiner.

Lees de zinnen één voor één voor:
Kiest u voor a. 
dan kan er steeds één kind naar voren komen, die de regel bij één van de twee afbeeldingen legt.

Kiest u voor b.
dan krijgt ieder kind haar of zijn stroken met regels om bij de eigen afbeeldingen te leggen.

Een regel wordt voorgelezen.
De kinderen krijgen de tijd om even na te denken en dan de regel bij één van de twee afbeeldingen te leggen

Bespreek samen na.

Achtergrond

Bidden in de Bijbel

Bidden
In de Bijbel wordt veel gebeden. In de meeste gevallen is er sprake van vrij gebed. Mensen richtten zich tot God met hun zorgen en vragen of prezen God om wie God is en wat God voor ons doet. Er waren in bijbelse tijden echter ook wel vaste gebeden zoals het Joodse Achttiengebed.
Bidden kon men thuis doen of in de tempel. Jezus trekt ook vaak gewoon de natuur in en gaat bidden op een eenzame plaats. De houding bij het bidden was niet vastgelegd. Men kon knielen of staan, het hoofd buigen of de ogen ten hemel slaan. De handen waren soms ten hemel geheven, soms voor de borst gekruist.
In de tempel, waar Jezus' verhaal van vandaag gesitueerd wordt, bad men meestal staande. Men richtte zich daarbij tot de hemel, waardoor het niet ongebruikelijk was dat iemand met open ogen en geheven hoofd naar boven keek. Waarschijnlijk gebruikte men in Jezus tijd al gebedsriemen en de gebedsmantel.

Voor Jezus is bidden vanzelfsprekend. We lezen in het Evangelie meermalen dat Hij zich terug trekt om te bidden op een rustige plek. Het is voor Hem geen vraag of je bidt, wel is Hij kritisch over hoe er gebeden wordt. Vooral het demonstratief bidden om je imago als vroom mens op te poetsen, wordt door Jezus afgekeurd.

Bidden is contact zoeken met God. Dit contact verloopt niet zoals het contact van mensen onderling. We kunnen God niet zien, niet horen, niet voelen, niet ruiken. Dat maakt mensen onzeker of hun gebed wel aankomt. Zowel in het Oude Testament als in het Nieuwe Testament wordt ons verzekerd dat God aandacht heeft voor ons gebed. Gods bijzondere aandacht gaat uit naar de gebeden van de kwetsbaren en de kleinen. In die zin is God partijdig.

Farizeeërs en Tollenaars
Een Farizeeër is iemand die hoort tot de beweging van de Farizeeën. Zij zijn erop uit de Tora van Mozes in al zijn facetten te bestuderen en te beleven. Het is een beweging van vrome Joden, die heel het dagelijks leven wil laten doordesemen van de Tora. Het gevaar van deze vrome levenshouding school erin dat zij deze houding ende verplichtingen die erbij horen, ook van anderen gingen eisen. 
Tollenaars behoren ook tot het Joodse volk. Zij inden de belasting voor de gehate Romeinse bezetters, en waren daarom verre van geliefd. Ze stonden bekend als mensen die hun eigen volk afpersten. 
Farizeeërs en tollenaars zijn zeker geen vrienden van elkaar.