vrijdag 17 maart 2023

Wie heeft het gedaan?

 

We vieren vandaag de vierde zondag van de Veertigdagentijd. Zoals elke zondag in de Veertigdagentijd lezen we ook vandaag één van de grote verhalen over Jezus, een verhaal met vele lagen en betekenissen.
genezing blindgeboreneJohannes speelt, net als in de inleiding op zijn Evangelie, met licht en duisternis. Jezus is het Licht van deze wereld en brengt het licht in deze wereld.
Letterlijk, aan een blindgeborene.
Maar de wereld laat zien dat zij nog in duisternis is. De mensen hebben hun oordeel al klaar en verdragen zelf het licht niet dat de blinde nu ziet.

Voor de kinderen is dat moeilijke symboliek. Maar we hopen dat ze wel aanvoelen dat Jezus en allen die bij Hem horen vijandig worden bejegend door de omstanders die hun oordeel al klaar hebben. En wie zijn oordeel al klaar heeft, ziet niet  echt wat er te zien is.

Voor de jongere kinderen is er weer een verhaal van Kleine Uil wordt wijs, waarin Mara een coole zonnebril draagt. Alleen ziet ze er bijna niets mee...

Opening

Niets kunnen zien

Leg een paarse doek over een tafeltje of leg deze op de grond. Zet een kaars op het kleed. Steek de kaars aan om de kinderwoorddienst te openen en zing het vierde couplet van het liedje (zie bij Extra’s).

Laat de kinderen hun ogen sluiten. Ze kunnen de kaars nu niet meer zien. Zijn er andere manieren waarop ze toch kunnen weten dat de kaars er is?
Ze kunnen hem ruiken, ze kunnen de warmte voelen, ze kunnen het vernemen van anderen. Blind zijn betekent dus niet dat je niets kan weten of ervaren. Sommige dingen kan je misschien zelfs wel beter weten. Toch zijn er mensen die denken dat blinde mensen dom zijn.
Luister maar hoe de blinde man in ons verhaal behandeld wordt. Steeds opnieuw stellen mensen hem dezelfde vraag: ‘Wie heeft het gedaan?’
Lees dan de evangelielezing.

Bijbel

Navertelling Johannes 9,1-41

De evangelielezing van vandaag is Johannes 9,1-41, ‘De genezing van de blindgeborene.’ Voor de jongste kinderen kan de navertelling gebruikt worden, voor wat oudere kinderen is de vertaling uit b.v. het Evangelieboek voor kinderen of de Bijbel in Gewone Taal ook heel goed te begrijpen.

De blinde gaat zien

Onderweg zag Jezus een man die blind geboren was. Hij spuugde op de grond en maakte op de grond een beetje modder. Die modder smeerde Hij op de ogen van de man. Toen zei Hij tegen de blinde: “Ga naar de vijver van Siloam en was je daar.” De man liep naar de vijver en toen hij zich gewassen had kon hij weer zien.
Iedereen was verbaasd. “Ben jij het wel echt?” vroegen ze. En toen hij ‘ja’ zei, vroegen ze: “Wie heeft jou dan beter gemaakt?“ En de man vertelde wat Jezus had gedaan.
genezingblindgeboreneOmdat Jezus de blinde beter had gemaakt op een sabbat, de rustdag waarop je niet mag werken, brachten de mensen de man bij de Farizeeën. Die wilden precies weten wat er was gebeurd. En weer vertelde de man zijn verhaal. Maar nu wilden ze niet geloven dat hij blind was geweest. Daarom gingen ze naar zijn ouders toe. “Was uw zoon wel echt blind?”, vroegen ze aan zijn vader en moeder. “Ja”, zeiden ze. “Wie heeft hem dan beter gemaakt?” “Nou, zeg,” zeiden zijn ouders, “dat moet je ons niet vragen. Onze zoon is geen kind meer, vraag het maar aan hem.”
En weer gingen de Farizeeën naar de man toe en vroegen hem: “Wie heeft dit gedaan?” De man werd ongeduldig en zei: “Dat heb ik jullie allang verteld. Jezus heeft me beter gemaakt.” Toen werden de Farizeeën boos. “Hij had je niet beter mogen maken op de rustdag”, zeiden ze. ”Ach,” zei de man, “ik was blind. Jezus heeft mijn ogen geopend. Het kan toch niet anders, of Hij heeft dat gedaan met de hulp van God.”
Dit maakte de Farizeeën zó boos dat ze tegen de man zeiden dat hij niet meer in de synagoge mocht komen. Toen ging de man naar Jezus toe en zei dat hij Jezus voortaan zou volgen.
En Jezus zei: “Sommige mensen hebben goede ogen, maar zien toch niet wat echt belangrijk is, andere mensen zijn blind en zien het heel goed.”

Kleine Uil wordt wijs - Zie je het?

Mara heeft een zonnebril. Heel cool! Maar ze ziet er niet zo goed mee... 

Het evangelieverhaal is Joh. 9,1-41; De genezing van de blindgeboren man. Hij kon weer zien, een godswonder. Maar de schrijftgeleerden zien het niet.

LET OP: In het filmpje heeft Kleine Uil een 'regenjas' gemaakt van een plasticzak. Wijs de kinderen erop dat ze dit nooit na mogen doen!

Vragen voor wie wil napraten:
-       Zie jij altijd precies wat er aan de hand is, of kijk je niet altijd even goed? 
-       Heb je weleens een mening over iemand gehad, die je later toch een beetje moest aanpassen?
        Hoe ging dat?
-       Wat vind je eigenlijk van Mara's zonnebril?

Gebed

Gebed om goed te luisteren

Goede God,
wij vieren vandaag de vierde zondag van de Veertigdagentijd;
een tijd om stil te staan,
een tijd om in onszelf te keren,
een tijd om ons te bezinnen.
Wij bidden U dat we eerst goed luisteren
als mensen ons iets vertellen,
ook als we het moeilijk vinden om het te geloven.
Help ons zonder vooroordelen te luisteren naar elkaar.
Amen

Verwerking

Gesprek met de kinderen

rechtszaalMaak met de kinderen een inventarisatie wie er allemaal aanwezig kunnen zijn bij een proces in de rechtbank. Je hebt een aanklager een rechter, een advocaat, een verdachte, een griffier, getuigen, en er is publiek aanwezig in de rechtszaal. (zie zo nodig de afbeelding die u vindt bij de Extra’s)
Als u dit tekent op een flap wordt het voor de kinderen inzichtelijk. Leg uit wat de taken zijn van de verschillende personen.

De voormalig blinde man raakt ook verzeild in een proces. Probeer met de kinderen de verschillende rollen te plaatsen.
Ongetwijfeld hebben ze commentaar op de gang van zaken. Het is niet eerlijk wat er gebeurt.
Door de rollen in te vullen krijgen ze zicht op wat er zich afspeelt:

De blinde wordt behandeld als een verdachte (al heeft hij eigenlijk niets gedaan, maar is Jezus de dader).
De Farizeeërs zijn de rechters.
De omstanders en de ouders zijn getuigen.
De omstanders zijn ook de aanklager. Ze klagen de man aan omdat hij op sabbat werd genezen.
Een advocaat is er niet. De man wordt door niemand verdedigd.
Aan het eind van het proces wordt de blinde veroordeeld en krijgt een zware straf: excommunicatie uit de synagoge. Hij mag er niet meer bij horen. Hij krijgt deze straf voor het verdedigen van Jezus, er is dus een vreemde draai in het proces geweest.

Daag één van de kinderen uit om advocaat te zijn van de blinde. Wat zou een goede advocaat zeggen?
Ook Jezus heeft eigenlijk een advocaat nodig. Wat zou de advocaat van Jezus zeggen?
Zijn er genoeg kinderen, dan kunt u het proces ook uitspelen.

De genezing van deze blinde is één van de acties van Jezus die tot zijn uiteindelijke veroordeling en zijn kruisdood hebben geleid. Dat gedenken we op Goede Vrijdag. Op Pasen is Hij weer opgestaan uit de dood. De paaskaars herinnert ons daaraan. Daarom zetten we ook het symbool van dit oneerlijke proces (een label; iemand krijgt al voordat de feiten bekend zijn een label opgeplakt) op de kaars.

Extra's

Bouwen aan de paaskaars

kaars breed zondag 4Tijdens de zondagen van de veertigdagentijd maken de kinderen gezamenlijk een eigen paarskaars voor hun kinderwoorddienst groep. Zij doen dit door elke week een klein stukje van de kaars te versieren met wasfiguurtjes. De sjablonen hiervoor zijn te downloaden bij de Extra's. Met Pasen zal het licht ontstoken worden en kan de kaars (indien gewenst) gezegend worden.

Daarnaast kunt u ervoor kiezen om ieder kind een eigen kaars te laten maken. Deze kaarsen bewaart u voor de kinderen tijdens de Veertigdagentijd. De kinderen versieren elke zondag een stukje van hun eigen kaars. We beseffen dat de samenstelling van de groep steeds wisselt. De ene kaars heeft dan wat meer symbolen/versiering dan de andere.
De kaarsen kunnen aan het einde van de veertigdagentijd meegegeven worden om in de paaswake te ontsteken aan de paaskaars.

Benodigdheden:
- Voor ieder kind een diner- of huishoudkaars
- 1 grote witte kaars voor de kinderwoorddienstgroep
- Versierwasbladen in diverse kleuren om de kaars mee te versieren (hobbywinkel)
- Sjablonen ‘wat maakt jou sterk’ (te downloaden)
- Knutselmesjes of kinderscharen

kaars smal zondag 4Hoe ga je te werk:
- ieder kind krijgt deze veertigdagentijd een eigen kaars en u heeft 1 grote kaars die door de kinderen versierd wordt.
- Zet op de kaars 5 dunnen lijntjes (met een mesje of met een versiersel) (zie foto)

- download de sjablonen van de 1e zondag en knip ze uit op stevig papier
- de kinderen kunnen het sjabloon op de versierwasbladen leggen en zelf uitsnijden. De kleintjes moet u helpen, of u maakt er alvast een aantal van was van te voren.
- de figuurtjes van was kunnen met de warme hand op de kaars worden geplakt. Wrijf er goed overeen.

Elke week komt er een ring bij die versierd wordt.

Alternatief: paaskaars versieren op papier

Een goedkoper alternatief, wanneer u niet met kaarsen en was wilt werken:

Geef elk kind een papieren kaars voor elke zondag. U vindt een voorbeeld hieronder. Deze papieren kaars kan versierd worden.
De sjablonen kunnen dan gebruikt worden om over te trekken.

kaarsen van papier

 

Tip: u kunt de papierenkaarsen verwerken tot een kaarsenstandaard op de volgende manier:

• Teken het patroon over op stevig wit en paars papier, zodanig dat er twaalf of veertien kaarsen per kind zijn. (6 wit en 6 paars) (of 7 wit en 7 paars als u deze knutsel ook met Pasen wilt gebruiken)
• Kleur, versier of zet teksten op de witte kaarsen en knip ze uit.
• Plak de witte op de paarse zodat je een stevige kaars krijgt
• Maak nu van stevig paars papier een ronde reep.
• Lijm of niet hierop de 6 of 7 kaarsen en maak een mooie standaard om een paaskaars in te zetten.

TIP:
1. Print de sabloontjes van de figuren die bij het verhaal horen. Hiermee kan de papieren kaars per week worden versierd.
2. Geef de kinderen die er zijn elke week een papierenkaars. Laat deze versieren. Geef ze niet mee naar huis maar bewaar ze tot Pasen. Maak met Pasen met de kinderen die er zijn mooi kaarsenstandaards van alle papieren kaarsen die gemaakt zijn.

kaarsenstandaard papier

Stapelliedje

Voor elke week een coupletje extra. Zing het liedje op de wijs van 'Ga je mee, zeg niet nee...'
De meldodie is te beluisteren via deze link.

Eerste zondag

Zoek het licht, heel gerichtliedje ga je mee
doe je ogen niet dicht.
Geniet luisterend van het verhaal.
Jezus komt dichterbij
Hij verbindt jou met mij.
Leer zijn liefde voor ons allemaal.

Welke keus maakt jou sterk?
En wie wil je graag zijn?
Denk er zelf eens over na!
Nou, wat vind je echt fijn?

Tweede zondag

Zoek het licht, heel gericht
doe je ogen niet dicht.
Geniet luisterend van het verhaal.
Jezus komt dichterbij
Hij verbindt jou met mij.
Leer zijn liefde voor ons allemaal.

Denk terug aan de top!
Ben je boven geweest?
Denk er zelf eens over na!
Was dat ook een groot feest?

Derde zondag

Zoek het licht, heel gericht
doe je ogen niet dicht.
Geniet luisterend van het verhaal.
Jezus komt dichterbij
Hij verbindt jou met mij.
Leer zijn liefde voor ons allemaal.

Heb je water genoeg?
Ligt er brood op je bord?
Je krijgt Gods liefde erbij.
Nergens kom je tekort.

Vierde zondag

Zoek het licht, heel gericht
doe je ogen niet dicht.
Geniet luisterend van het verhaal.
Jezus komt dichterbij
Hij verbindt jou met mij.
Leer zijn liefde voor ons allemaal.

Zeg, wie heeft het gedaan?
Naar wie wijs ik heel snel?
Heb ik ook een zondebok?
Raakt een mens in de knel?

 

Symbool sjabloon

Tijdens de zondagen van de Veertigdagentijd maken de kinderen gezamenlijk een eigen paarskaars voor hun kinderwoorddienst groep.
Zij doen dit door elke week een klein stukje van de kaars te versieren met wasfiguurtjes. He sjabloon voor deze week is een label met een vraagteken erin (Wie heeft het gedaan?).

kwd 2017 4 label vraagteken wie heeft het gedaan

Verklein de zwart wit tekening tot de juiste grootte voor op de kaars. 
Snijd een label en een vraagteken en een rondje van de wasvellen, en laat de kinderen het vraagteken en rondje in het label 'puzzelen', voordat ze hem op de kaars plakken.

kwd label 4 wie wt

Spelletje: Wie heeft het gedaan?

Een van de kinderen gaat de gang op.
De andere kinderen zitten in de kring. Er wordt afgesproken dat één van de andere kinderen steeds een nieuwe houding aanneemt, (benen over elkaar, vinger bij de neus etc.) en de anderen hem of haar daarin volgen.
Het kind dat op de gang stond moet raden wie die aanstichter is.

Speel het een paar keer, zolang het leuk is.

Afbeeldingen van een rechtzaal

Afbeeldingen die weergeven wie er bij een (eerlijk) proces in de rechtzaal allemaal aanwezig zijn. 
U kunt deze afbeeldingen gebruiken om met de kinderen te praten over beschuldigen, verdedigen en rechtspreken. (zie hiervoor de Verwerking)
Ook kunt u de opstelling gebruiken wanneer u de rechtzaak van de genezen blindgeborene gaat naspelen.

rechtszaal2rechtszaal

 

Spelletje: blindemannetje

blindemannetje2Met jongere kinderen is het spelen van blindemannetje ook een goede manier om het Bijbelverhaal dichterbij te brengen. Bind een van de kinderen een blinddoek voor, laat alle kinderen een plaats in de ruimte innemen, en vraag het geblinddoekte kind om een speciaal kind te vinden. Bv. Een meisje dat herkend kan worden aan haar paardenstaart.

Achtergrond

Genezing van een blindgeborene

 

Het evangelieverhaal dat we vandaag lezen speelt zich af in Jeruzalem. Jezus heeft er het Loofhuttenfeest gevierd en is daar nu nog steeds. Het is sabbat, rustdag dus. De Joodse leiders ergeren zich al een poosje aan Jezus. Ze hebben zelfs al geprobeerd om Jezus gevangen te nemen en aan het slot van het vorige hoofdstuk probeerde men Hem te stenigen in de tempel.

Genezing van een blindgeborene
Met de genezing van een blindgeborene vestigt Jezus weer de aandacht op Zichzelf op een wijze die de gevestigde leiders niet bevalt. Maar omdat ze Jezus zo gauw niet te pakken kunnen krijgen, richten ze hun pijlen op de mens die door Jezus genezen is. Ze voeren een soort proces tegen hem en roepen getuigen erbij om het gebeuren te ontkrachten. Is er sprake van persoonsverwisseling, was hij wel echt blind, is hij wel toerekeningsvatbaar? In de loop van dit proces wordt de genezen man steeds standvastiger in zijn geloof in Jezus. Zelfs de straf die hem wordt opgelegd, excommunicatie, brengt hem niet meer van zijn stuk, maar doet hem besluiten om volgeling van Jezus te worden.

De vijver van Siloam
vijver van siloam

De vijver van Siloam was een enorm waterreservoir in de stad Jeruzalem, aangelegd om ten tijde van belegering water te hebben in de stad. De vijver was met behulp van een tunnel verbonden met een bron buiten de stad. In de tijd van Jezus geloofde men in de genezende kracht van het water in deze vijver.

 

Excommunicatie
Uit de synagoge geworpen worden, excommunicatie dus, lijkt ons, geseculariseerde westerse Christenen niet zo’n heel zware straf. We zijn geneigd deze uitstoting uit de Joodse gemeenschap vanuit onze eigen ervaringen te onderschatten. Voor de betrokkene betekende het echter een totale sociale uitsluiting. Niemand mocht me zo iemand omgaan. Zijn ouders mochten bijvoorbeeld niet meer met hem samen eten, nu hij uit de synagoge geworpen was.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten