Binnenstebuiten

 

Vandaag begint met de eerste zondag van de Advent het nieuwe kerkelijk jaar. Vanaf deze zondag gaan we op weg naar het Kerstfeest. Voor de Advent en Kerstmis bieden we een doorlopende verwerking aan onder de titel 'Binnenstebuiten'. 

We beginnen iedere kinderwoorddienst met de ‘buitenkant’, met kleding. Kleding zegt iets over jou, het laat iets zien van wie jij bent en hoe je gezien wilt worden. Maar het gaat in ons christen zijn, mens zijn, niet om de buitenkant. Het gaat om onze binnenkant. Niet de uiterlijke verbeelding van macht en heerlijkheid is van belang, maar onze daden van barmhartigheid, liefde en geloof. Dat is in deze adventsperiode de boodschap van zowel Jezus als Johannes.

De buitenkant kan tegelijk wel een signaal geven over de binnenkant. Iedere kinderwoorddienst gaan we daarom op zoek wat de buitenkant wel en niet zegt over de binnenkant. Naast de aandacht voor buitenkant en binnenkant speelt als rode draad in dit project ‘de verwachting’ zoals die uitgesproken wordt in de evangelielezingen van deze adventsperiode.

In de evangelielezing van deze eerste adventszondag wordt de verwachting van de wederkomst van de Mensenzoon, door Jezus zelf aangekondigd en verbeeld. Hij komt als een koning op grote wolken, machtig en geweldig.

Als kledingstuk wordt de koningsmantel gepresenteerd. Maar wat zegt deze kleding over de mens die het draagt?

Opening

Binnenstebuiten

Vooraf in de eigen ruimte:

Zorg voorafgaand aan de kinderwoorddienst dat er op een paars kleed een adventskrans in het midden staat/ligt. Leg het hartje erbij (zie bij Extra’s om te downloaden).
Zorg voor een waslijn waar de poster behorende bij de zondag opgehangen kan worden (of plakband om te plakken op een deur of bord).

Opening
Neem met de kinderen plaats in een kring.
Leg of hang de koningsmantel op een centrale plaats in de ruimte of in de kring.

Steek de eerste kaars van de adventskrans aan.
De eerste Advent kan het eerste couplet gezongen of voorgelezen worden van het adventsliedje ‘Gouden vlam’ (zie bij Extra’s)

Sta met de kinderen even stil bij de koningsmantel die ze hebben meegekregen uit de kerk. Wat zien zij? Wat voor een iemand draagt dit soort kleding? Wat roept deze kleding bij hen op? Wanneer trek je zoiets als dit aan? Hoe denken ze dat iemand die zo’n mantel draagt is?

Sta met de kinderen stil bij het feit dat kleding iets laat zien van hoe je gezien wilt worden. Dit noemen we de ‘buitenkant’ van iemand.
Maar hoe zit het met de ‘binnenkant’ van iemand. Zegt je kleding iets over je binnenkant?

Pak de poster van Jezus in de koningsmantel erbij en hang deze op.
Zien zij wie de mantel aanheeft? Zou het Jezus kunnen zijn? Vinden ze zo’n mantel bij Hem passen?
Wat vinden zij een goede eigenschap van deze koning?

Pak het hartje erbij en beslis samen met de kinderen welk woord jullie op dit hartje gaan schrijven als belangrijk voor de binnenkant van een koning.
Plak dit hartje op de poster.

Bid het gebed en lees de navertelling.

Bijbel

Jezus vertelt dat Hij terug zal komen

Jezus wist dat Hij niet lang meer op deze aarde zou blijven. Hij zou zijn leerlingen alleen moeten laten. Maar niet voor altijd. Op een dag, die niemand kent, komt Hij terug. Die dag kan je zien aankomen. Hoe? Luister wat Jezus daarover zei. 

Jezus zei tegen zijn leerlingen: “Er zullen gekke dingen gebeuren met de zon, de maan en de sterren. Dingen die je haast niet kunt geloven. Alle planeten zullen heen en weer gaan schudden. Als dit gebeurt dan zullen alle mensen natuurlijk erg schrikken. De zee gaat heel hard tekeer, hij buldert met huizenhoge golven. De zee zal de mensen bang maken, zo hoog zijn de golven. Mensen zullen verbaasd kijken naar wat zij zien. Ze weten niet hoe het met de wereld zal aflopen. Ze vinden het griezelig en eng. En als dat allemaal gebeurd is, dan komt de Mensenzoon, dat is een nieuwe naam voor Mij.”
 
Hij vertelde verder: “Iedereen zal de Mensenzoon zien komen. Hij komt als een machtige en geweldige koning op grote wolken. Dan hoef je helemaal niet bang te zijn. Heb maar vertrouwen, want als je dit allemaal ziet, dan worden alle mensen vrij. Maar let wel heel goed op, dat je het niet mist! Want als de Mensenzoon komt, is Hij er zomaar plotseling opeens. Wie niet oplet, wordt erdoor verrast. Zorg daarom dat je oplet! Dus niet te veel feesten en denk ook maar niet te veel aan je problemen. Laat je niet verrassen wanneer de Mensenzoon komt! Let goed op! En blijf God om kracht bidden, zodat je kunt ontsnappen aan de akelige dingen die gaan gebeuren. Vraag God om kracht, dan hoef je het niet eng te vinden, en kun je vol vertrouwen zijn.”

Gebed
Gebed op de eerste Advent

Openingsgebed

Goede God,
Wij zijn weer blij met deze nieuwe dag
we staan aan het begin van een nieuw kerkelijk jaar.
Het is weer fijn om bij elkaar te zijn,
om elkaar weer te zien.
Wij geven elkaar een hand
en zeggen goedemorgen!
Wij bidden dat het ook voor andere kinderen
een goede morgen zal zijn.
Dat zij ook mogen uitkijken naar Kerstmis,
het feest van de geboorte van Jezus, uw Zoon,
Amen

Slotgebed

Goede God,
Jezus vertelt ons dat Hij ooit een keer terug zal komen.
We vragen ons af hoe dat dan zal zijn.
Zoals het in de Bijbel staat,
lijkt wel een spannende film,
die eng en mooi is tegelijk.

Wij bidden U:
Om kracht en vertrouwen
dat als Hij komt
we niet bang maar blij zullen zijn.
Amen.

Verwerking
Gesprek met de kinderen

Bij de opening van de kinderwoorddienst heeft u het met de kinderen gehad over de buitenkant en de binnenkant van Jezus als koning.
In de lezing komt ook een ander aspect naar voren dat over ‘verwachting’ gaat.
De verwachting van de wederkomst van Jezus op aarde.
Hierover gaat het in het gesprek met de kinderen.

Wachten op een gebeurtenis die in het verschiet ligt is niet altijd even gemakkelijk. Vraag aan de kinderen wie er heel goed kan wachten op iets waar heel erg naar wordt uitgezien? Bijvoorbeeld: je verjaardag, een schoolreisje, een groot feest (zoals Eerste Heilige Communie, of een trouwerij), de vakantie of een logeerpartijtje. 
Vraag de kinderen wiens moeder/vader wel eens een papier heeft gemaakt met bijvoorbeeld rondjes erop waar je een sticker of een kruisje mocht zetten om de dagen af te tellen? Hielp dit bij het wachten?

Vertel hier eventueel het verhaaltje van Johann Hinrich Wichem die voor de arme kinderen waar hij voor zorgde de eerste adventskalender bedacht (zie Achtergrond voor het verhaaltje).

Kennen de kinderen de adventskalender? (Als u er één heeft, laat deze dan zien)
Hiermee tel je af tot dat het Kerstmis is.
De adventskrans werkt op dezelfde manier. Je ziet aan de kaarsen hoeveel weken je op weg bent. Het speciale aan de adventskrans is ook dat het steeds lichter wordt. Dat is omdat we op weg zijn naar Kerstmis. In afwachting van Jezus die geboren gaat worden. Hij is het Licht in de wereld. Dat vieren we met Kerstmis.

In de evangelielezing van vandaag heeft Jezus het erover dat Hij terug zal komen na zijn dood. En daarop moeten we allemaal wachten. Dat wachten duurt al heel lang. Inmiddels al bjna 2000 jaar en we weten niet wanneer het zal gaan gebeuren.
Vraag de kinderen wat zij denken bij dit verhaal? Hoe zal het, in hun beleving, zijn als Jezus terugkomt?
Wat zou er dan kunnen gaan gebeuren?
Geloven zij dat het kan gebeuren op de manier zoals het in de Bijbel staat?
Wat voelen en denken zij hierbij?

Vraag de kinderen of het mogelijk is een kalender te maken met de dagen erop dat we moeten wachten totdat Jezus uit de hemel terugkomt? De conclusie van deze vraag zal zijn dat dat niet gaat omdat je niet weet wanneer dat zal zijn.
Maar het is wel mogelijk een aftelsnoer te maken tot het moment dat we vieren dat Jezus geboren is. Een adventskalender, maar dan als aftelsnoer.

Sluit af door de kinderen het aftelsnoer te laten maken (zie Extra’s)

Extra's

Projectversje Binnenstebuiten

Refrein:
Kijk toch goed - door alles heen,
het echte zie je niet meteen.
Leer ons zien in de Advent
waar U, God, verborgen bent!

Week 1
Is Jezus een koning? Hij lijkt zo gewoon,
geen goud en geen mantel, geen wapens, geen kroon,
maar ogen als edelstenen en een hart van goud,
je ziet pas een koning … als je van Hem houdt. Refrein…

Week 2
Johannes de Doper, hij was een profeet,
hij preekte en doopte, in kameelhaar gekleed:
‘Mensen, bekeer je, met heel je hart en verstand!
God hoort je bidden … niet je buitenkant.’ Refrein…

Week 3
Kijk naar de rijkdom waarin jij geboren wordt.
‘Wat heb ik veel dubbel … een ander komt tekort.’
Leer danken en delen, jij, ik, wij allemaal,
Er is overvloed voor velen, als we geven, royaal. Refrein…

Week 4
Maria uit Nazaret zoekt Elizabeth op,
allebei in verwachting, vol blijdschap, vol hoop.
‘Zomaar twee vrouwen’, maar vergis je toch niet:
op hen kan God bouwen, ze zijn méér dan je ziet! Refrein…

Kerstmis
Een kind pasgeboren in een stal, in de kou,
zorgzaam gekoesterd door een man en een vrouw,
Dit kindje is Jezus, klein en kwetsbaar misschien,
maar gróót in zijn wezen, Hij zal God laten zien!

Aftelsnoer als adventskalender

Nodig:
- Chips die gemakkelijk geregen kunnen worden zoals Nibbits, Ringlings, Hula Hoops of Corn chips.
- Stevige draad

Doen
Geef elk kind 27 chips stukjes, of laat ze zelf er 27 uitzoeken.
Laat de kinderen deze chips stukjes rijgen aan een draad.
Knoop de draad met de uiteinden aan elkaar zo dat ze er niet afvallen.

Geef b.v. de tip om voor de zondag een andere vorm te kiezen dan voor de weekdagen. 

Nu komt het wachten!
Elke dag mag er 1 chips afgegeten worden tot 24 december het snoer leeg is.
(Vandaag mag al de eerste worden opgesnoept!)

Wie gaat dit volbrengen?!

NB: De adventskalenders die te koop zijn beginnen altijd bij 1 december.
De eerste Advent is echter dit jaar al op zondag 28 november. Vandaar dat dit 
aftelsnoer wat langer is dan de meeste adventskalenders.

Materialen 1e zondag Adventsproject

Voor elke kinderwoorddienst is er een poster met een tekening die gekoppeld is aan de evangelielezing. En er is een hart dat op de poster geplakt wordt. Elke zondag is er ook kleding, want kleding toont immers onze buitenkant.

De poster kan naar gewenste grootte worden geprint of gekopieerd en wordt opgehangen in de kinderwoorddienstruimte. Er kan ook een kleine versie afgedrukt worden om aan de kinderen mee te geven naar huis.

De kleding wordt opgehangen of neergelegd in de kerk, bijvoorbeeld aan een kapstok of kledingrek, of uitpuilend uit een koffer. De voorganger kan de kleding aan de kinderen meegeven wanneer zij naar hun eigen ruimte vertrekken.

	Poster	Benodigdheden
Eerste Advent	Jezus met koningsmantel	Koningsmantel
Tweede Advent	Johannes met kamelenharen mantel	Vacht of mantel van jute
Derde Advent	Modern mens met veel kleren	Dubbele set kleren bijvoorbeeld jurkje met prijskaartje, T-shirt, Pyjama in verpakking
Vierde advent	Zwangere Elisabeth en Maria	Zwangersschapskleding
Kerstmis	Baby Jezus	Baby kleding, hydrofiele luiers

Adventsliedje: Gouden vlam

1e kaars
Gouden vlam, eerste kaars,
licht, jij bent een hoopvol teken.
Hand in hand, hand in hand
vieren wij de adventsweken.
Kom, ga mee, kom, ga mee,
kom, ga mee naar Bethlehem.

2e kaars
Ga ons voor, tweede kaars,
en wil ons de wegen wijzen.
Hand in hand, hand in hand
gaan we samen verder reizen.
Kom, ga mee, kom, ga mee,
kom, ga mee naar Bethlehem.

3e kaars
Geef ons moed, derde kaars,
help de duisternis verjagen.
Hand in hand, hand in hand
gaan wij het er nu op wagen.
Kom, ga mee, kom, ga mee,
kom, ga mee naar Bethlehem.

4e kaars
Held’re ster, vierde kaars,
laat jouw licht de stal nu wijzen.
Hand in hand, hand in hand,
Heel nabij, nog even reizen!
Kom, ga mee, kom, ga mee,
kom, ga mee naar Bethlehem.

Kerst
Levend Licht, stralend Licht!
Zo is God hier in ons midden.
Hand in hand, hand in hand
mogen wij Hem hier aanbidden.
Kind, jij geeft ons klank en stem
om te zingen in Bethlehem.

Tekst: Josef Guggenmos
Vertaling: Gerard van Midden
Melodie: Martin G. Schneider

Het Adventsliedje is overgenomen uit Kom en zing, geloofsliederen voor kinderen, lied nr. 21, Baarn, Adveniat, 2015, bladzijde 42-43

Schrijf het op het hart

Afbeelding van een hart, om elke bijeenkomst een woord voor de binnenkant op te schrijven.
Druk de afbeelding  af, knip het grote of een klein hartje uit en schrijf jullie woord er met een dikke zwarte stift op.

 

Spelletje als je heel lang moet wachten

Vaak als je heel lang moet wachten op iets, in een rij of in de auto voordat je ergens bent, worden er spelletjes gespeeld om de tijd door te komen.

Een bekend spelletje is:
Ik zie, ik zie, wat jij niet ziet en de kleur is….

Speel dit met de kinderen als jullie nog moeten wachten om terug te gaan naar de kerk. Kies de kleur paars van Advent, en wit van het feest van Kerstmis. En vertel iets over de kleuren van het kerkelijk jaar. 
Kies als er nog tijd is groen voor de gewone tijd door het jaar en rood voor Pinksteren en de feesten van de Geest. 

Achtergrond

Advent is aftellen tot Kertmis

Het is de eerste zondag van de Advent. We beginnen aan een nieuw kerkelijk jaar, het C-jaar. We kijken uit naar Jezus, Gods zoon. Zijn komst in de wereld vieren we met Kerstmis.

De herkomst van de adventskalender en de adventskrans
Begin 19e eeuw bekommerde de Duitse theoloog Johann Hinrich Wichem zich om de kinderen uit arme gezinnen. Hij bouwde in 1833 een boerenschuur net buiten de stad als toevluchtsoord. Het gebouw bekent als Rauhes Haus is nog steeds te bezoeken. De kinderen kregen er te eten en kregen er les.
De kinderen stelde Johan Hinrich Wichem vaak de vraag, in de aanloop naar Kerstmis, wanneer het nu precies Kerstmis was. Om de aanlooptijd naar kerst te visualiseren maakte hij in 1839 een groot wagenwiel met 19 rode en 4 witte kaarsen. Dit was de eerste adventskalender. Iedere dag werd er één rode kaars aangestoken en op elke zondag één witte kaars. Zo wisten de kinderen iedere dag hoeveel nachten ze nog moesten slapen voordat het Kerstmis was.